คดีลักเงินคลังสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.) เกือบ 1.5 พันล้านบาท อันเป็นมูลเหตุแห่งการเล่นแร่แปรธาตุฟอกเงินครั้งมโหฬาร ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ จะพาคุณท่องไปกับกลเม็ดเด็ดสะระตี่ของนักฟอกเงินทั้งหลาย ว่าเขาทำกันอย่างไร ไฉนถึงสาวไม่ได้ ไล่ไม่ทัน

ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ มีโอกาสได้พูดคุยกับ ดร.สมชาย ภคภาสน์วิวัฒน์ นักวิชาการอิสระด้านเศรษฐศาสตร์และการเมือง มือหนึ่งของเมืองไทย ที่จะมาชี้แจงเล่ห์กลการฟอกเงินให้กระจ่างแจ่ม คลายสงสัยจนหมดสิ้น

ฟอกเงิน วิธีใดนักฟอกฮิตใช้และถนัดสุด ?
คำว่า ฟอกเงิน หากพูดให้เข้าใจตามภาษาชาวบ้านนั้น หมายถึง การพยายามนำเงินที่ผิดกฎหมาย ไปทำให้ถูกกฎหมาย เปรียบดั่งเรามีผ้าที่สกปรกอยู่กับมือ หากต้องการทำให้ผ้าสะอาด ก็ต้องไปซักล้างผ้าให้สะอาดนั่นเอง ยกตัวอย่างเช่น นำเงินที่มาจากแหล่งผิดกฎหมาย หรือได้มาอย่างไม่ควรจะได้ โดยใช้วิธีนำเงินสกปรกส่วนหนึ่งไปซื้ออสังหาริมทรัพย์ ส่วนหนึ่งไปซื้อทอง ส่วนหนึ่งนำเงินใส่ในบัญชีลับและนำมาปั่นหุ้นในตลาดหุ้น

ขณะที่ วิธีที่เหล่านักฟอกทั้งหลายนิยมมากที่สุด คือ การนำเงินไปซื้ออสังหาริมทรัพย์ โดยบุคคลนั้นๆ จะอ้างว่าผู้ฟอกเงินร่ำรวยมาจากอสังหาริมทรัพย์ที่ดิน เนื่องจากที่ดินมีราคาแพงขึ้น พร้อมกันนั้น ยังใช้วิธีนำเงินออกนอกประเทศ แล้วนำเข้ามาอีกทีหนึ่ง โดยผ่านขั้นตอนกระบวนการขั้นตอนต่างๆ จนกลายเป็นเงินบริสุทธิ์กลับเข้าประเทศในที่สุด

...

รู้ทั้งรู้ว่า ฟอกเงิน...จะสามารถสาวตัวและจับกุมได้หรือไม่ ?
มิใช่ว่าการฟอกเงินจะไม่สามารถเสาะแสวงหาต้นทาง และปลายทางของการฟอกเงินได้ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นยู่กับกฎหมายของแต่ละประเทศเป็นองค์ประกอบสำคัญด้วย เพราะถ้ากฎหมายของประเทศนั้นๆ ไม่รัดกุมและลึกซึ้งพอ จะส่งผลให้เกิดการฟอกเงินขึ้นได้โดยง่าย ยกตัวอย่างเช่น ประเทศสหรัฐอเมริกาได้ออกกฎหมายเกี่ยวกับความลับในกิจการของธนาคาร (Bank Secrecy Act) โดยสาระสำคัญของกฎหมายนี้ คือ การกำหนดให้เอกชน ธนาคาร หรือสถาบันการเงินต้องรายงานความเคลื่อนไหวทางการเงินทั้งในและนอกประเทศต่อรัฐบาลกลาง การฝ่าฝืนต้องระวางโทษทั้งจำและปรับ

ดังนั้น เมื่อเกิดปัญหาขึ้นก็สามารถสืบหาข้อมูลได้ว่า ใครเป็นผู้โอนและใครเป็นผู้รับเงิน เพราะบางทีเรื่องผ่านไปแล้ว 8-9 ปี เงินที่ถูกฟอกได้กลายเป็นเงินบริสุทธิ์ไปหมดสิ้นแล้ว แต่ด้วยกฎหมายฉบับนี้จะทำให้สืบค้นประวัติของเงินจำนวนดังกล่าวได้อยู่

ยกตัวอย่างกรณี การฟอกเงินของนักการเมืองประเทศสเปน ถึงแม้ว่าเวลาจะเปลี่ยนผ่านไปถึง 30-40 ปี แต่ก็ยังสามารถสาวตัวคนกระทำความผิดได้ เพราะด้วยเรื่องราวของนักการเมืองสเปนที่มีชื่อเสียงและเป็นที่เคารพรักต่อประชาชน ได้รับมรดกจากบิดาที่เสียชีวิตไปแล้ว แต่กลับไม่แจ้งรัฐ เพราะการได้รับมรดกต้องเสียภาษี เขาจึงตัดสินใจนำเงินเหล่านี้ไปเก็บไว้ในต่างประเทศ จนกระทั่งเวลาผ่านไป 30-40 ปี บวกกับกฎหมายของประเทศเริ่มรัดกุมมากขึ้น และสามารถเปิดเผยมูลค่าทรัพย์สินของนิติบุคคลได้ จึงทำให้นักการเมืองผู้นี้โดนจับได้ในที่สุด

จุดอ่อนของกฎหมายฟอกเงินแห่งประเทศไทย
กฎหมายที่กำกับดูแลการฟอกเงินของประเทศไทยนั้น ยังมีความอ่อนไหวอยู่มาก เนื่องจากยังมีกลุ่มบุคคลอีกมากที่สามารถนำเงินออกไปนอกประเทศได้อยู่ พร้อมกันนั้น ข้าราชการยังร่วมกระบวนการฟอกเงินอีกด้วย บวกกับโทษที่เอาผิดก็ยังไม่มากพอ จึงตอกย้ำให้การสืบเสาะหาตัวคนผิดเป็นไปด้วยความยากลำบาก แต่สิ่งที่เป็นอุปสรรคสำคัญของในการสกัดกั้นการฟอกเงิน คือ คน

“ในประเทศไทยจะเห็นได้ชัดเจนว่า เมื่อมีตำรวจไปจับ ก็จะจับผู้ต้องสงสัยในข้อหาค้าของเถื่อน มิใช่จับในข้อหาฟอกเงิน” ดร.สมชาย ยกตัวอย่างให้เห็นภาพชัดเจนมากขึ้น

หากกฎหมายของประเทศไทยมีความเข้มข้นรัดกุม ก็จะเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้เจ้าหน้าที่รัฐสามารถจับกุมตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษได้ ถึงแม้ว่าบุคคลนั้นๆ จะนำเงินไปซื้อข้าวของใดๆ ก็ตาม หรือในกรณีที่วันเวลาผ่านไป 5-10 ปี ก็ยังสามารถตรวจสอบย้อนหลังได้ เพราะหลักฐานการเงินจะเป็นตัวบ่งบอกว่าเงินพวกนี้มาจากไหน

วิธีสกัดทางพวกร้อยเล่ห์ฟอกเงิน
1.ต้องมีการเปิดเผยทรัพย์สินของเหล่าข้าราชการ นักการเมือง พร้อมกับตรวจสอบว่า ทรัพย์สินที่ได้มามาจากที่ใดบ้าง
2.ในอนาคตจะมีการเสียภาษีที่ดินทุกปี ดังนั้น จะสามารถรู้ได้ทันทีว่า คุณซื้อที่ดินมามากมายเท่าใด
3.ระบบราชการ จะต้องพยายามเอาโทษกับพวกสมรู้ร่วมคิด โดยกำหนดให้มีโทษหนัก เพราะการฟอกเงินที่ผ่านมา เกิดจากการมีส่วนร่วม
4.ในแง่เอกชนที่ทำธุรกิจการค้าของเถื่อน หากประเทศไทยมีกฎหมายที่รัดกุม จะทำให้สืบหาสาเหตุของความร่ำรวยผิดปกติได้ และรู้ว่าเงินที่ได้มามีต้นตอจากไหน
5.ผู้ที่ครอบครองทรัพย์สินเป็นจำนวนมาก จะต้องทำหนังสือแสดงรายละเอียดส่งรัฐ
6.มีกฎหมายกำหนดตำแหน่งบริเวณ หรือสถานที่ในการห้ามทำธุรกิจอย่างชัดเจน เพื่อทำให้การฟอกเงินของเอกชนยากขึ้น

...

วิธีตรวจสอบแก๊งฟอกเงิน
1.สืบที่มาของทรัพย์สินว่าซื้อมาเมื่อใด และราคาของ ณ เวลานั้น ราคาเท่าไหร่
2.สืบจากกระบวนการโอนเงิน ว่ามีหลักฐานการโอนอย่างไร

ส่วนใหญ่จะเป็นเครือญาติ ซึ่งไม่ใช่เรื่องแปลกแต่อย่างใด เนื่องจากเครือญาตินั้น จะมีความไว้เนื้อเชื่อใจ ซึ่งบางคนใช้วิธีป้องกันภัย โดยเอาเงินสดมาเก็บไว้ใต้พื้น เนื่องจากกรณีเงินสดนั้นจับยากกว่า และสามารถเอาไปซ่อนไว้ที่ไหนก็ได้ ซึ่งถือเป็นการฟอกเงินอีกแบบหนึ่ง

“แบบเซียนเขาชอบฟอกเงินโดยการตัดขั้นตอนของกระบวนการออก ใช้การถือเงินสดแทน อาจจะเก็บไว้ที่บ้านหรือไว้ที่ๆให้คนจับไม่ได้ และการถือเงินสดจะตรวจสอบลำบาก เพราะไม่รู้ว่าอยู่ตรงไหน และวิธีตรวจสอบอันจุดสำคัญที่สุด คือ รอยต่อที่สำคัญ คือรอยต่อระหว่างเงินที่ไม่สะอาดกับเงินที่สะอาด ตรงนี้เป็นหัวใจสำคัญ ว่าก่อนจะมาถึงตรงนี้่มันมีรอยต่อเริ่มต้น ถ้ามันสาวไปสักพักใหญ่แล้วหาไม่เจอ มีหลักฐานไหมหรืออะไรต่างๆอีกไหม ซึ่งจุดนี้ทำให้สาวไปถึงตัวการใหญ่ได้” นักเศรษฐศาสตร์มอบกุญแจทิ้งท้าย.

...

อ่านเพิ่ม