18 มิถุนายน 2023 นายฮาร์ดิป ซิงห์ นิจจาร์ อายุ 45 ปี นักเคลื่อนไหวชาวแคนาดาเชื้อสายอินเดียนับถือศาสนาซิกข์ ถูกฆ่าที่นอกโบสถ์ซิกข์ในเขตเซอร์รีย์ เมืองแวนคูเวอร์ จังหวัดบริติชโคลัมเบียของแคนาดา นำความขุ่นเคืองใจมาให้ชาวซิกข์ทั่วโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งชาวซิกข์ในแคนาดา
18 กันยายน 2023 นายกรัฐมนตรีจัสติน ทรูโด แถลงฉุกเฉิน ต่อสภาผู้แทนราษฎรของแคนาดา ว่าสายลับรัฐบาลอินเดียเกี่ยวดองหนองยุ่งกับการฆาตกรรมนายนิจจาร์ ‘เป็นการละเมิดอธิปไตยที่ยอมรับไม่ได้’ ทรูโดยืนยันว่ารัฐบาลแคนาดาจะหาข้อเท็จจริงเพื่อนำตัวคนทำผิดมาลงโทษให้ได้ หลังจากนั้นแคนาดาก็ระงับการเจรจาสนธิสัญญาการค้าที่กำลังจะเจรจากับอินเดีย ส่วนอินเดียก็ระงับวีซ่าให้กับพลเมืองแคนาดา ไม่ให้ชาวแคนาดาเข้ามาอินเดีย
การเผชิญหน้าระหว่างแคนาดากับอินเดียรุนแรงขึ้น และไม่มีใครยอมใคร เปิดฟ้าส่องโลกเมื่อ 25 กันยายน 2023 เรียนรับใช้ว่า ตามเรื่องนี้ให้ดีเถิด คงไม่จบง่ายๆ ถึงวันนี้แคนาดากับอินเดียกระทบกระทั่งกันอีกแล้วครับ
14 ตุลาคม 2024 ทรูโดแถลงฉะอินเดียว่า เอกอัครราชทูตอินเดียและนักการทูตอินเดียระดับสูงเกี่ยวข้องโดยตรงกับการลอบสังหารนายนิจจาร์ ทรูโดใช้คำพูดตำหนิอินเดียอย่างแรงว่า “อินเดียทำผิดพลาดอย่างมหันต์ที่ใช้นักการทูตของตัวเองและองค์กรอาชญากรรมทำร้ายพลเมืองแคนาดา”
จากนั้นทรูโดก็สั่งขับนายซานเจย์ เวอร์มา เอกอัครราชทูตอินเดียประจำแคนาดา พร้อมทั้งนักการทูตระดับสูงอินเดียรวม 6 คน ให้กลับประเทศภายใน 5 วัน แน่นอนว่าอินเดียตอบโต้ในวันเดียวกัน ด้วยการสั่งขับรักษาการเอกอัครราชทูตแคนาดาประจำอินเดีย รวมทั้งนักการทูตแคนาดารวม 6 คน ให้กลับประเทศเช่นกัน
ตำรวจแคนาดาแถลงว่า พบหลักฐานสำคัญที่เอกอัครราชทูตเวอร์มา พัวพันกับการใช้แก๊งของนายลอเรนซ์ บิชนอย มาเฟียใหญ่ให้ไปจัดการกับนิจจาร์ แม้ว่าตัวของบิชนอยจะยังอยู่ในเรือนจำกลางซาบาร์มาติ รัฐคุชราต แต่ตำรวจแคนาดายืนยันว่ามีการสั่งการจากเรือนจำ และทำได้เพราะมีเครือข่ายระโนงโยงเยงไปทั้งโลก
...
ข้อกล่าวหานี้แรงมากครับ อินเดียปฏิเสธมาตลอด และผมคิดว่าอินเดียไม่มีทางยอมแคนาดาในเรื่องนี้ ในอีกมุมหนึ่ง ฮาร์ดิป ซิงห์ นิจจาร์ เคยเป็นพลเมืองอินเดียจนถึง ค.ศ.2007 นายคนนี้เป็นคนที่ทางการอินเดียหมายหัวเพราะเป็นหนึ่งในผู้นำขบวนการคาลิสถานซึ่งต้องการแบ่งแยกดินแดนให้มีรัฐซิกข์อิสระในอินเดีย
นิจจาร์เดินทางมาแคนาดาเมื่อ ค.ศ.1997 โดยใช้พาสปอร์ตปลอมในชื่อว่า รวี ชาร์มา (Ravi Sharma) และยื่นขอสถานะพลเมืองแคนาดาในฐานะผู้ลี้ภัยมาตั้งแต่ ค.ศ.1995 พอถึง ค.ศ.2007 แคนาดาก็รับนิจจาร์เป็นพลเมือง หลังจากเป็นพลเมืองแคนาดาแล้ว นิจจาร์ก็ยังเคลื่อนไหวกับขบวนการคาลิสถานอย่างต่อเนื่อง กระทั่งถูกยิง 34 นัด ตายกลายเป็นผีในรถกระบะหน้าวัดซิกข์
ค.ศ.2021 ชาวแคนาดาเชื้อสายอินเดียมีจำนวนประมาณ 1.86 ล้านคน เป็นซิกข์ร้อยละ 36 ฮินดูร้อยละ 32 นอกนั้นเป็นคริสต์ อิสลาม ฯลฯ ช่วง 2 ปีก่อนที่นิจจาร์จะถูกฆ่า มีการปะทะกันระหว่างชาวซิกข์ที่สนับสนุนคาลิสถานกับชาวฮินดูเป็นระยะ และหลังจากการตายของนิจจาร์ก็ทำให้ความแตกแยกในหมู่ชาวอินเดีย-แคนาดายิ่งรุนแรงขึ้น
ไม่แปลกดอกครับถ้าอินเดียจะคิดว่าทรูโดเป็นส่วนหนึ่งของการสนับสนุนขบวนการแบ่งแยกดินแดนคาลิสถาน เพราะมีหลายเหตุการณ์ที่ทางการแคนาดาทำพฤติกรรมให้ท้ายนักเคลื่อนไหวกลุ่มนี้ ถ้าผู้อ่านท่านผู้เจริญจำได้ เมื่อมิถุนายน 2023 รัฐบาลแคนาดาอนุญาตให้ชาวซิกข์จัดขบวนพาเหรดล้อเลียนเหตุลอบสังหารอดีตนายกรัฐมนตรี นางอินทิรา คานธี จนนายเอส. ชัยศังกระ รัฐมนตรีต่างประเทศของอินเดียออกมาตำหนิอย่างแรง
นอกจากนั้น เมษายน 2024 ในงานฉลองวันเวสาขีเทศกาลสำคัญหนึ่งของศาสนาซิกข์ ที่นครโตรอนโต ช่วงหนึ่งของงานมีการตะโกนคำขวัญสนับสนุนแบ่งแยกดินแดนซิกข์ โดยมีนายกรัฐมนตรีทรูโดร่วมอยู่ในงานนี้ด้วย จนอินเดียประท้วงและเรียกร้องข้าหลวงใหญ่ของแคนาดาเข้าพบ
ทรูโดกล่าวหาอินเดียครั้งแล้วครั้งเล่า โดยที่ไม่ดูตัวเองเลยว่าเป็นส่วนหนึ่งของผู้สนับสนุนขบวนการแบ่งแยกดินแดนหรือไม่.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com
คลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม