การเมืองในวุฒิสภากำลังอยู่ในภาวะคึกคัก ขณะที่ฝ่าย สส.ค่อนข้างหงอยเหงา วันที่ 23 กรกฎาคมนี้ จะเปิดประชุมวุฒิสภาชุดใหม่เป็นครั้งแรก วาระการประชุมที่สำคัญที่สุดคือ การเลือกประธานและรองประธานสภา นพ.เปรมศักดิ์ เพียยุระ เปิดเผยว่า มีการล็อบบี้ให้เข้ากลุ่มเสียงข้างมาก โดยเสนอให้ผลประโยชน์ก้อนใหญ่

เหตุที่กลุ่มเสียงข้างมากต้องล็อบบี้ เพราะต้องการชัยชนะในการเลือกประธานกับรองประธานอีก 2 คน ขณะเดียวกัน สว.ที่เรียกตนเองว่า “สว.พันธุ์ใหม่” มี น.ส.นันทนา นันทวโรภาส เป็นแกนนำ ก็ประกาศว่ากลุ่ม สว.พันธุ์ใหม่จะลงแข่งทั้งประธานและรองประธาน และประกาศจุดยืนเป็น “เสรีนิยมก้าวหน้า”

กลุ่ม สว.พันธุ์ใหม่มีนโยบายสำคัญ คือ แก้ไขรัฐธรรมนูญหมวดการได้มาซึ่ง สว. แต่ยังไม่บอกว่าจะแก้ไขกลับไปเป็นแต่งตั้ง หรือก้าวหน้ากลับไปสู่การเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญ 2540 และ 2550 แต่ไม่คงไว้ซึ่งระบบ “สว.จัดตั้ง” อย่างในขณะนี้ และคงจะไม่กลับไปสู่ระบบ สว.แต่งตั้งเหมือนกับ สว.ชุดก่อนที่เพิ่งครบวาระ

วุฒิสภาตามรัฐธรรมนูญปัจจุบัน 2560 มี สว. 2 รุ่น เริ่มต้นด้วยระบบการแต่งตั้ง สว. 250 คน มีอำนาจสำคัญคือร่วมเลือกนายกรัฐมนตรี เพื่อสืบทอดอำนาจคณะรัฐประหาร คสช. เหตุที่ต้องมี สว.ถึง 250 คน เพราะการเลือกนายกรัฐมนตรีให้ 2 สภาร่วมกันเลือก ด้วยคะแนนเกินครึ่งคือ 376 มี สว.อยู่แล้ว 250 ขอแรง สส.อีกแค่ 126 เสียง

สว.รุ่นที่ 2 ตามรัฐธรรมนูญ 2560 ได้แก่ สว.ใหม่ 200 คน ลดลงไป 50 เสียง เพราะไม่มีอำนาจเลือกนายกรัฐมนตรี เพื่อสืบทอดอำนาจให้ใครอีก สว.ใหม่มาจากการเลือกกันเองของกลุ่มอาชีพหลาก หลาย ไม่ว่าจะเป็นชาวไร่ ชาวนา และอดีตข้าราชการฝ่ายต่างๆรวม 20 กลุ่ม มุ่งหมายให้เป็นตัวแทนประชาชนกลุ่มต่างๆ

...

แต่ถ้าผลการเลือก สว.ใหม่ เป็นไปตามเสียงลือเสียงเล่าอ้างตามสื่อต่างๆ และวงการเมืองก็ยอมรับ นั่นก็คือเสียงข้างมากเป็นสีใดสีหนึ่ง อยู่ภายใต้การครอบงำของบางพรรค ถ้าเรื่องนี้เป็นจริง ต้องถือว่าขัดต่อเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญที่ให้ สว.เป็นผู้แทนประชาชนกลุ่มอาชีพต่างๆ ไม่ใช่ผู้แทนพรรค

ทั้งยังอาจจะขัดรัฐธรรมนูญ ม.114 ที่ระบุว่า สว.เป็นผู้แทนปวงชนชาวไทย ไม่อยู่ในอาณัติแห่งความผูกมัดมอบหมาย หรือความครอบงำใดๆ มาตรานี้ใช้บังคับ สส.ด้วย แต่ สส.อาจถูกยกเว้นโดยมาตรา 97 ที่ระบุว่า ผู้สมัคร สส.ต้องเป็นสมาชิกพรรคการเมืองพรรคใดพรรคหนึ่ง ส่วนพรรคการเมืองที่ครอบงำ สว.จะต้องรับผิดชอบหรือไม่.

คลิกอ่านคอลัมน์ “บทบรรณาธิการ” เพิ่มเติม