นาสรัลเลาะห์ตายแล้ว ส่องก้าวต่อไปของอิสราเอล-ฮิซบอลเลาะห์-อิหร่าน

• ฮัสซัน นาสรัลเลาะห์ ผู้นำกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ เสียชีวิตแล้วในการโจมตีทางอากาศของอิสราเอลเมื่อสัปดาห์ก่อน สร้างความเสียหายอย่างหนักต่อเนื่องแก่กลุ่มการเมืองเลบานอนกลุ่มนี้
  
  
• ฮิซบอลเลาะห์ประกาศแล้วว่าจะตอบโต้อิสราเอล แต่พวกเขายังต้องหาผู้นำคนใหม่มารับช่วงต่อจากนายนาสรัลเลาะห์เสียก่อน เพราะนอกจากผู้นำสูงสุดแล้ว พวกเขายังเสียสมาชิกระดับแกนนำไปมากมาย
  
  
• หลายฝ่ายกำลังจับตาดูอิหร่าน ซึ่งเป็นผู้สนับสนุนฮิซบอลเลาะห์ และกลุ่มติดอาวุธมากมายในตะวันออกกลาง ว่าพวกเขาจะมีปฏิกิริยาต่อการลอบสังหารของอิสราเอลครั้งนี้อย่างไร
  
  

การสังหารนาย ซายเยด ฮัสซัน นาสรัลเลาะห์ ผู้นำสูงสุดของกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ ฝีมืออิสราเอล จะทำให้เกิดผลสะท้อนตามมา ไม่เพียงต่อในเลบานอน แต่มันจะเกิดขึ้นทั่วตะวันออกกลาง และอาจทำให้ภูมิภาคนี้ขยับเข้าใกล้การสู้รบที่ขยายวงกว้างและสร้างความเสียหายมากกว่าเดิม

นาสรัลเลาะห์บัญชาการฮิซบอลเลาะห์มานานกว่า 3 ทศวรรษ การตายของเขาสร้างความเสียหายอย่างใหญ่หลวงต่อกลุ่มการเมืองเลบานอนกลุ่มนี้ และพวกเขาจำเป็นต้องหาผู้นำคนใหม่ ท่ามกลางการโจมตีทางอากาศของอิสราเอลที่ยังเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง จนมีผู้เสียชีวิตมากกว่า 1,000 ศพแล้วภายในเวลาไม่ถึง 2 สัปดาห์

ฮิซบอลเลาะห์ประกาศแล้วว่าจะตอบโต้อิสราเอล แต่พวกเขายังต้องหาผู้นำคนใหม่มารับช่วงต่อจากนายนาสรัลเลาะห์เสียก่อน ขณะที่หลายฝ่ายกำลังจับตาดูอิหร่าน ซึ่งเป็นผู้สนับสนุนฮิซบอลเลาะห์ และกลุ่มติดอาวุธมากมายในตะวันออกกลาง ว่าพวกเขาจะมีปฏิกิริยาต่อการลอบสังหารของอิสราเอลครั้งนี้อย่างไร

ฮิซบอลเลาะห์จะตอบโต้อย่างไร

ฮิซบอลเลาะห์โดนอิสราเอลเล่นงานอย่างหนักครั้งแล้วครั้งเล่า โครงสร้างบัญชาการของพวกเขากำลังพังทลาย เพราะผู้บัญชาการระดับสูงถูกลอบสังหารไปนับสิบคน ขณะที่ระบบการสื่อสารก็ถูกบ่อนทำลายด้วยระเบิดที่ซุกซ่อนอยู่ในเพจเจอร์และอุปกรณ์ไร้สายต่างๆ และอาวุธจำนวนมากของพวกเขาก็ถูกทำลายในการโจมตีทางอากาศ

นายโมฮัมเหม็ด อัล-บาชา นักวิเคราะห์ด้านความมั่นคงในตะวันออกกลาง กล่าวว่า การเสียฮัสซัน นาสรัลเลาะห์ จะยิ่งทำให้สถานการณ์ของฮิซบอลเลาะห์ซับซ้อนยิ่งขึ้น และอาจทำให้แผนการทางทหารและการเมืองของพวกเขาปั่นป่วนไปชั่วระยะเวลาหนึ่ง แต่เรื่องนี้จะไม่ทำให้พวกเขายอมจำนนและพยาบาลไขว่คว้าสันติภาพภายใต้เงื่อนไขของอิสราเอล

