Spatial Audio หรือระบบเสียงตามตำแหน่งที่ Apple (แอปเปิล) ได้เปิดให้สมาชิกแอป Apple Music ฟังเพลงโดยไม่มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมตั้งแต่เดือน มิ.ย.2564 ที่ผ่านมา เป็นฟีเจอร์ใหม่ที่ Apple มองว่าได้เข้ามาปฏิวัติวงการเพลงอีกระลอกและได้รับการตอบรับอย่างดีจากผู้ฟัง ผู้ผลิตเพลง ผู้สร้างสรรค์ต่างๆ

Spatial Audio เป็นระบบให้เสียงรอบทิศทาง 360 องศา เสียงจะวิ่งรอบตามตัวเรา หรือแม้แต่บนศีรษะ หรือข้างล่างเพื่อความสมจริงเพิ่มมิติการฟังเพลงให้มีอรรถรสได้อารมณ์ดียิ่งขึ้น โดยเฉพาะในระบบ 7.1.4 ซึ่ง Apple ได้จับมือกับดอลบี้ นำระบบ Dolby Atmos มาพัฒนาต่อด้วยการจำลองศีรษะมาสแกนเพื่อติดตามความเคลื่อนไหวของศีรษะแต่ละคน ทำให้การฟังเพลงของแต่ละคนจะได้ตามตำแหน่งที่มีมิติจริงๆ

ดังนั้นการฟังเพลงผ่านหูฟังไร้สาย AirPods, AirPods Pro 2 หรือ AirPods Max รองรับการฟังเพลงในฟีเจอร์นี้ได้เลย นอกจากนี้ Apple ได้ร่วมกับเมอร์เซเดสเบนซ์ นำไปใส่ระบบเสียงของรถเบนซ์ รุ่นที่จำหน่ายในไทยจะมี 3 รุ่นคือ EQS500, S500 และ Maybach สำหรับโมเดลปี 24 จะรองรับตั้งแต่รุ่น E Class เป็นต้นไป

...

สำหรับผู้ผลิตเพลงแล้วปัจจุบันมีความสะดวกมาก สามารถใช้แอป Logic Pro แต่งเพลง บันทึก ปรับแต่ง และมิกซ์เสียง ผ่าน Mac แล้วปัจจุบันยังสามารถใช้ได้บนเครื่อง iPad กับสามารถนำจุดเด่นมัลติทัชมาควบคุมหน้าจออย่างไหลรื่นใช้ควบคู่กับหูฟัง AirPods Max เพียงแค่นี้ศิลปินหรือนักแต่งเพลงก็สามารถสร้างสรรค์เพลงได้สบายๆ ใส่เสียงรอบทิศทางได้ตามต้องการว่าจะไปไว้ในตำแหน่งไหน ท่อนไหนของเพลง

มาฟังศิลปินพูดถึงเรื่องนี้กันอย่างไรบ้าง

“อู่ ไตรเทพ วงศ์ไพบูลย์”
ศิลปิน ซาวด์เอ็นจิเนียร์และนักออกแบบเสียงมือหนึ่งของเมืองไทย

“ครั้งแรกเคยมิกซ์เสียงภาพยนตร์เป็นเซอร์ราวด์ 5.1 ทำหนังจีนเรื่องแรกในเอเชียที่เป็นระบบ Dolby Atmos ให้ หว่อง ก๊า ไหว่ ผู้กำกับหนัง จากนั้นมาเป็นเวลาถึง 10 ปี ที่ Apple ได้นำระบบนี้มาพัฒนาขึ้นมา ความคิดของผมการทำงาน Spatial Audio หรือ Dolby Atmos ระบบเสียงจะต่อกันเป็นชั้นๆ ชั้นหนึ่ง ชั้นสอง ชั้นสามวิ่งขึ้นๆ ลงๆ ต่างจากเดิมที่วิ่งซ้ายไปขวา ต่อไปวงการเพลงจากจะต้องใช้เป็นฟอร์แมตใหม่ เหมือนยุคโมโน สเตอริโอในอดีต ในอนาคตคนทำเพลงจะต้องคิดมากขึ้นเพื่อการวางตำแหน่งของเสียงต่างๆไว้รอบตัว สำหรับคนฟังเพลงในระบบ 7.1.4 จะได้ยินเสียงนี้ชัดขึ้น ยิ่ง Apple พัฒนาระบบฟังเพลงแบบส่วนตัวใช้หูฟังยิ่งทำให้การฟังเพลงดีขึ้น

“บอม ดนุภพ กมล”
ผู้บริหาร Muzik Move ผู้อยู่เบื้องหลังศิลปินชื่อดังหลายคน

“เมื่อก่อนเรามิกซ์เสียงสเตอริโอจะมองเสียงแค่ 2 ลำโพง อาจมีความลึกบ้าง แต่เมื่อเป็น Dolby Atmos วิธีคิดจะเป็นอีกแบบ เสียงจากข้างบน ข้างหลัง ซึ่งโปรดิวเซอร์จะต้องคิดกันว่าจะเอาไว้ตรงไหน เวลามิกซ์เพลงจะมองเป็นท่อน จะบิลต์อัปเป็นท่อนๆ ในช่วงกลางเพลงการนำ Spatial Audio มาใช้จะทำให้มีมติของเสียงมากขึ้น เป็นมาตรฐานใหม่ที่ Apple นำมาใส่ในหูฟังโดยไม่ต้องใช้ลำโพง เป็นประสบการณ์ใหม่สำหรับคนฟังเพลงที่ได้ฟังเพลงด้วยหูฟังของตนเอง”

...

