ผมอุปโลกน์ตัวเป็นพวกโลกสวย ดีอกดีใจที่ได้น้ำครึ่งแก้ว เมื่อได้ยินคนที่เบ้หน้าเมื่อเห็นน้ำเหลือครึ่งแก้ว บ่นว่า ข้าวต้มมัดตลาด อ.ต.ก. ขึ้นราคาจากสิบเป็นสิบห้าบาทแล้ว
ปากผมยิ้ม แต่ใจไพล่ไปนึกถึงเพลง จุดเทียนเวียนวน ที่มานี มณีวรรณ ร้องคู่กับอดุลย์ กรีน ท่อน “ข้าวเหนียวมันเม็ดยาวๆ ข้าวเจ้ามันเม็ดสั้นๆ ข้าวเหนียวข้าวเจ้า มันก็ข้าวเหมือนกัน ...”
เพลงนี้เป็นเพลงดังกว่าห้า–หกสิบปีที่แล้ว เนื้อร้องสองแง่สามง่าม ฟังให้สนุกก็ดี ฟังให้สัปดนก็ได้
เด็กสมัยใหม่อาจสงสัย สัปดนตรงไหน แต่เด็กรุ่นผมเข้าใจ เพราะเราเปรียบขนาดยาวสั้น อาวุธสำคัญของเรา พอฟังเพลงก็ฮากันทันที
เราเป็นคนภาคกลางเกิดขึ้นมาก็กินแต่ข้าวสวย...ที่หุงจากข้าวสาร ข้าวเหนียวจะได้กินก็ตอนเป็นขนม
โตขึ้นหน่อยจึงรู้ว่า คนอีสานที่ได้ชื่อลูกอีสาน กินข้าวเหนียว ฟังว่าอิ่มทน ทำงานได้นาน
อ่านเรื่องเมืองลาว ถ้าจำไม่ผิดสมัยพระเจ้าสามแสนไท มีการปลูกนาข้าวอีกชนิด...ไว้ถวายพระเจ้าแผ่นดินเสวย ข้าวชนิดนั้นจึงถูกเรียกข้าวเจ้า
เปิดทีวี ฟังข่าวมีการจับคนลักลอบขนข้าวเหนียว...จากฝั่งลาวมาขึ้นฝั่งมุกดาหาร เหตุเพราะข้าวเหนียวเมืองไทยขาดตลาดขึ้นราคามานาน ข้าวเหนียวฝั่งลาวถูกกว่า ดูเหมือนกิโลกรัมละราว 15 บาท
รู้ว่าข้าวเหนียวขาดตลาดขึ้นราคา ความคิดที่ทำท่าจะโกรธ รัฐมนตรีที่มาคุม อ.ต.ก.ก็ลดลง
ข้าวเหนียวแพงนี่เอง ข้าวต้มมัดจึงขึ้นราคาตามกฎอุปสงค์ อุปทาน
แต่การแพงไปถึง 50% จะสมเหตุสมผลแค่ไหน ขอเวลาไปถามรัฐมนตรี ถ้าบังเอิญได้เจอ
ถ้าจะให้ร้องเรียน แบบชาวบ้าน เขารู้ๆกันทั้งบ้านเมือง ข้าวของในตลาด อ.ต.ก.นั้นแพง แพงมากกว่าตลาดทั่วไป ข้อแก้ที่ว่า เพราะตลาด อ.ต.ก.มีแต่ของดีๆดีกว่า ก็พอฟังได้ แต่ยังแก้ไม่หลุด
...
ผมรู้สึกได้เอง เพราะเป็นขาประจำ หลังวันที่เห็นพ่อค้าแม่ขาย ออกอาการตื่นๆ เมื่อท่านรัฐมนตรีพร้อมบริวารแวดล้อม มาเดิน ราคาอาหารที่กินประจำ ก็ปรับราคา
หมูสะเต๊ะชุดเล็กเพิ่งกิน 60 บาท ขึ้นเป็น 70 บาท ข้าวผัด ก๋วยเตี๋ยว เคยกินเฉลี่ย 50 บาท ขึ้นเป็น 60 บาท นี่เป็นราคาอาหารในตลาดโล่งๆไม่ติดแอร์
เทียบฟาสต์ฟู้ดติดแอร์ โรงพยาบาลจุฬาฯ ผมเพิ่งกินมา 40 บาทเท่านั้น
แต่ “ถูกหรือแพง” นี่เป็นเรื่องของใจคน ที่ไม่เหมือนกัน สำหรับนักท่องเที่ยว ไม่ว่าฝรั่งญี่ปุ่นจีน คงเป็นธรรมดา ยิ่งตลาด อ.ต.ก.เพิ่งได้ข่าวว่า ถูกยกเป็น 1 ใน 4 ของตลาดที่ดีที่สุดในโลก
ความรู้สึกว่าแพง...อาจเปลี่ยนเป็นไม่แพง หรือคุ้มค่าก็ได้
ของดีๆไม่ว่าที่ไหน ก็ต้องแพงกว่าเป็นธรรมดา ที่ว่ากันตามประสาคนชอบมองโลกสวย
แต่ความรู้สึกหนึ่งที่ยังค้างคา วันที่ผมรู้สึกได้ว่า รัฐมนตรีมาตลาด อ.ต.ก. ก็คือบุญบารมีของท่านที่แผ่ออกมา ทำให้นึกถึงคำโบราณช้างเหยียบนา พระยาเหยียบเมือง
แต่ละก้าวย่างที่รัฐมนตรีเดิน ผมเห็นความสะเทือนเลื่อนลั่น ปรากฏกับตา และสังหรณ์ว่า นอกจากข้าวของในตลาดจะขึ้นราคาแล้ว อะไรจะเกิดตามมาอีก
ข่าวล่า ท่านเพิ่งสั่งย้าย ผอ.อ.ต.ก.ฐานที่ไม่ขานรับนโยบาย
ย้ายก็ย้าย เผื่อว่าจะทำให้ราคาสินค้าลดลงได้ เรื่องที่เป็นห่วงมากกว่า บรรยากาศตลาด อ.ต.ก.ที่สั่งสมมาหลายสิบปี...จะถูกเปลี่ยนแปลง
ประสบการณ์ที่ตลาดคลองเตย คงบอกท่านรัฐมนตรีได้ว่าตลาดกว่าจะติดไม่ใช่เรื่องง่าย
หากจะคิดทำให้ข้าวเหนียวเม็ดยาวกลายเป็นข้าวเหนียวเม็ดสั้น ทำข้าวเจ้าเม็ดสั้นให้เป็นข้าวเจ้าเม็ดยาว ยังทำได้ไม่ยากสักเท่าไหร่เลย.
กิเลน ประลองเชิง