ฮิซบอลเลาะห์ประกาศไปแล้วว่าจะต่อสู้ต่อไป พวกเขายังมีนักรบอีกหลายพันคน และมีไม่น้อยที่เป็นทหารผ่านศึกจากการต่อสู้ในซีเรีย และพวกเขาต้องการล้างแค้น นอกจากนั้น ฮิซบอลเลาะห์ยังมีอาวุธมากมาย รวมถึงมิสไซล์พิสัยไกลและอาวุธนิวิถี ที่สามารถยิงถึงกรุงเทลอาวิฟและเมืองอื่นๆ ของอิสราเอล

คาดกันว่าจะมีแรงกดดันเกิดขึ้นภายในฝ่ายบริหารของฮิซบอลเลาะห์ ให้ใช้อาวุธเหล่านี้โจมตีอิสราเอล ก่อนที่มันจะถูกทำลายไปด้วย แต่ถ้าพวกเขาโจมตีอิสราเอลคครั้งใหญ่ จนทำให้มีพลเรือนเสียชีวิตจำนวนมาก รัฐบาลยิวก็อาจตอบโต้อย่างหนักหน่วงเข้าสู่เลบานอน เหมือนกับที่ทำในฉนวนกาซา และอาจลามไปถึงอิหร่านด้วย

ใครจะสืบทอดตำแหน่งของนาสรัลเลาะห์?

อีกคำถามที่กำลังถูกจับตามองคือ ผู้นำคนต่อไปของฮิซบอลเลาะห์จะเป็นใคร โดยตัวเก็งในตอนนี้คือนาย ฮาเชม ซาฟีเอดดีน ลูกพี่ลูกน้องวัย 60 ปี ของนายนาสรัลเลาะห์ ซึ่งดูแลกิจการฝ่ายการเมืองและพลเรือน รวมถึงเรื่องการศึกษาและระบบการเงินของฮิซบอลเลาะห์ และถูกสหรัฐฯ ขึ้นบัญชีเป็นผู้ก่อการร้ายตั้งแต่ปี 2560

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา นายนาสรัลเลาะห์ไม่ค่อยประกาศตัวต่อสาธารณะด้วยตัวเอง และมักจะให้ลูกพี่ลูกน้องผู้นี้มาเป็นตัวแทน รวมถึงการร่วมพิธีศพสมาชิกระดับสูงของกลุ่ม ที่เสียชีวิตในเหตุเพจเจอร์และอุปกรณ์ไร้สายระเบิดเมื่อ 2 สัปดาห์ก่อน

แต่เนื่องจากฮิซบอลเลาะห์เสียสมาชิกระดับแกนนำไปมากมายในการโจมตีเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา (27 ก.ย.) ผู้นำคนใหม่ของพวกเขาอาจมาจากนอกเลบานอนก็เป็นได้ เช่นจากอิหร่าน, ซีเรีย หรืออิรัก ซึ่งฮิซบอลเลาะห์เป็นพันธมิตรเหนียวแน่นกับกลุ่มติดอาวุธกลุ่มอื่นๆ ในประเทศเหล่านี้

อิหร่านจะมีปฏิกิริยาแบบไหน?

การลอบสังหารนายนาสรัลเลาะห์สร้างความเสียหายแก่อิหร่านไม่แพ้กลุ่มฮิซบอลเลาะห์ และทำให้พวกเขาต้องซ่อนตัว อยาตอลเลาะห์ อาลี คาเมเนอี ผู้นำสูงสุดของประเทศ เพื่อป้องกันไม่ให้ตกเป็นเป้าหมายการโจมตีไปด้วย

หลายฝ่ายคาดหมายว่าอาจมีการตอบโต้จากอิหร่าน แต่ในความเป็นจริงเตหะรานมักใช้ถ้อยคำรุนแรง แต่แทบไม่โจมตีตอบโต้อย่างรุนแรงเลย พวกเขาถึงกับนิ่งเฉยต่อการลอบสังหารนาย อิสมาอิล ฮานิเยห์ ผู้นำกลุ่มฮามาส ที่เกิดขึ้นในเมืองหลวงของพวกเขาเมื่อกรกฎาคม รวมถึงเหตุเพจเจอร์ระเบิด ที่มีทูตอิหร่านได้รับบาดเจ็บด้วย

