มารู้จักกับหน่วยงานที่เป็นองค์การมหาชน ในสังกัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ที่กล่าวได้ว่าเป็นหน่วยงานบูรณาการฐานรากของชุมชนที่ตอบโจทย์นโยบายรัฐบาลและยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ในเรื่องการลดความเหลื่อมล้ำ สร้างความเป็นธรรม นำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน ที่ให้ชุมชนบริหารจัดการกันเอง
สาระสำคัญของเรื่องนี้มาจากการเรียบเรียงของผู้รู้จริงในเรื่อง พอช.
เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม 2543 ได้ก่อเกิดหน่วยงานเพื่อสนับสนุนการพัฒนาองค์กรชุมชนและเครือข่ายงานพัฒนาต่างๆอย่างเป็นทางการ ชื่อสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) หรือ พอช. ซึ่งมีนายไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม นักวิชาการด้านพัฒนาสังคม เป็นกำลังสำคัญในการผลักดัน เป็นองค์การมหาชนตามพระราชบัญญัติองค์การมหาชน 2542 ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงการคลัง ต่อมาได้ย้ายมาอยู่ในการกำกับดูแลของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) เมื่อตั้งกระทรวงใหม่เมื่อตุลาคม 2545
การบริหารงานของ พอช.เน้นการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการมีส่วนร่วมจากภาคประชาชน โดยในคณะกรรมการสถาบัน พอช. ประกอบด้วย ประธานกรรมการ 1 คน ผู้แทนส่วนราชการหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง 4 คน จากกระทรวง พม. สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง และกรมการพัฒนาชุมชน ผู้ทรงคุณวุฒิ 2 คน และผู้แทนองค์กรชุมชนจากภาคส่วนต่างๆ 3 คน เป็นกลไกการบริหารที่กำกับเชิงนโยบายและทิศทางขององค์กร
ตั้งแต่ก่อตั้ง พอช.ถึงปัจจุบัน มีผู้อำนวยการเป็นผู้บริหารสูงสุดขององค์กร และเป็นเลขานุการคณะกรรมการ พอช.รวม 4 คน ได้แก่ 1.นางสาวสมสุข บุญญะบัญชา 2.นางทิพย์รัตน์ นพลดารมย์ 3.นายพลากร วงค์กองแก้ว และ 4.นายสมชาติ ภาระสุวรรณ ผู้อำนวยการคนปัจจุบัน โดยมีวาระดำรงตำแหน่ง 4 ปี
...
มีประธานกรรมการรวม 6 คน เริ่มด้วย 1.นายไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม อดีตรองนายกรัฐมนตรี เป็นประธานกรรมการคนแรก 2.นายพิชัย รัตนพล อดีตรองเลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ 3.นายสมชัย ฤชุพันธุ์ อดีตอธิบดีกรมสรรพสามิต 4.พลเอก สุรินทร์ พิกุลทอง อดีตผู้ทรงคุณวุฒิพิเศษ กองบัญชาการทหารสูงสุด (กองบัญชาการกองทัพไทย) 5. นายสมพร ใช้บางยาง อดีตรองปลัดกระทรวงมหาดไทย และอธิบดีกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น และคนที่ 6. นายไมตรี อินทุสุด อดีตปลัดกระทรวง พม. ประธานคณะกรรมการการเคหะแห่งชาติ ที่ลาออกมารับหน้าที่ประธานกรรมการ พอช. ตั้งแต่เดือนเมษายนที่ผ่านมา
การสรรหาผู้เป็นประธานฯสถาบัน เริ่มจากองค์กรชาวบ้าน/ กลุ่มเครือข่ายเป็นผู้เสนอชื่อ และผ่านกระบวนการกลั่นกรองตามระเบียบฯ ขั้นตอน ที่มิได้เกิดจากการเลือกสรรจากภาครัฐข้างบน แต่มาจากฐานของประชาชนเป็นสำคัญ
พอช. เป็นองค์การมหาชนภาครัฐแนวใหม่ ทำงานเพื่อชุมชน เน้นการพัฒนาการมีส่วนร่วม โดยยึดชุมชนเป็นหลัก ใช้พื้นที่เป็นฐาน ส่งเสริมการเรียนรู้ร่วมกัน โดยร่วมกับประชาสังคมและภาคีเครือข่าย มีบทบาทในการอำนวยการ ประสานงาน ส่งเสริมสนับสนุน โดยมีหุ้นส่วนการพัฒนา เพื่อสร้างความเข้มแข็งของชุมชน ให้มีการจัดการโดยพึ่งพาตนเองอย่างยั่งยืน
พอช.จึงเป็นหน่วยงานสร้างสรรค์ความมั่นคงของมนุษย์ ลดความเหลื่อมล้ำ สร้างความเป็นธรรม อำนวยประโยชน์สุขต่อรากแก้วของแผ่นดิน.
อ่านคอลัมน์ที่เกี่ยวข้อง
“ซี.12”