“เอิ๊ต ภัทรวี ศรีสันติสุข”
ศิลปิน นักร้องนักแต่งเพลงและยูทูบเบอร์ยุคต้นๆ

“รู้จัก Spatial Audio จากการฟังเพลงของบิลลี ไอลิช จากหูฟัง AirPods Max ตกใจเล็กน้อยจากเสียงมาจากหลังหัวเรา ได้ฟิลสนุกมาก จากนั้นดูหนัง ฟังเพลงมาเรื่อย และเอาเพลงตนเองมาลองมิกซ์เสียงใหม่ มองว่าต่อไปนี้วิธีการคิดหรือกระบวน การทำเพลงจะเปลี่ยน แปลงไปว่าจะเอาเสียงไว้ตรงไหน และระบบเสียงตามตำแหน่งนี้มองว่าอยากให้ความรู้สึกสัมพันธ์กับเนื้อร้องและความหมาย เช่น การทำเสียงให้หนุนรอบตัวเราเหมือนมีความหมายอยากให้โอบกอดตัวเราไว้ และมองว่าเป็นเครื่องมือหนึ่งที่จะทำให้การสร้างสรรค์เพลงได้มากขึ้น สนุกขึ้นมาก”

...

แอป Apple Music กับคลังเพลงกว่า 100 ล้านเพลง

หลัง จากการแนะนำเครื่องฟังเพลง iPad ที่สามารถเก็บเพลงไว้ในเครื่องนับพันเพลง มาถึงคลังเพลง Apple Music ปัจจุบันรองรับการบริการใน 167 ทั่วโลก ที่มีเพลงจากทั่วโลกให้ฟังมากกว่า 100 ล้านเพลง รองรับระบบ Spatial Audio กว่า 100,000 เพลง มีทีมบรรณาธิการคอยเลือกสรรเพลงที่ดีที่สุดและมี Playlist กว่า 3 หมื่นรายการที่ให้ประสบการณ์การฟังเพลงให้กับสมาชิก นับตั้งแต่การเริ่มใช้งานจนถึงขณะนี้สมาชิก Apple Music ฟังเพลงที่มีฟีเจอร์ Spatial Audio เพิ่มขึ้น 3 เท่า และมีสัดส่วนถึง 80% ของสมาชิกทั่วโลกที่ใช้ Spatial Audio

ปัจจุบัน Apple Music มี 3 ฟีเจอร์ใหม่คือ 1. Apple Music Classical เป็นแอปใหม่แยกออกมาจาก Apple Music สำหรับผู้ชื่นชอบเพลงคลาสสิกระบบค้นหา จะปรับแต่งให้เหมาะกับการค้นหา เพลงคลาสสิก คุณภาพเพลงระดับสูงสุดเท่าที่จะทำได้ รองรับ Spatial Audio มีคลังเพลง 5 ล้านเพลง 2.Apple Music Live Season2 ในปีนี้จะมีศิลปินหลากหลายที่คนไทยชื่นชอบ ล่าสุดได้เปิดตัว “เอด ซีแรน” ศิลปินผู้โด่งดัง หลังจากเปิดตัว “แฮรี่ สไตล์” และ “บิลลี ไอลิช” ในซีซันแรก 3. Apple Music Sing เป็นคาราโอเกะที่ถูกใจคนไทย ร้องเพลงไปพร้อมกับศิลปินที่ชื่นชอบได้เลย

...

สำหรับฟีเจอร์ Spatial Audio ของ Apple Music ตั้งแต่เปิดใช้ให้สมาชิกรับฟังได้และเป็นที่ชื่นชอบกันทั่วโลกไปแล้ว บรรดาผู้ผลิตเพลง ศิลปิน โปรดิวเซอร์ ซาวด์เอ็นจิเนียร์ได้สนใจเข้ามาร่วมผลิตเพลงกับ Apple เป็นจำนวนมาก โดยที่ผ่านมา Apple ทำงานกับดอลบี้ร่วมกันอย่างใกล้ชิดและให้ทุกคนคุ้นเคยกับฟีเจอร์ดังกล่าวมากที่สุด ปัจจุบันสตูดิโอเพลงในไทยได้ผลิตเพลงที่มีฟีเจอร์นี้เพิ่มขึ้นมากกว่า 2 เท่า รวมทั้งสตูดิโอเพลงในสิงคโปร์ด้วย

นอกจากนี้ทาง Apple ยังมีคอร์สการ สอนออนไลน์ คอร์สส่วนบุคคล และเตรียมคลังความรู้ต่างๆ พร้อมไว้สำหรับบุคคลที่สนใจที่อยากมาเรียนรู้การมิกซ์เพลงด้วยระบบดอลบี้จะทำอย่างไรได้บ้าง.