ไอ้ปื๊ดอ่านข่าวมหาอำนาจแข่งขันด้านอวกาศและสำรวจโลกใต้สมุทร ก็วิจารณ์ทำนองว่า อ้า เสียเวลาและทรัพยากร ไอ้ปื๊ดไม่รู้ ว่าการสำรวจอวกาศหรือใต้มหาสมุทรนำไปสู่การค้นพบแร่ธาตุใหม่ๆ หรือแร่ธาตุหายาก ดาวเคราะห์ในอวกาศอาจจะมีแร่ธาตุที่สามารถนำมาใช้บนโลกมนุษย์ ทำให้ประเทศที่มีศักยภาพในการนำแร่ธาตุเหล่านั้นกลับมาสู่โลกมีความมั่งคั่งและมั่นคง
อุปกรณ์เครื่องใช้ที่มีเทคโนโลยีชั้นสูงในปัจจุบันล้วนใช้แร่หายาก ประเทศที่ครอบครององค์ความรู้ เทคโนโลยี และแร่หายากมากที่สุดคือจีน แต่ก่อนง่อนชะไร สหรัฐฯยังไม่ทำสงครามการค้ากับจีน จีนก็อนุญาตให้การค้าแร่หายากเป็นไปตามปกติ เพราะคิดว่าประชาคมโลกจะอยู่กันอย่างปกติสุข ต้องแบ่งปันและไม่ทะเลาะเบาะแว้งกัน แต่หลังจากที่สหรัฐฯ ‘ยุคทรัมป์’ ประกาศสงครามการค้าและกลั่นแกล้งอย่างจีนนานาสารพัด และสหรัฐฯใน ‘ยุคไบเดน’ สร้างสงครามไปหลายพื้นที่ จีนก็เปลี่ยนนโยบายในการส่งออกหลายอย่าง รวมทั้ง การส่งออกแร่หายาก
พฤหัสบดี 21 ธันวาคม 2023 กระทรวงพาณิชย์จีนออกแถลงการณ์ ‘ระงับการส่งออกทั้งหมดที่เกี่ยวดองหนองยุ่งกับการสกัด การดำเนินการ และการหลอมละลายแร่ธาตุหลายอย่าง’ ที่จริงจีนส่งสัญญาณด้านนี้มาตั้งแต่ 1 สิงหาคม 2023 รัฐบาลจีนบังคับใช้มาตรการควบคุมการส่งออกแกลเลียมและเจอร์เมเนียมซึ่งเป็นแร่ธาตุหายากที่จีนผลิตได้เป็นรายใหญ่ที่สุดของโลก ทั้งแกลเลียมและเจอร์เมเนียมเป็นแร่ธาตุหายากที่เป็นส่วนประกอบสำคัญของการผลิตเซมิคอนดักเตอร์
อีก 4 เดือนถัดมา คือ 1 ธันวาคม 2023 จีนยกระดับการควบคุมการส่งออกผลิตภัณฑ์แกรไฟต์แบบที่มีความบริสุทธิ์สูง มีความแข็งสูง มีความเข้มข้นสูง รวมทั้งเกล็ดแกรไฟต์ธรรมชาติ โดยจีนกีดกันด้วยตรวจสอบใบอนุญาตส่งออกอย่างละเอียดภายใต้กฎหมายภายในของจีน เช่นเดียวกับที่สหรัฐฯอ้างกฎหมายภายในสหรัฐฯในการกีดกันประเทศอื่น
...
คำสั่งรัฐบาลจีนเรื่องการเข้มงวดฯ ลงวันที่ 1 สิงหาคม 2023 และ 1 ธันวาคม 2023 กลายเป็นคำสั่งจิ๊บจ๊อยไปเสียแล้ว เพราะตอนนี้ จีนประกาศ ‘ระงับ’ การส่งออกเทคโนโลยีเกี่ยวกับการสกัดแร่หายาก ‘ทั้งหมด’ คราวนี้ก็เดือดเนื้อร้อนใจผู้ประกอบการเทคโนโลยีของประเทศอื่น (ที่ไม่ใช่จีน) ที่ต้องใช้เซมิคอนดักเตอร์เป็นส่วนประกอบสำคัญนะซีครับ
ตามรายงานของสำนักงานสำรวจธรณีวิทยาสหรัฐฯ (USGS) และข้อมูลของคณะกรรมาธิการยุโรป (EC) พบว่า ค.ศ.2020 จีนผลิตและส่งออกแกลเลียมร้อยละ 94 และเจอร์เมเนียมร้อยละ 83 ของแร่ทั้งสองชนิดที่ใช้กันอยู่บนโลก และ ค.ศ.2022 จีนเป็นผู้ส่งออกแกรไฟต์รายใหญ่ที่สุดในโลก ครองสัดส่วนในตลาดร้อยละ 65
นักยุทธศาสตร์สหรัฐฯและตะวันตกอื่นที่คิดแต่เรื่องสงคราม แต่ละวัน เอาแต่โม้เรื่องที่จะต้องเอาชนะคะคานกัน หรือสร้างแต่ความขัดแย้งให้คนรบพุ่งฆ่ากัน เพื่อตนเองจะได้ขายอาวุธยุทโธปกรณ์และทดลองอาวุธใหม่ๆ โดยไม่สนใจมิติความสงบสุขของโลก เมื่อเจอแถลงการณ์ของกระทรวงพาณิชย์จีนเรื่องระงับการส่งออกทั้งหมดที่เกี่ยวดองหนองยุ่งกับการสกัด การดำเนินการ และการหลอมละลายแร่ธาตุหลายอย่าง แล้วก็นั่งนิ่งเป็นลิงป่วย ไม่รู้ว่าจะแก้ไขสถานการณ์นี้ยังไง
จีนมุ่งมั่นพัฒนาตนเองอย่างเงียบเชียบ ไม่อวด ไม่สร้างสงคราม แต่ใช้มาตรการในการโต้ตอบศัตรูของจีน จีนไม่มีทัศนคติลบ หรือมีเป้าหมายที่จะเป็นศัตรูกับผู้อื่น แต่เมื่อโดนกระทำซ้ำซาก จีนก็รู้ว่าการมองโลกในด้านบวกเกินไปหรือภาษาบ้านเราที่ใช้กันคือโลกสวย ใช้ไม่ได้กับสหรัฐฯและพวกตะวันตกที่เคยชินกับการกดขี่เผ่าพันธุ์เอเชียและแอฟริกามานานหลายร้อยปี
จีนมีแผ่นดินกว้างใหญ่และมีแร่หายากมากมาย มีพรมแดนประชิดติดกับรัสเซียซึ่งมีแผ่นดินที่กว้างใหญ่ที่สุดในโลก จีนเชื่อว่า แผ่นดินรัสเซียมีแร่หายากเยอะ แต่ขาดคน องค์ความรู้ และเทคโนโลยี สหรัฐฯและพวกไล่ต้อนจีนและรัสเซียจนสองประเทศต้องจับมือกันอย่างแน่นแฟ้น ต่อไปในอนาคต จีนประสบความสำเร็จในการสกัดแร่หายากในรัสเซีย สหรัฐฯและตะวันตกจะลำบาก.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com
คลิกอ่านคอลัมน์ "เปิดฟ้าส่องโลก" เพิ่มเติม