ถามว่าเบอร์ 1 หรือผู้บริหารสูงสุดของโลกเป็นใคร ก็ต้องตอบว่าเป็น UNSG หรือเลขาธิการสหประชาชาตินี่ละครับคือหัวหน้าฝ่ายบริหารของสหประชาชาติ มีหน้าที่เป็นทั้งนักการทูต ผู้สนับสนุน และผู้บริหารองค์กรสูงสุดของโลก ทำหน้าที่เลขานุการในที่ประชุมสมัชชาใหญ่ และในอีกหลายการประชุม กำหนดทิศทางการดำเนินงานตัดสินใจเรื่องสำคัญ เป็นผู้แทนประชาคมโลกในการเจรจาแก้ไขวิกฤตการณ์ระหว่างประเทศ ผลักดัน agenda หรือวาระในการประชุมสหประชาชาติ

เลขาธิการสหประชาชาติสับเปลี่ยนหมุนเวียนกันไปตามทวีปต่างๆ ตั้งแต่ตั้งสหประชาชาติมาจนถึงปัจจุบันมีเลขาธิการทั้งหมด 9 คน คนที่ดำรงตำแหน่งนานที่สุดคือนายอู ถั่น สัญชาติพม่า (1961-1972)

เปิดฟ้าส่องโลกรับใช้ผู้อ่านวันแรกเมื่อ ค.ศ.1997 พร้อมกับการดำรงตำแหน่งเลขาธิการสหประชาชาติของนายโคฟี อันนัน ท่านผู้นี้เป็นชาวกานา สื่อมวลชนสมัยนั้นเรียกท่านว่า ไอ้นุ่น คือข้างนอก (เปลือก) ดำ ข้างใน (ใย) ขาว คนต่อมาก็นายบัน คี มุน จากเกาหลีใต้ คนนี้ก็ถูกเรียกว่า ไอ้กล้วย คือข้างนอก (เปลือก) เหลือง ข้างใน (ผล) ขาว

คำที่สื่อมวลชนค่อนแคะว่า ไอ้นุ่น เพราะเป็นชาวแอฟริกันผิวดำ แต่การกระทำเอาใจฝรั่งผิวขาว โดยเฉพาะอย่างยิ่งสหรัฐฯและอังกฤษ ที่เป็นไอ้กล้วย เพราะเป็นเอเชียผิวเหลืองที่มีการกระทำหลายอย่างเข้าข้างสหรัฐฯ

นายอันโตนิโอ กูแตเรซ เป็นเลขาธิการฯ ตั้งแต่ 1 มกราคม 2017 ถึงปัจจุบัน เลขาธิการชาวโปรตุเกสคนนี้ถูกค่อนแคะแรงจากสหรัฐฯและพวก 2 ตุลาคม 2024 อิสราเอลประกาศให้กูแตเรซเป็นบุคคลไม่พึงปรารถนา รัฐมนตรีต่างประเทศอิสราเอลประกาศว่าใครที่ไม่ประณามการโจมตีของอิหร่าน คนนั้นไม่ควรก้าวเท้าเข้าสู่แผ่นดินอิสราเอล

สหประชาชาติเป็นเสือกระดาษมากขึ้นทุกที สงครามอิสราเอล อิหร่าน ฮามาส และฮิซบุลเลาะห์ ไม่มีใครเชื่อนายกูแตเรซที่เรียกร้องข้อตกลงหยุดยิง คนระดับนี้ยังโดนประกาศให้เป็นบุคคลไม่พึงปรารถนา ถ้าองค์กรโลกไม่มีน้ำยา ต่อไปแต่ละประเทศก็ต้องสะสมอาวุธและกำลังทหารเพื่อป้องกันตัวเอง เพราะพึ่งสหประชาชาติไม่ได้

...

ตอนนี้พวกผู้คนจากสหภาพยุโรปหรืออียูออกมาซัดเลขาธิการฯ กูแตเรซค่อนข้างแรง นายแลนด์สเบอร์กิส รัฐมนตรีต่างประเทศลิทัวเนียเรียกร้องให้นายกูแตเรซลาออกจากตำแหน่ง เพราะนายกูแตเรซไปปรากฏตัวในการประชุมสุดยอดผู้นำกลุ่มบริกส์ ระหว่าง 22-24 ตุลาคม 2024 ที่เมืองคาซานของรัสเซีย

พวกที่ไม่ชอบรัสเซียตะโกนด่านายกูแตเรซว่าไปทำไม มันไม่ใช่การประชุมของทั้งโลก สำนักงานเลขาธิการใหญ่สหประชาชาติออกแถลงการณ์ให้เหตุผลว่า เวทีประชุมสุดยอดบริกส์ที่รัสเซียมีผู้แทนระดับสูงจาก 36 ชาติเข้าร่วม เมื่อรวมประชากรของทุกประเทศแล้วมีมากกว่าครึ่งโลก จะไม่สำคัญได้อย่างไร

นายแลนด์สเบอร์กิสบอกว่านายกูแตเรซเป็นเลขาธิการสหประชาชาติก็จริง แต่ไม่เป็นที่ยอมรับในฐานะคนกลาง “กูแตเรซต้องรับว่าทำผิดพลาด และต้องแสดงความรับผิดชอบ” “...ไปเจออาชญากรปูติน ไปประจบประแจงเลียแข้งเลียขาปูตินและลูคาเชนโก”

นายกรัฐมนตรีลิทัวเนียก็ออกมาซัดนายกูแตเรซ ผมก็ไม่รู้ว่านายกฯลิทัวเนียได้ฟังสิ่งที่กูแตเรซกล่าวสุนทรพจน์ในวันสุดท้ายของการประชุมสุดยอดบริกส์หรือไม่ นายกูแตเรซใช้เวทีนี้เรียกร้องให้สมาชิกกลุ่มบริกส์ทำตัวเป็นครอบครัวโลก แสวงหาเป้าหมายร่วมกัน เรียกร้องสันติภาพในอูเครน เรียกร้องให้มีข้อตกลงหยุดยิงในกาซาและเลบานอน

นายเซเลนสกี ประธานาธิบดีอูเครน ก็ประกาศไม่ให้เลขาธิการสหประชาชาติ กูแตเรซเดินทางไปเหยียบแผ่นดินอูเครนเช่นกัน

การทะเลาะกันของประเทศต่างๆบนโลกตอนนี้ เหมือนกับเด็กเล่นขายข้าวแกง เธอต้องอยู่ฝั่งฉันเท่านั้น ห้ามไปพูดหรือคบค้าสมาคมกับอีกฝั่งหนึ่ง ถ้าเธอไปคบกับอีกฝั่งหนึ่ง เธอก็ห้ามมาเหยียบบ้านฉัน แผ่นดินฉัน

ดูเหมือนพวกนี้เป็นเรื่องเล็กๆ แต่ในความเป็นจริงนี่คือความล่มสลายของระบบโลกที่ไม่มีองค์กรใดที่จะหยุดการทะเลาะเบาะแว้งกันได้แล้ว ทุกประเทศต้องเร่งสะสมอาวุธและกำลังทหาร รบกันให้ศัตรูคู่อาฆาตพังกันไปข้างหนึ่ง.

นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com

คลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม