ทุกวันนี้ “โฆษณาออนไลน์ตุ๋นคน” ก็ยังคงมีอยู่เกลื่อนกลาด...เห็นได้โดยทั่วไป อาทิ ผลิตภัณฑ์อ้างรักษาความดันและหลอดเลือด ช่วยลดความดันโลหิตและระดับคอเลสเทอรอลรวม...ช่วยต้านการแข็งตัวของเลือด ช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น
นำเสนอโน้มน้าว...ผ่านบทความแนวสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคหัวใจอย่างมืออาชีพ เกริ่นนำด้วยการคาดการณ์ในปี 2567 ตัวเลขผู้เสียชีวิตจากหัวใจวายจะเพิ่มขึ้นอย่างมาก ปัจจุบันคนไทยเกือบหนึ่งในห้าเสียชีวิตด้วยอาการหัวใจวาย ความดันโลหิตสูง
และ...ความเสียหายของหัวใจทำให้เสียชีวิตก่อนวัยอันควร
ต่อเนื่องด้วยข้อห่วงใยจากผู้เชี่ยวชาญที่มีชื่อเสียงคนเดิม เอื้อนเอ่ยว่าเขาคนนี้เป็นที่รู้จักในการช่วยเหลือผู้คนโดยใช้วิธีการสังเคราะห์และสารเคมี...ใครๆก็สามารถทำความสะอาดหลอดเลือดได้เองที่บ้าน
บลาๆๆๆๆ โน้มน้าวต่อเนื่องตอกย้ำขีดวงแคบไปเรื่อยๆ นำเสนอจนเห็นภาพให้เข้าใจได้ว่า ผลิตภัณฑ์ที่อยู่ตรงหน้านี้สรรพคุณสุดแสนที่จะวิเศษยิ่งนัก
ประหนึ่งว่าถ้าหากได้กินแล้ว ถึงขั้นที่ว่าจะส่งผลอายุยืนยาวนับกว่า 120 ปี...เลยทีเดียว ติดตามอ่านกันไปยืดๆยาวๆ ก็เริ่มตบเรื่องวกเข้าหาตัวผลิตภัณฑ์...ที่ดีสุดๆ แต่ไม่มีขายตามร้านขายยาทั่วไป?
...
จำกัดวงการตลาดเฉพาะกลุ่ม ใครใคร่สนใจสั่งซื้อก็มีโปรโมชันล่อใจ เสี่ยงดวงวงล้อนำโชค กดเพื่อลุ้นรางวัล...รับส่วนลด 5%...10%...20%... 30%...33%...40%...มากสูงสุดถึง 50%
หากยังไม่คล้อยเคลิ้มตกลงปลงใจ ก็ยังมีข้อมูลโน้มน้าวให้เชื่อต่อด้วยนานาทัศนะจากผู้มีประสบการณ์ซื้อมาลองแล้ว คนหนึ่งรีวิวไว้ว่า... ฉันเพิ่งกดสั่งไป หวังว่าจะได้รับนะ ฉัน 64 แล้ว แถมยังขี้โรค ฉันเคยอ่านเกี่ยวกับการล้างหลอดเลือดมาเยอะว่ามีประโยชน์ยังไง ฉันเองก็อยากจะลองดู
อีกคนหนึ่งก็ว่าดี...ว่าดี...ว่าดีไม่มีใครเขียนออกมาในเชิงลบต่อต้านเลยสักคน บอกว่า “ทานแล้วมันช่วยได้มากเลย ตอนนี้ฉันรู้สึกดีขึ้น มีแรงขึ้น...ขอแนะนำให้ชาวสูงวัยทุกคนได้ลองใช้ดูค่ะ”
ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หรือ “หมอดื้อ” คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาฯ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อ่านโฆษณาข้างต้นนี้แล้วบอกว่า ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคหัวใจอันโด่งดังที่เผยข้างต้น...ไม่รู้จักครับ หาข้อมูลไม่เจอและข้อมูลที่ส่งมานั้น น่าปวดหัวมาก
“ปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและนักวิทยาศาสตร์แล้วครับจะมีผลิตภัณฑ์อย่างนี้มากมาย ไม่ใช่แต่ยี่ห้อข้างต้นและที่มีหมอโฆษณาตามลักษณะอย่างนี้ หากใครเห็นหรือเจอไม่ว่าในสื่อออนไลน์หรือที่อื่นควรส่งเรื่องไปที่สำนักคณะกรรมการอาหารและยาโดยตรงเลยครับ”
“ผู้บริโภค” รวมพลังช่วยๆกันคนละไม้ละมือ เป็นพลังที่ยิ่งใหญ่... จะได้ขยายการกระตุ้นเตือนสังคมในวงกว้างและกระตุกให้ อย. ตื่นเสียที
ที่สำคัญ...สู้กันลักษณะอย่างนี้ ต้องรัฐจัดการครับ
ความจริงประจักษ์ในทางวิทยาศาสตร์ที่พิสูจน์ได้ในห้องปฏิบัติการ “หมอดื้อ” ย้ำชัดเจนว่า ผลิตภัณฑ์พวกนี้จะมีสรรพคุณในการลดการอักเสบบางตัวครับ เหมือนกับพืชผักผลไม้ที่พิมพ์ในบทความคอลัมน์สุขภาพหรรษา นสพ.ไทยรัฐ อย่างนั้นเอามาสร้างเรื่องให้ใหญ่โต แต่ไม่ได้พิสูจน์ทางการแพทย์ว่า...
กินกี่เม็ดในเวลากี่วันจะได้ผล อย่างที่โฆษณาหรือไม่...เป็นช่องทางหลบเลี่ยง
ตัวอย่างความรู้ในคอลัมน์สุขภาพหรรษาตัดตอนมาแบบสั้นๆเข้าใจง่ายๆ เช่น “แสงแดดให้คุณค่ามากกว่าวิตามินดีมากมายมหาศาล...และไม่เสียตังค์”... “ตายอนาถ ควบหลาย ยาแก้ปวด แก้ไมเกรน เส้นประสาท หดหู่ พาร์กินสัน ยาแก้ไอ แก้อาเจียน และ...ซีโรโทนิน ทะลักล้น”
...
“วิตามินบี 6 เสริม ไม่ควรเกินวันละ 10 มิลลิกรัม อาจมีเส้นประสาทอักเสบ”... “ขาดการออกกำลังกาย หมดความฟิต อืดเวลาออกแรง ตามด้วยหัวใจลีบ วาย ทั้งๆที่การบีบของหัวใจห้องล่างยังดูเหมือนปกติ”
ถึงตรงนี้ก็ยังมีอีกประเด็นที่น่าปวดหัวสำหรับ “ยา”...ที่หมอใช้กันจริงๆแต่ไม่ได้ผลและยังใช้อยู่ ได้แก่ แคลเซียมและวิตามินดี และยาสมองเสื่อม เป็นต้น
ดังนั้นจะมีทั้งยาจริงที่ไม่ได้ผลและอาหารเสริมที่โฆษณา เกินจริงครับ
ศ.นพ.ธีระวัฒน์ ย้ำว่า หากพบโฆษณาผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเกินจริง ผ่านสื่อวิทยุหรือโทรทัศน์ สามารถแจ้งร้องเรียน ได้ที่สายด่วน อย.1556 หรือที่ สำนักงาน กสทช. คอลเซ็นเตอร์ 1200
ผศ.ดร.ชื่นสุมล บุนนาค ผู้อำนวยการบัณฑิตศึกษา สาขาบริหารธุรกิจ (MBA) คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหานคร ยอมรับว่าก็มีประสบการณ์โดนหลอก
...
