สภาแอตแลนติกหรือ Atlantic Council เป็นหน่วยงานด้านความคิดของสหรัฐฯในกิจการระหว่างประเทศ สภานี้ตั้งเมื่อ ค.ศ.1961 สำนักงานใหญ่อยู่ที่กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. เมืองหลวงของสหรัฐฯ

นักเศรษฐศาสตร์จากสภาแอตแลนติกออกมายอมรับว่า ทุกวันนี้อิทธิพลของสหรัฐฯในภูมิภาคต่างๆกำลังลดน้อยถอยลง ขณะที่จีนมีอิทธิพลเพิ่มขึ้นจากการออกไปสถาปนาความสัมพันธ์อันดีกับประเทศอื่นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับประเทศตะวันออกกลางอย่างซาอุดีอาระเบีย และเป็นไปได้ว่าอนาคตซาอุดีอาระเบียจะยอมรับสกุลเงินหยวนมากขึ้น

ร้อยละ 20 ของน้ำมันของซาอุดีอาระเบียขายให้กับจีน นั่นหมายความว่า จีนเป็นลูกค้าน้ำมันรายใหญ่ที่สุด ซึ่งซาอุดีอาระเบียให้ความเกรงใจ หากซาอุดีอาระเบียตัดสินใจไม่ต่อข้อตกลงเปโตร ดอลลาร์ อิทธิพลของดอลลาร์ก็จะลดน้อยถอยลง ทำให้อิทธิพลของสหรัฐฯลดน้อยลงไปด้วย

ค.ศ.1974 มีสงครามความขัดแย้งรุนแรงระหว่างอิสราเอลและโลกอาหรับ ในความเป็นจริงซึ่งเป็นที่รู้กันว่าสหรัฐฯหนุนอิสราเอล แต่ในขณะเดียวกัน สหรัฐฯก็ตีกินไปในโลกอาหรับด้วย เขียนให้เข้าใจง่ายก็คือสหรัฐฯหนุนทั้งสองฝ่าย ยุแยงตะแคงรั่วให้ทั้งสองฝ่ายทะเลาะกัน ส่วนพวกคนสหรัฐฯแบ่งงานกันทำ พวกหนึ่งเอาใจอิสราเอล อีกพวกให้โอ๋โลกอาหรับ

สหรัฐฯช่วยอิสราเอลโดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านอาวุธยุทโธปกรณ์จนพวกอาหรับแขยงแขงขนอิสราเอล ความที่มีพรมแดนประชิดติดกันหรือใกล้กันกับอิสราเอลทำให้อาหรับหลายประเทศกลัวการโจมตีจากอิสราเอล

สหรัฐฯแบ่งประเทศที่กลัวอิสราเอลออกเป็นหลายพวกคือ พวกที่ไม่มีทรัพยากรหรือมีทรัพยากรน้อย สหรัฐฯจะทิ้งประเทศพวกนี้ไปเลย อีกพวกหนึ่งเป็นประเทศที่มีน้ำมันเยอะ สหรัฐฯก็ใช้วิธีการบุกเข้าโจมตีเพื่อเรียกค่าปฏิกรรมสงครามหรือเรียกค่าคุ้มครอง อย่างอิรัก

ค.ศ.1974 สหรัฐฯบอกกับซาอุดีอาระเบียว่า ไอ้หนูไม่ต้องกลัวอิสราเอลดอก เดี๋ยวข้าจะช่วยปกป้องคุ้มครองความปลอดภัยให้ แต่ข้ามีข้อแลกเปลี่ยนนะ คือหนูต้องขายน้ำมันเป็นสกุลเงินดอลลาร์เพียงสกุลเดียว

...

ประเทศใดที่ไหนในโลกจะซื้อน้ำมันซาอุดีอาระเบียจึงต้องเอาเงินสกุลของตัวเองไปซื้อดอลลาร์สหรัฐฯ ทำให้ประเทศต่างๆ จำเป็นต้องสะสมดอลลาร์ ประเทศอื่นในองค์การกลุ่มประเทศผู้ส่งออกน้ำมัน (โอเปก) จึงขายน้ำมันด้วยเงินสกุลดอลลาร์เช่นเดียวกัน

ขายน้ำมันได้เป็นเงินดอลลาร์แล้ว ก็นำเงินดอลลาร์ไปซื้อสินค้าและบริการจากสหรัฐฯ หรือนำเงินดอลลาร์ไปซื้อสินค้าและบริการจากประเทศอื่น หากจะนำเงินที่ตัวเองขายน้ำมันได้มาใช้ในประเทศตัวเอง ก็ต้องเอาเงินดอลลาร์ที่มีไปแลกเป็นเงินสกุลของตัวเอง และนำเงินเหล่านั้นมาใช้จ่ายในประเทศเพื่อให้เกิดการหมุนเวียนต่อไป

สหรัฐฯเป็นประเทศที่ชอบคว่ำบาตรเศรษฐกิจประเทศอื่น ประเทศที่โดนสหรัฐฯคว่ำบาตรก็จะหันไปขายน้ำมันด้วยเงินสกุลอื่น เวเนซุเอลาเป็นสาธารณรัฐที่มีน้ำมันมาก แต่เพราะทะเลาะกับสหรัฐฯจึงต้องขายน้ำมันเป็นสกุลเงินยูโรและหยวน หรืออิหร่านที่โดนสหรัฐฯคว่ำบาตรก็ขายน้ำมันของตัวเองด้วยเงินสกุลหยวนของจีนและรูปีของอินเดีย

ขณะนี้มีคำถามที่ยังไม่มีคำตอบยืนยันว่าซาอุฯ เรื่องจะต่อหรือไม่ต่ออายุข้อตกลงซื้อขายน้ำมันด้วยดอลลาร์สหรัฐฯ ทุกคนได้แต่คอยคำประกาศอย่างเป็นทางการจากซาอุดีอาระเบีย ส่วนข่าวที่กระจายออกไปว่าซาอุดีอาระเบียจะไม่ต่อข้อตกลงนั้น ยังไม่การยืนยัน แต่แค่ข่าวลือก็ลดอิทธิพลของดอลลาร์ไปแล้ว

บางคนบอกว่าข่าวที่ว่าจะไม่ต่อไม่น่าจะเป็นไปได้ เพราะมีข้อตกลงลับอยู่ฉบับหนึ่งที่ตกลงกันในปลาย ค.ศ.1974 ในข้อตกลงลับนั้น สหรัฐฯสัญญาว่าจะให้ความช่วยเหลือด้านทหารและอาวุธแลกเปลี่ยนกับการที่ซาอุฯ จะนำเงินดอลลาร์ที่ขายน้ำมันได้ไปลงทุนซื้อพันธบัตรสหรัฐฯเก็บไว้

จีนเองพร้อมที่จะให้เงินหยวนของตัวเองผงาดเป็นสกุลเงินชำระค่าน้ำมัน ส่วนรัสเซียก็ประกาศว่าเงินหยวนเป็นเงินสกุลหลักคู่กับเงินรูเบิล ที่ถูกนำมาใช้แทนดอลลาร์ การปฏิบัติและการประกาศของจีน รัสเซีย และอีกหลายประเทศ เป็นความพยายามในการจะลดอิทธิพลของดอลลาร์ ดอลลาร์เป็นหนึ่งในอาวุธหลักของสหรัฐฯในการทำลายประเทศอื่น

ถ้าดอลลาร์ถูกลดอิทธิพล อิทธิพลของสหรัฐฯก็จะพลอยถูกลดไปด้วย.


นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com

คลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม