วันเสาร์สบายๆวันนี้ไปคุยเรื่อง “คนไทยในอนาคต 20 ปีข้างหน้า” กันนะครับ จะเป็นคนอย่างไร ท่ามกลางเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าไปอย่างรวดเร็ว เมื่อวันพฤหัสบดี สภาพัฒนฯ จัดประชุมประจำปี 2561 เรื่อง “ยุทธศาสตร์ชาติ อนาคตไทย อนาคตเรา Our Country Our Future” ตาม แผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี 2561-2580 โดยตั้ง “วิสัยทัศน์ประเทศไทยปี 2580” เอาไว้ว่า “ประเทศไทยมีความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน เป็นประเทศพัฒนาแล้ว ด้วยการพัฒนาตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง” ประชาชนมีความสุข เศรษฐกิจจะพัฒนาอย่างต่อเนื่องสังคมเป็นธรรม ฐานทรัพยากรธรรมชาติยั่งยืน
ถ้าทำได้อย่างที่เขียน ปี 2580 ประเทศไทยจะเป็นยุคพระศรีอารย์ เลยทีเดียว
พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี กล่าวในพิธีเปิดงานว่า ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ที่รัฐบาลจัดทำขึ้นมา จะทำให้ทุกรัฐบาล สามารถทำงานสอดประสานกันให้เกิดความต่อเนื่อง แต่สามารถปรับเปลี่ยนได้ เพื่อยกระดับความเป็นอยู่ของทุกคนอย่างต่อเนื่อง เพื่อทำให้ประเทศหลุดพ้นจากกับดักรายได้ปานกลางโดยเร็วที่สุด ไม่ต้องรอถึง 20 ปี ต้องสร้างความเท่าเทียมเกิดขึ้นให้ได้
ผมเห็นด้วยครับ ประเทศต้องมียุทธศาสตร์ชาติ ในร่างแผนยุทธศาสตร์ชาติ 6 ด้าน ที่ผมสนใจที่สุดคือ “ยุทธศาสตร์ชาติด้านการ พัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์” เพราะ “คน” เป็น ปัจจัยสำคัญที่สุดในการสร้างชาติ ต่อให้เขียนยุทธศาสตร์ชาติไว้สวยหรูแค่ไหน ถ้าไม่มี “คนคุณภาพ” ทุกอย่างก็ล้มเหลวเหมือนที่ผ่านมาทุกสมัย
ไปดูกันหน่อยครับ คนไทย 20 ปีข้างหน้า ตาม ยุทธศาสตร์ชาติ เป็นคนอย่างไร
“คนไทยในอนาคตจะต้องมีความพร้อมทั้งกาย ใจ สติปัญญา มีพัฒนาการที่ดีรอบด้าน และมีสุขภาวะที่ดีในทุกช่วงวัย มีจิตสาธารณะ รับผิดชอบต่อสังคมและผู้อื่น มัธยัสถ์ อดออม โอบอ้อมอารี มีวินัย รักษาศีลธรรม และเป็นพลเมืองดีของชาติ มีหลักคิดที่ถูกต้อง มีทักษะที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21 มีทักษะสื่อสารภาษาอังกฤษและภาษาที่ 3 และอนุรักษ์ภาษาท้องถิ่น มีนิสัยรักการเรียนรู้ และพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต สู่การเป็นคนไทยที่มีทักษะสูง เป็นนวัตกร นักคิด ผู้ประกอบการเกษตรกรยุคใหม่ และอื่นๆ โดยมีสัมมาชีพตามความถนัดของตนเอง”
...
เป็น “คนไทยในฝัน” ที่ไม่รู้อีก 20 ปีจะเป็นจริงได้ไหมเมื่อมองจากสภาพสังคมและการศึกษาไทยที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน
แต่การมีฝันก็ยังดีกว่าไม่มีฝัน
เมื่อเขียนถึงคนไทยในฝันแล้วเขาก็มี เป้าหมาย และ ตัวชี้วัด ดังนี้
เป้าหมาย คนไทยจะเป็นคนดี คนเก่ง มีคุณภาพ พร้อมสำหรับวิถีชีวิตในศตวรรษที่ 21 สังคมไทยมีสภาพแวดล้อมที่เอื้อและสนับสนุนต่อการพัฒนาคนตลอดช่วงชีวิต
ตัวชี้วัด การพัฒนาคุณภาพชีวิต สุขภาวะ และความเป็นอยู่ที่ดีของคนไทย ผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาและการเรียนรู้ตลอดชีวิต การพัฒนาสังคมและครอบครัวไทย
แล้วยังมีข้อย่อยอีกหลายสิบข้อ เช่น การปลูกฝังค่านิยมและวัฒนธรรมผ่านการเลี้ยงดูในครอบครัว การบูรณาการเรื่องความซื่อสัตย์ วินัย คุณธรรม จริยธรรม ในการจัดการเรียนการสอนในสถานศึกษา การสร้างค่านิยมและวัฒนธรรมที่พึงประสงค์จากภาคธุรกิจ การใช้สื่อและสื่อสารมวลชนในการปลูกฝังค่านิยมและวัฒนธรรมของคนในสังคม ฯลฯ
อ่านแล้วรู้เลยว่า คนเขียนยุทธศาสตร์ชาติเป็นคนรุ่นไหน เขียนโดยไม่เข้าใจสังคมปัจจุบันที่อยู่ในยุคคน เจนเอ็กซ์ เจนวาย เจนแซด ที่มีความคิดอ่านไม่เหมือนกับคนเขียน ถ้าใช้ยุทธศาสตร์นี้พัฒนาชาติไปอีก 20 ปี อนาคตประเทศไทยจะเป็นอย่างไรยังนึกไม่ออก
การเขียน ยุทธศาสตร์ชาติ หรือ ยุทธศาสตร์บริษัท เขามักเขียนกันสั้นๆ เพื่อเป็นเป้าหมาย ไม่มีการลงในรายละเอียดเหมือนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปีของรัฐบาล ที่เต็มไปด้วยรายละเอียด อ่านแล้วต้องถามว่า อยู่ในยุคเดียวกันหรือเปล่า.
“ลม เปลี่ยนทิศ”