"วัดสวัสดิการ" เป็นระบบที่ "พระพยอม กัลยาโณ" เจ้าอาวาสวัดสวนแก้ว วางระบบไว้ป้องกันพระลูกวัดนำเงินไปเป็นปัจจัยส่วนตัว จนกลายเป็นการบวชเพื่อหากิน แต่การจัดการต้องควบคู่ไปกับการจัดการบัญชีวัด ที่โปร่งใสตรวจสอบได้

"พระพยอม กัลยาโณ" เจ้าอาวาสวัดสวนแก้ว อ.บางใหญ่ จ.นนทบุรี กล่าวถึงแนวทางจัดการเงินวัดที่เหมาะสม กับทีมข่าวเจาะประเด็น ไทยรัฐออนไลน์ ว่า วัดควรมีกรรมการ ไวยาวัจกร ฝ่ายบัญชี และกฎหมาย ซึ่งทางวัดยอมเสียเงินจ้างเป็นรายเดือน เพื่อให้เกิดความโปร่งใสในการทำรายรับ-รายจ่าย ขณะเดียวกันต้องมีการสรุปยอดรายเดือน ไปจนถึงรายปี

“ด้วยความที่วัดรายจ่ายมันแซงรายได้ เพราะต้องสงเคราะห์เด็กยากไร้ คนชรา คนพิการ คนตกงาน หมาแมว วัวควาย ที่ชาวบ้านไถ่ชีวิตมาแล้วมอบให้วัด ทำให้มีรายจ่ายเหล่านี้เดือนละ 2–3 แสนบาท เลยไม่ค่อยมีเงินเหลือให้บิดให้เบี้ยวได้”

ข้อแม้สำคัญของพระที่จำวัดนี้ ห้ามรับเงินใส่ย่ามแล้วไปเก็บไว้ในกุฏิ ต้องนำเงินมาเข้ากองกลาง หากพระในวัดมีค่าใช้จ่ายหรือต้องนำปัจจัยไปเดินทาง ทางวัดมีระบบที่เรียกว่า "วัดสวัสดิการ" ในการจัดการให้กับพระตามที่ท่านต้องการ และมีการตรวจสอบโดยรองเจ้าอาวาส จะเป็นผู้ดูแลไม่ให้มีการนำปัจจัยไปเป็นของส่วนตัว สิ่งนี้จึงทำให้ทางวัดสามารถซื้อที่จนขยับขยายพื้นที่วัดได้กว้างมากขึ้น และใช้พื้นที่นั้นในการสาธารณประโยชน์เพื่อชาวบ้าน

...

ตัวอย่างระบบ "วัดสวัสดิการ" ถ้าพระอยากฉันอะไรเป็นพิเศษในเดือนนั้น ก็แจ้งยอดค่าใช้จ่ายมาที่กองกลาง แล้วจะมีเจ้าหน้าที่วัดคอยไปจัดการสั่งมาให้ตามต้องการ ขณะเดียวกันถ้าป่วย ค่ารักษาพยาบาลและการเดินทางทุกอย่างวัดจะมีปัจจัยจัดการให้ และสวัสดิการนี้ รวมถึง บิดามารดาของพระลูกวัดเสียชีวิต มีเงินช่วยเหลืออย่างต่ำ 1 หมื่นบาท หรือต้องการจะซื้อหนังสือเพื่อการศึกษา สามารถทำเรื่องมาเบิกได้

“ระบบนี้ทำให้พระไม่มีปัจจัยส่วนตัว เลยทำให้พระไม่ค่อยมาจำวัดที่นี่ และที่วัดไม่มีสวดศพ พระที่อยู่ต้องอยู่ด้วยอุดมการณ์ อย่างอาตมาถ้าตายไป มีเงินติดย่ามสักหมื่นหรือครึ่งหมื่น ก็อายยมบาล ดังนั้นการบวชเป็นพระต้องมีอุดมการณ์ แต่ถ้าไม่มีก็จะเกิดขัดแย้งกัน ช่วงชิงผลประโยชน์จากการจัดตลาดในวัด บางวัดถึงกับฆ่ากันตาย เพราะจัดคิวพระที่จะไปสวดศพไม่เป็นธรรม”

ที่วัดไม่เน้นสร้างโบสถ์ สร้างวิหาร แต่เน้นสร้างคน ทำให้ไม่มีการคอร์รัปชันในการก่อสร้างโครงการต่างๆ สิ่งนี้ทำให้มีพระที่จำวัดตอนนี้เพียง 5–6 รูป หลังมีการจัดระบบวัดสวัสดิการ จากเดิมมีพระจำวัดกว่า 40 รูป เพราะอาตมาเชื่อว่า การบวชเป็นพระต้องมีอุดมการณ์ อยู่ได้ก็อยู่ต่อ แต่ถ้าอยู่ไม่ได้ก็ต้องไป

วัดสวนแก้ว ไม่ค่อยรับงานไปสวดหรือฉันตามบ้านของญาติโยม แต่ถ้าจำเป็นจริง อาตมาจะไปองค์เดียว เพื่อไปเทศน์ให้ชาวบ้านฟังถึงการครองเรือน แต่ถ้าบ้านนั้นเชิญพระจากวัดอื่นมาแล้วเราก็ไม่ไป เพราะถือว่ามีพระมาแล้ว

สิ่งที่ต้องทำต่อจากนี้คือ การวางรากฐานให้ดี เพื่อให้มีคนรุ่นใหม่ที่มีคุณธรรมมาต่อยอด หากวันหนึ่งอาตมาไม่มีชีวิตอยู่แล้ว โดยเฉพาะพืชผลทางการเกษตรที่ปลูกไว้ในวัด นับวันยิ่งเติบโตออกดอกผล และมาช่วยจุนเจือให้กับผู้ยากไร้ที่มาพึ่งพิงวัด ไม่ต้องไปเรี่ยไร

...

ทุกวันนี้ระบบการบริจาคสิ่งของเหลือใช้ รวมถึงผู้มาซื้อสินค้าที่วัดก็พอทำให้ทุกคนอยู่ได้ ถ้าใครสนใจมาท่องเที่ยวที่วัด หรือบริจาคสิ่งของสามารถมาได้ เพื่อต่อยอดสิ่งดีให้กับผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือต่อไป.