ดร.ซีโดเมียร์ เนสโตโรวิช ศาสตราจารย์ด้านภูมิรัฐศาสตร์จากโรงเรียนธุรกิจ ESSEC วิทยาเขตเอเชียแปซิฟิก กล่าวว่า “ผมไม่แน่ใจว่าอิหร่านจะมีปฏิกิริยารุนแรงหรือไม่ เพราะมันจะทำให้เกิดการเอาคืนจากอิสราเอลและพันธมิตร”

ส่วนเจมส์ ดอร์ซีย์ จากสถาบันศึกษาระหว่างประเทศ เอส. ราชารัตนัม ในสิงคโปร์ ระบุว่า อิหร่านกำลังอยู่ในภาวะกลืนไม่เข้าคายไม่ออก เพราะพวกเขาต้องหาทางผ่อนคลายการคว่ำบาตรของชาติตะวันตก แต่ก็ไม่ต้องการดูอ่อนแอ โดยเฉพาะในสายตาของชาติพันธมิตร การที่อิหร่านจะตอบโต้โดยไม่ทำให้สถานการณ์ลุกลามนั้น เป็นไปได้ยากมาก

อิหร่านอาจขอให้กลุ่มติดอาวุธที่พวกเขาสนับสนุนเช่น กบฏฮูตีในเยเมน กับกลุ่มติดอาวุธมากมายในซีเรียและอิรัก ยกระดับการโจมตีอิสราเอลและฐานของสหรัฐฯ ในภูมิภาค แต่นั่นก็จะทำให้ความตึงเครียดเพิ่มสูงขึ้นอยู่ดี

ก้าวต่อไปของอิสราเอล

อิสราเอลแสดงออกอย่างชัดเจนว่าพวกเขาไม่สนข้อเสนอหยุดยิงกับเลบานอนนาน 21 วัน ที่สหรัฐฯ กับชาติพันธมิตรนำเสนอเลย กองทัพอิสราเอลระบุว่า ตอนนี้ฮิซบอลเลาะห์กำลังเพลี่ยงพล้ำ และพวกเขาต้องการโจมตีต่อไปจนกว่าภัยคุกคามจากมิสไซล์ของฮิซบอลเลาะห์จะหมดลง

อย่างไรก็ตาม นายแฟรงก์ การ์ดเนอร์ ผู้สื่อข่าวสายความมั่นคงของ บีบีซี ระบุว่า เป็นเรื่องยากที่อิสราเอลจะบรรลุเป้าหมายดังกล่าวโดยไม่ส่งกำลังภาคพื้นดินเข้าไปในเลบานอน

ก่อนหน้านี้ ผู้บัญชาการของกองกำลังป้องกันอิสราเอล (IDF) ระบุว่า การโจมตีทางอากาศในเลบานอนในช่วงที่ผ่านมา เกิดขึ้นเพื่อเตรียมการสำหรับการส่งทหารภาคพื้นดินเข้าสู่เลบานอนที่อาจเกิดขึ้นได้ในอนาคต พวกเขายังเผยแพร่ภาพแสดงให้เห็นทหารราบกำลังฝึกซ้อมอยู่ใกล้ชายแดนด้วย

เรื่องดังกล่าวบ่งชี้ว่า อิสราเอลตั้งใจจะส่งทหารเข้าสู่เลบานอนจริงๆ แต่ฮิซบอลเลาะห์ใช้เวลาตลอด 18 ปีที่ผ่านมา นับตั้งแต่จบสงครามครั้งก่อน ฝึกฝนทหารเพื่อรอรับสงครามครั้งถัดไป ซึ่งในการปราศรัยครั้งสุดท้ายของนาสรัลเลาะห์ ระบุว่า การรุกรานของอิสราเอลเข้าสู่ภาคใต้ของเลบานอน จะกลายเป็นโอกาสครั้งประวัติศาสตร์

นายการ์ดเนอร์มองว่า การที่ IDF จะเข้าสู่เลบานอนนั้นเป็นเรื่องง่าย แต่การจะออกมา อาจต้องใช้เวลายาวนาน เหมือนกับที่กำลังเกิดขึ้นในฉนวนกาซา ณ ตอนนี้





ผู้เขียน : ทิตชนม์ สว่างศรี

ที่มา : bbc , cna