“เคยสั่งซื้อผลิตภัณฑ์เสริมอาหารลดน้ำหนักแล้วก็มีสารประกอบแอลคาเนทีนอันตราย แพลตฟอร์มออนไลน์ที่สั่งซื้อก็ส่งเตือนมาว่าผลิตภัณฑ์นี้โดนแบนแล้วนะ เราก็หยุดดู แต่ก็สั่งซื้อไปแล้ว...เอาเป็นว่าทุกวันนี้ วันใดที่คุณจะตัดสินใจซื้ออะไรสักอย่างก็ควรที่จะต้องศึกษาให้ดีเสียก่อน...อย่าตัดสินใจเพราะอารมณ์”
สินค้าออนไลน์มีเยอะมากๆทั่วประเทศ...ทั่วโลก หน่วยงานภาครัฐควรที่จะต้องทำงานเชิงรุกให้หนักมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการอบรมให้รู้เท่าทันสื่อให้กับกลุ่มเป้าหมายตั้งแต่เด็กเยาวชน ประถม มัธยมศึกษา ด้วยสื่ออินเตอร์เน็ตเข้าถึงกับคนทุกวัย...แม้แต่ครอบครัวก็ต้องร่วมด้วยช่วยกันปลูกฝังเพื่อให้เกิดการรู้เท่าทัน
“แต่...ปัญหามีว่ากว่าจะถึงตรงนั้น ความเสียหายได้เกิดขึ้นแล้ว ก็จะเป็นการแก้ปัญหาได้ไม่ทันการ คนก็ยังถูกหลอกได้ไปเรื่อยๆจะมากจะน้อยก็ว่ากันไป การสร้างภูมิคุ้มกันให้กับทุกๆคนจึงมีความจำเป็นอย่างมาก ต้องมีประสบการณ์ตัดสินใจ”
ทุกวันนี้สื่อ “โฆษณาออนไลน์” ส่งผ่านตรงเข้ามาถึงทุกๆคนอย่างไม่รู้ตัว แฝงมาในรูปแบบต่างๆมากมายไปหมด อันนี้อาจไม่ตรงใจคนนี้ แต่โฆษณาอีกชิ้นอาจจะโดนเข้าไปเต็มๆ เป็นสิ่งที่เราหลีกเลี่ยงไม่ได้ แม้กระทั่งผู้ใหญ่ กลุ่มอาหารเสริม...แฝงรักษาโรคร้ายต่างๆ ตรงนี้เองก็ยิ่งน่ากลัว
...
“อย.ควรที่จะส่งเสริมให้ความรู้ การรู้เท่าทันก็คือ...การที่เป็นโรคแล้ว จะทานอะไรก็ไม่สามารถที่จะรักษาโรคให้หายขาดไปได้ นอกจากทานยา...แต่โฆษณาก็มีเล่ห์ลวงต่างๆเข้ามาสนับสนุนทำให้หลงเชื่อเป็นเหยื่อได้...สร้างความหวัง สร้างความน่าเชื่อถือ จนอยากซื้ออยากลอง หรือคนใกล้ตัวเห็นก็อยากซื้อหามาฝาก”
“อาหารเสริม” ก็คืออาหารเสริม...ไม่ใช่ “ยา” ไม่ได้สามารถรักษาคนป่วยให้หายขาดได้ ต้องทำความเข้าใจให้ชัดเจนกระจ่างแจ้งหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องโปรดอย่าทำงานเพียงตั้งฐานบัญชาการอยู่ในที่ตั้ง คงต้องออกตรวจตรา ตรวจสอบเพิ่มศักยภาพตัวเองให้มากกว่านี้
สุดท้ายอยากฝากเน้นย้ำในเรื่องของสื่อออนไลน์ การตลาดดิจิทัลยุคปัจจุบันเป็น “ดาบสองคม” ใครที่ใช้ประโยชน์ในด้านดีก็สามารถนำไปช่วยสร้างยอดขาย เพิ่มยอดขาย ดึงลูกค้าเข้ามาเพิ่มเติมได้ แต่ก็ต้องมีความรับผิดชอบต่อสังคม อย่าทำการตลาดที่มีเจตนาหลอกลวงคน เพราะการทำแบบนี้เท่ากับทำร้ายสังคม
โฆษณาออนไลน์เกินจริง ต้มคน หลอกลวงให้หลงเชื่อ ต้องหมดไปจาก...สังคมไทย.