ยานอวกาศฉางเอ๋อ-5 (Chang’e-5) สร้างประวัติศาสตร์หน้าสำคัญให้กับวงการอวกาศจีน ถือเป็นภารกิจแรกของโลกในรอบ 40 ปี ในการเก็บตัวอย่างหินและดินจากดวงจันทร์ ยานลำนี้ถูกส่งขึ้นสู่ท้องฟ้าในวันที่ 23 พ.ย.2563 หลังจากจอดบนดวงจันทร์สำเร็จและปฏิบัติหน้าที่ในการรวบรวมตัวอย่างเสร็จสิ้น ยานก็เดินทางกลับถึงโลกเมื่อ 16 ธ.ค.ในปีเดียวกัน พร้อมกับหินและดินจากดวงจันทร์ตามเป้าหมาย
กลุ่มนักวิทยาศาสตร์จากหลายมหาวิทยาลัยในจีน รายงานลงวารสาร Nature Astronomy เมื่อเร็วๆนี้ถึงการวิเคราะห์ตัวอย่างจากดวงจันทร์ที่ยานฉางเอ๋อ-5 นำมา โดยเผยว่าพบร่องรอยการมีอยู่ของน้ำ ซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลขององค์การบริการการบินและอวกาศแห่งชาติสหรัฐ อเมริกาหรือนาซาในปี 2563 ระบุว่าเครื่องตรวจจับอินฟราเรดยืนยันการมีอยู่ของน้ำบนดวงจันทร์
ทว่าตัวอย่างหินและดินดวงจันทร์ที่ยานฉางเอ๋อ-5 รวบรวมมา นักวิทยาศาสตร์จีน เผยว่าได้จากบริเวณละติจูดที่สูงกว่ามาก ซึ่งให้เบาะแสใหม่ว่า “น้ำ” มีรูปแบบใดบนพื้นผิวดวงจันทร์ ตัวอย่างเหล่านี้บ่งชี้ว่าโมเลกุลของน้ำสามารถคงอยู่ได้ในบริเวณที่มีแสงแดดบนดวงจันทร์ในรูปของเกลือที่จับตัวกับน้ำ การค้นพบนี้ถือเป็นสิ่งสำคัญต่อภารกิจเกี่ยวกับดวงจันทร์ในอนาคต เพราะจีนมีเป้าหมายที่จะส่งมนุษย์ไปดวงจันทร์ภายในปี 2573 และวางแผนที่จะสร้างสิ่งปลูกสร้างบนพื้นผิวดวงจันทร์ด้วย
และตอนนี้คนไทยก็มีโอกาสได้ชมตัวอย่างดินดวงจันทร์จากยานฉางเอ๋อ-5 เนื่องจากองค์การบริหารอวกาศแห่งชาติจีนนำดินดวงจันทร์ ดังกล่าวมาจัดแสดงในไทยที่งาน อว.แฟร์ จัดที่ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ ถือว่านำมาโชว์นอกประเทศจีนเป็นครั้งแรก ซึ่งดินดวงจันทร์แสดงที่บูธนิทรรศการ Empowering Thai land through FRONTIER RESEARCH presented by TCP Group จัดโดย สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) นอกจากไฮไลต์ของงาน อว.แฟร์ ครั้งนี้จะเป็นดินดวงจันทร์จากฉางเอ๋อ-5 ก็ยังมีความรู้ด้านวิทยาศาสตร์หลายแขนงและเทคโนโลยีด้านอวกาศที่น่าตื่นตาตื่นใจ ได้เห็นความสามารถและศักยภาพของคนไทยที่น่าทึ่ง งานเข้าชมฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย เริ่มมาตั้งแต่ 22 ก.ค.และจะสิ้นสุดในวันที่ 28 ก.ค.
...
ทั้งนี้ เมื่อเดือน มิ.ย.ที่ผ่านมา ยานสำรวจดวงจันทร์ ฉางเอ๋อ-6 ของจีน ก็เพิ่งทำภารกิจเก็บตัวอย่างจากด้านไกลของดวงจันทร์สำเร็จเป็นครั้งแรก เชื่อว่าหลายคนคงลุ้นให้จีนนำตัวอย่างจากด้านไกลของดวงจันทร์ที่ไม่เคยมียานของชาติใดไปถึงมาโชว์ให้ได้ชมกัน!
ภัค เศารยะ