สหราชอาณาจักรตกลงจะคืนอธิปไตยของหมู่เกาะชากอส ในแอฟริกา ให้แก่ประเทศมอริเชียสแล้ว หลังจากปกครองมานานกว่า 50 ปี
สำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่า รัฐบาลสหราชอาณาจักรประกาศในวันพฤหัสบดีที่ 3 ต.ค. 2567 ว่า พวกเขาตกลงจะมอบอธิปไตยของเหมู่เกาะชากอส ซึ่งเป็นกลุ่มเกาะเล็กๆ ห่างไกลในมหาสมุทรอินเดีย แต่มีความสำคัญในเชิงยุทธศาสตร์ ให้แก่ประเทศมอริเชียส หลังจากครอบครองมานานกว่า 50 ปี
ข้อตกลงระหว่างสหราชอาณาจักรกับมอริเชียสระบุว่า UK จะส่งมอบอธิปไตยของเหมู่เกาะชากอสให้แก่มอริเชียส รวมถึงพื้นที่เกาะหินปะการัง “ดิเอโก การ์เซีย” (Diego Garcia) ที่สหรัฐฯ ใช้เป็นที่ตั้งฐานทัพสำหรับประจำการกองทัพเรือกับเครื่องบินทิ้งระเบิดระยะไกล แต่กำหนดว่า ฐานทัพของ UK กับสหรัฐฯ จะคงอยู่ที่เกาะแห่งนี้ต่อไปอย่างน้อย 99 ปี
ข้อตกลงดังกล่าวยังต้องรอการดำเนินการขั้นสุดท้าย เพื่อทำให้เป็นสนธิสัญญา แต่ทั้งสองฝ่ายให้คำมั่นว่า จะดำเนินการให้เสร็จโดยเร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
ทั้งนี้ อังกฤษปกครองมอริเชียสมาตั้งแต่ปี 2357 ก่อนจะแยกหมู่เกาะชากอสออกจากมอริเชียในปี 2508 กลายเป็น “อาณาเขตของอังกฤษในมหาสมุทรอินเดีย” (British Indian Ocean Territory - BIOT) จากนั้น 3 ปีต่อมา มอริเชียสก็ได้รับเอกราชจากอังกฤษ แต่อังกฤษยังควบคุม BIOT เรื่อยมาจนถึงทุกวันนี้ และเป็นดินแดนโพ้นทะเลในแอฟริกาเพียงแห่งเดียวที่เหลืออยู่
ในช่วงปี 2510-2516 อังกฤษบีบให้ประชากรราว 2,000 คน เกือบทั้งหมดของหมู่เกาะชากอไปยังแผ่นดินใหญ่ในมอริเชียส หรือไปประเทศเซเชลส์ ซึ่งอยู่ห่างออกไปนับพันกิโลเมตร เพื่อใช้เกาะที่ใหญ่ที่สุดอย่าง ดิเอโก การ์เซีย เป็นที่ตั้งฐานทัพอากาศ และให้สหรัฐฯ เช่าพื้นที่ในปี 2509
...
องค์กร “ฮิวแมน ไรท์ วอทช์” ประณามการกระทำครั้งนั้นของสหราชอาณาจักรว่า เป็นการก่ออาชญากรรมด้วยการล่าอาณานิคม และก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ
ในปี 2562 มีการทำข้อตกลงแบบไม่ผูกมัด ที่การประชุมสมัชชาใหญ่สหประชาชาติ ว่าสหราชอาณาจักรควรคืนหมู่เกาะชากอสให้แก่มอริเชียส หลังจากบีบให้ประชาชนต้องออกจากบ้านเกิดอย่างไม่ถูกต้อง แต่ย้อนกลับไปเมื่อปี 2559 อังกฤษขยายเวลาให้สหรัฐฯ เช่าพื้นที่เกาะ ดิเอโก การ์เซีย ไปจนถึงปี 2579 และประกาศว่าจะไม่ยอมให้ชาวเกาะกลับมา
อย่างไรก็ดี ตอนนี้ UK กับมอริเชียสบรรลุข้อตกลงร่วมกันแล้ว ซึ่งเมื่อหมู่เกาะชากอสกลับคืนสู่มอริเชียส พวกเขาก็จะสามารถดำเนินโครงการตั้งถิ่นฐานใหม่ให้แก่ชาวเกาะพื้นที่ที่ถูกขับไล่ออกมา บนเกาะต่างๆ ในกลุ่มเกาะแห่งนี้ได้อีกครั้ง ยกเว้นที่ดิเอโก การ์เซีย
แถลงการณ์ร่วมระหว่างนายเคียร์ สตาร์เมอร์ นายกรัฐมนตรี UK กับนาย ปราแวงด์ ฌุกโน นายกรัฐมนตรีมอริเชียส ระบุว่า ข้อตกลงนี้แสดงให้เห็นถึงการยึดมั่นในหลักการแก้ข้อขัดแย้งอย่างสันติ และด้วยกฎหมาย พวกเขายังมีพันธสัญญาในการรับรองความปลอดภัยและการปฏิบัติการอย่างมีประสิทธิภาพในระยะยาวของฐานทัพบนเกาะ ดิเอโก การ์เซีย ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการรักษาความมั่นคงของภูมิภาคและของโลกด้วย
“ข้อตกลงนี้จะแก้ไขความผิดพลาดในอดีต และแสดงให้เห็นฉันทามติของทั้งสองฝ่าย ในการสนับสนุนสวัสดิภาพของชาวชากอส” แถลงการณ์ร่วมระบุ โดย UK จกมอบแพ็กเกจช่วยเหลือทางการเงินหลายอย่างแก่มอริเชียส รวมถึงเงินรายปีและเงินลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐาน
ด้านประธานาธิบดี โจ ไบเดน ของสหรัฐฯ ออกมาแสดงความยินดีต้องการตกลงครั้งประวัติศาสตร์นี้ ระบุว่า นี่เป็นการแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า ด้วยวิธีทางการทูตและความเป็นหุ้นส่วน ประเทศต่างๆ สามารถก้าวข้ามความท้าทายในประวัติศาสตร์อันยาวนาน เพื่อบรรลุผลประโยชน์ร่วมกันอย่างสันติซึ่งกันและกันได้
ติดตามข่าวต่างประเทศ : https://www.thairath.co.th/news/foreign