เพชรที่ฝังอยู่ในความลึกระดับซุปเปอร์ดีพ (Superdeep) นั้นหายากมาก และมีความสำคัญมากเช่นกัน ไม่ใช่มูลค่าราคา แต่ยังล้ำค่าต่อการศึกษา เพราะเพชรโบราณพวกนี้จะให้ข้อมูลมากมายเกี่ยวกับกระบวนการทั้งหมดของการ ก่อตัวของทวีป ล่าสุดทีมผู้เชี่ยวชาญนานาชาตินำโดยนักวิจัยจากวิทยาลัยธรณีศาสตร์แห่งมหาวิทยาลัยวิตส์ ในนครโจฮันเนสเบิร์ก ประเทศแอฟริกาใต้ ได้แสดงให้เห็นว่าทวีปมหาทวีปโบราณอย่างกอนด์วานา (Gondwana) ก่อตัวขึ้น มีความเสถียร และเคลื่อนที่ไปรอบโลกอย่างไร

หลังทีมวิเคราะห์เพชรโบราณที่ได้จากความลึก 300-700 กิโลเมตร ซึ่งขุดขึ้นได้จากเหมืองในบราซิลและแอฟริกาฝั่งตะวันตก ทีมอธิบายว่าเมื่อทวีปเคลื่อนตัวผ่านพื้นผิวโลกทำให้ก่อเกิดมหาทวีปและเกิดการทำลายล้าง เพชรเป็นหนึ่งในแร่ธาตุไม่กี่ชนิดที่แข็งแกร่งพอที่จะอยู่รอด และเป็นหลักฐานที่ชี้ถึงวัฏจักรโบราณเกี่ยวกับการที่ทวีปเคลื่อนตัว ทีมจากมหาวิทยาลัยเบิร์น ในสวิตเซอร์แลนด์เผยว่า จากการตรวจหาการรวมตัวของแร่ธาตุซิลิเกตและซัลไฟด์เล็กๆน้อยๆ ภายในเพชร ก็ระบุอายุของเพชรดังกล่าวที่อยู่ใต้ฐานของกอนด์วานา การวิเคราะห์ทางธรณีเคมีและการหาอายุของเพชร ผนวกกับแบบจำลองการแปรสัณฐานของแผ่นเปลือกโลกที่มีอยู่ของการเคลื่อนตัวของทวีปในอดีต แสดงให้เห็นว่าเพชรดังกล่าวก่อตัวขึ้นที่ระดับความลึกมากใต้ฐานกอนด์วานา

การศึกษาระบุว่า มหาทวีปกอนด์วานา ปกคลุมขั้วโลกใต้เมื่อ 650-450 ล้านปีที่แล้ว ซึ่งประมาณ 120 ล้านปีก่อน กอนด์วานาเริ่มแยกตัวออกและก่อเกิดเป็นมหาสมุทรในปัจจุบัน เช่น มหาสมุทรแอตแลนติก และเมื่อ 90 ล้านปีที่แล้ว เพชรก็ถูกดันสู่พื้นผิวโลกจากการปะทุของภูเขาไฟอย่างรุนแรง ตำแหน่งปัจจุบันของการปะทุของภูเขาไฟเหล่านั้นอยู่บนชิ้นส่วนทวีปของบราซิลและแอฟริกาฝั่งตะวันตก ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของกอนด์วานา.

...

Credit : Wits University

อ่าน “คอลัมน์หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ” ทั้งหมดที่นี่