เพลิงไหม้เผาตลาดสัตว์เลี้ยงกลางกรุงเทพฯ ทำให้สัตว์ที่อยู่ในกรงตายไปจำนวนมาก โซเชียลนำรูปงูที่กัดตัวเองตาย สะท้อนถึงความเจ็บปวด ความทรมานในห้วงสุดท้ายกลางกองเพลิง ผู้เชี่ยวชาญด้านงู เปิดเผย สัญชาตญาณสุดท้ายที่งูจะขดตัวเกร็ง เหมือนคนที่ถูกความร้อน ถ้าเป็นแม่งูจะขดตัวป้องภัยให้กับลูกที่อยู่ด้านล่าง จนสุดท้ายไฟคลอกตายไปพร้อมกัน

เหตุสลดไฟไหม้ ตลาดค้าสัตว์เลี้ยง เมื่อวันที่ 11 มิ.ย.67 เวลา 04.30 น. ทำให้มีสัตว์เลี้ยงหายากไฟคลอกตายนับพันตัว โดยเฉพาะร้านที่จำหน่ายงูสายพันธุ์ต่างประเทศ เสียหายทั้งหมด 118 ห้อง พื้นที่รวม 1,400 ตารางเมตร ใกล้กับตลาดจตุจักร กรุงเทพฯ ขณะที่ผู้ค้าบางรายตัดสินใจหาบ้านใหม่ให้สัตว์เลี้ยง เพื่อลดค่าใช้จ่ายที่จะเกิดขึ้น ขณะที่โลกโซเชียลมีการโพสต์ภาพงู คิงสเนค ที่กัดลำตัวตัวเองตาย ขณะความร้อนของเพลิงไหม้ได้ลุกลาม ทำให้งูเสียชีวิตคากองเพลิง

“จ.ส.ต.ภิญโญ พุกภิญโญ” เจ้าพนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ชำนาญการ สำนักป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กล่าวว่า เหตุไฟไหม้ในตลาดสัตว์เลี้ยง แล้วมีการแชร์รูปงูที่กัดตัวเอง ขณะที่ถูกขังไว้จนเสียชีวิต เป็นภาพที่น่าเวทนา แต่ปกติพฤติกรรมการกัดตัวเองลักษณะดังกล่าว เป็นพฤติกรรมที่คล้ายกับมนุษย์ เมื่อเวลาเจอความร้อนก็มักจะมีการเกร็งกล้ามเนื้อ

...

ลักษณะการกัดตัวเอง เป็นพฤติกรรมปกติของงูคิงสเนค และงูบอลไพธอน มักกัดไปทั่ว แม้แต่ตอนให้อาหาร หรือบางครั้งก็กัดตัวเอง แต่งูชนิดนี้ไม่มีพิษ ทำให้คนที่ชอบสัตว์เลี้ยงสามารถนำไปเลี้ยงเพื่อเป็นสัตว์สวยงาม งูมักจับถึงความเคลื่อนไหวใกล้ตัว ไม่ว่าอะไรอยู่ใกล้แล้วขยับก็กัดหมด ด้วยอุปนิสัยขี้ระแวง

งูเหมือนมนุษย์ เวลาเจอความร้อนจากไฟ มีอาการเกร็งของกล้ามเนื้อ เหมือนกับคนที่มีอาการมือหงิกงอ กล้ามเนื้อของร่างกายเกร็ง หากวิเคราะห์ลักษณะการตายของงูที่ถูกเพลิงไหม้ดังกล่าว น่าจะถูกความร้อนจากไฟ แล้วเกิดอาการดิ้นทุรนทุราย แล้วไปงับเจอลำตัวของตัวเองพอดี

ด้วยความที่ผมเป็นดับเพลิงด้วย พบว่าเวลามีงูอยู่ในเหตุเพลิงไหม้ที่มีไฟล้อม มักหนีออกมาจากกองเพลิงไม่ได้ ด้วยความที่งูจะต้องเลื้อยออกมาในแนวระนาบเดียวกับพื้น ที่มักมีสิ่งของ หรือเชื้อเพลิงที่ไหม้อยู่บนพื้น ขณะที่งูรับรู้ได้เฉพาะความร้อน เมื่อมีความร้อนงูจะเลื้อยออกมาจากจุดนั้น

“งูบางส่วน เมื่อเจอความร้อนจากเพลิงไหม้จะขดตัว โดยเฉพาะแม่งู จะขดตัวโดยมีลูกงูหรือไข่อยู่ด้านล่าง เพื่อป้องกันไม่ให้ความร้อนของไฟมาถูกลูกตัวเอง ส่วนใหญ่มักตายทั้งที่ขดตัวอยู่ด้วยกัน ส่วนใหญ่แม่งูจะไม่ทิ้งลูก แต่ยอมตายเพื่อปกป้องลูกงู”

สาเหตุการตายของงู เมื่อเจอความร้อนตั้งแต่ 38 – 40 องศาฯ ขึ้นไปก็มัจะช็อกเสียชีวิตได้ ยิ่งกรณีนี้เจอเพลิงไหม้ที่มีความร้อนสูง มีควัน ทำให้งูขาดอากาศหายใจและสูดควันพิษ จนหมดสติและเสียชีวิตได้เหมือนกับคน ประกอบกับเคสนี้งูส่วนใหญ่อยู่ในกล่องที่มีอากาศถ่ายเทน้อย เลยทำให้มีจำนวนงูที่ตายอยู่จำนวนมาก

เหตุเพลิงไหม้ที่เกิดขึ้น เป็นเรื่องยากที่จะช่วยเหลือสัตว์ได้ทันเวลา เพราะสัตว์ส่วนใหญ่อยู่ในกล่อง กว่าเจ้าหน้าที่จะดับเพลิงเสร็จ แล้วต้องมาตัดกุญแจร้านเพื่อช่วยเหลือสัตว์ในกรง ก็ใช้เวลานาน จนทำให้สัตว์เหล่านั้นเสียชีวิต แม้สัตว์บางตัวจะรอดชีวิต แต่หลังจากนี้ต้องใช้เวลาในการฟื้นตัวนาน หรืออาจเสียชีวิตได้

...

เพลิงไหม้ที่เกิดขึ้น ต้องเป็นบทเรียนในการแก้ไขเรื่องโครงสร้างอาคาร จะต้องโปร่ง เพื่อที่เวลาเกิดไฟไหม้ จะได้มีอากาศถ่ายเทให้นักดับเพลิงเข้าไปช่วยเหลือสัตว์เหล่านั้นได้ เช่นเดียวกับระบบดับเพลิง ที่ต้องมีประสิทธิภาพในทุกจุด เพื่อช่วยเหลือสัตว์ที่อยู่ในกรงให้รอดชีวิต

องค์กรจัดสวัสดิภาพสัตว์ เรียกร้องตรวจสอบข้อเท็จจริง

ด้าน องค์กรจัดสวัสดิภาพสัตว์ชั้นนำของประเทศไทย 10 องค์กร แถลงการณ์ให้มีการดำเนินการ ดังนี้

- ติดตาม ตรวจสอบข้อเท็จจริงเหตุการณ์เพลิงไหม้โดยเร่งด่วน มีคณะกรรมการกลางที่เกี่ยวข้อง ที่มีความเป็นธรรม เป็นกลาง มีความโปร่งใส ยุติธรรม และเป็นที่ยอมรับของทุกฝ่าย

- จัดให้มีการพัฒนาปรับปรุง อาคารสถานที่ขายสัตว์เลี้ยง ให้มีมาตรฐาน รวมทั้งมีมาตรการแผนระงับเหตุป้องกันอัคคีภัยและด้านความปลอดภัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องและมีคณะกรรมการในการติดตามกำกับดูแลการดำเนินงานในพื้นที่ขายสัตว์เลี้ยง

- ให้มีการบังคับใช้กฎหมาย เช่น ประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เรื่องการจัดสวัสดิภาพสัตว์ในสถานที่จำหน่ายสัตว์เลี้ยง พ.ศ. 2563 พระราชบัญญัติป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ พ.ศ. 2557 พระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์ พ.ศ. 2558 พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 เช่น การซื้อ ขาย ครอบครอง เพาะพันธุ์ สัตว์ป่า พระราชกำหนดการประมง พ.ศ. 2558 และกฎหมายที่เกี่ยวข้องอย่างเคร่งครัด

...