องค์การความร่วมมือเซี่ยงไฮ้ (Shanghai Cooperation Organization) หรือ SCO เป็นองค์กรด้านการเมือง เศรษฐกิจ ความมั่นคงระหว่างประเทศ และการป้องกันประเทศ ตั้งโดยจีนและรัสเซียเมื่อ ค.ศ.2001 เวลาหมุนเวียนเปลี่ยนไป 22 ปี SCO เติบโตเป็นองค์กรระดับภูมิภาคที่ใหญ่ที่สุดในโลก (ในแง่ภูมิศาสตร์และจำนวนประชากร) ครอบคลุมพื้นที่ภูมิภาคยูเรเซียประมาณร้อยละ 60 มีประชากรร้อยละ 40 ของประชากรโลก และมีจีดีพีรวมกันประมาณร้อยละ 20 ของจีดีพีโลก
ปัจจุบัน SCO มีสมาชิก 9 ประเทศ คือ จีน อินเดีย อิหร่าน คาซัคสถาน คีร์กีซ ปากีสถาน รัสเซีย ทาจิกิสถาน และอุซเบกิสถาน ในการประชุม SCO ปีนี้ นอกจากจะมีวาระรับสาธารณรัฐอิสลามเข้าเป็นสมาชิก SCO ลำดับที่ 9 อย่างเป็นทางการแล้ว ยังมีการเตรียมที่จะรับเบลารุสเข้าเป็นสมาชิกอย่างเป็นทางการในปีหน้า ค.ศ.2024 อีกด้วย
อังคาร 4 กรกฎาคม 2023 ที่ผ่านมามีการประชุมผู้นำชาติสมาชิก SCO ผ่านระบบการประชุมทางไกล ปีนี้อินเดียเป็นประธาน มีหัวข้อการประชุมว่า Towards a SECURE SCO ซึ่ง S ย่อมาจาก ความมั่นคง E การพัฒนาเศรษฐกิจ C การเชื่อมต่อ U เอกภาพ R การเคารพอธิปไตยและบูรณภาพแห่งดินแดน และ E การปกป้องสิ่งแวดล้อม การประชุมครั้งนี้ ผู้นำของสมาชิกทุกประเทศออกแถลงการณ์ร่วม 2 ฉบับ ฉบับแรกว่าด้วยความร่วมมือในการต่อต้านความรุนแรงซึ่งนำไปสู่การแบ่งแยกดินแดน ลัทธิสุดโต่ง และการก่อการร้าย และฉบับที่สองคือความร่วมมือในด้านการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัล
อินเดียเสนอเสาหลักแห่งความร่วมมือใหม่ 5 เสา และเน้นความร่วมมือในพื้นที่ร่วมกัน คือ ธุรกิจสตาร์ตอัพและนวัตกรรม ยาแผนโบราณ การเสริมพลังเยาวชน ความเท่าเทียมทางดิจิทัล และมรดกทางพุทธศาสนา
สมาชิก SCO เกือบทุกประเทศรับรอง ‘แผนริเริ่มแถบและเส้นทาง (BRI)’ ของจีน ยกเว้นอินเดียที่บอกว่า อ้า ฉันไม่รับรอง เพราะโครงการนี้มีโครงการในแคชเมียร์ในปากีสถานซึ่งฉันถือว่าละเมิดอำนาจอธิปไตยของฉันเข้าไปด้วย การประชุมครั้งนี้ นายกรัฐมนตรีโมดีของอินเดียเน้นถึงความสำคัญของการเชื่อมโยงเพื่อยกระดับการค้าระหว่างกัน และความไว้วางใจระหว่างประเทศสมาชิก SCO โดยเฉพาะความจำเป็นในการรักษาหลักการพื้นฐานของกฎบัตร SCO เรื่องการเคารพอธิปไตยและความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในภูมิภาคของประเทศสมาชิก
...
สี จิ้นผิง ประธานาธิบดีจีน กล่าวฉลองครบรอบ 10 ปีของ BRI และพูดถึงโครงการความมั่นคงโลกหรือ Global Security Initiative (GSI) เสนอให้ประเทศสมาชิก SCO กำหนดนโยบายต่างประเทศอย่างมีอิสระ แต่ให้ระวังการยุแยงตะแคงรั่วจากภายนอกให้เกิดสงครามเย็นครั้งใหม่หรือการเผชิญหน้าในค่ายในภูมิภาคของเรา ขอให้มีน้ำหนึ่งใจเดียวกันและไว้วางใจซึ่งกันและกันให้แน่นแฟ้นขึ้น
วลาดิมีร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ให้ความมั่นใจกับสมาชิก SCO ว่าเสถียรภาพและเอกภาพของรัสเซียยังคงดีอยู่ แต่ให้ระวังความขัดแย้งและความเสี่ยงของวิกฤติเศรษฐกิจโลกที่สูงขึ้น รัสเซียจะยกระดับความสัมพันธ์กับกลุ่มประเทศ SCO ให้มากขึ้น และจะยืนหยัดต่อสู้กับแรงกดดันการคว่ำบาตรและการยั่วยุจากตะวันตก ปูตินบอกว่าจีน อินเดีย และอิหร่านเป็น ‘หุ้นส่วนสำคัญในการเผชิญหน้าเพื่อต่อต้านการกำหนดระเบียบโลกของสหรัฐฯ’
ผู้นำ SCO ส่วนใหญ่มีความเห็นไปในทางเดียวกัน ถ้อยแถลงของผู้นำ SCO เกือบทุกคนจะมีคำว่าให้อดทนต่อการยั่วยุ ให้ระวัง ความพยายามยุแยงตะแคงรั่ว ขอให้พวกเราเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน อย่าให้ภายนอกมาแทรกแซง ฯลฯ เป็นการดึงใจประเทศสมาชิกในกลุ่มเพื่อรับมือกับการโจมตีของสหรัฐฯและพวกที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
ประเทศสมาชิก SCO เกาะกลุ่มกันอย่างแน่นแฟ้น ผิดกับพวกนาโต ที่เอาแต่ทะเลาะกัน ประชุมกันแต่ละที โอย มีแต่ทะเลาะกัน ไม่กี่วันก่อน เออร์โดกัน ผู้นำตุรกีออกมาอวยว่าอูเครนควรเป็นสมาชิกนาโต เซเลนสกีได้รับอวยก็ยิ้มจนปากฉีกถึงใบหู แต่ไบเดน กลับรีบออกมาร้องห้ามจนเสียงหลงว่า เฮ้ย ยังเร็วเกินไปที่จะรับอูเครน เป็นสมาชิกนาโต
เซเลนสกีโดนสหรัฐฯและนาโตหลอกย้ำซ้ำซาก
ไม่จริงใจเหมือนพวก SCO.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com