มีคนพาลูกมารอพบ ร.ต.อ.ดร.นิติภูมิธณัฐ มิ่งรุจิราลัย ขณะจะบรรยายรับใช้บุคลากรขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ที่สถาบันพัฒนาบุคลากรท้องถิ่น จ.ปทุมธานี บอกว่าลูกชายได้งานที่กรุงคาร์ทูม สาธารณรัฐซูดาน ทั้งครอบครัวที่มาหาถามว่า ทราบว่าอาจารย์เคยไปกรุงคาร์ทูม เมืองนี้น่าอยู่ไหมครับ พ่อผมตอบอย่างตรงไปตรงมาว่าเคยไป แต่ไม่น่าอยู่ ทั้งที่กรุงคาร์ทูมเป็นบริเวณที่แม่น้ำไวท์ไนล์ที่ไหลจากทะเลสาบวิคตอเรียของยูกันดามาบรรจบกับแม่น้ำบลูไนล์จากเอธิโอเปีย ความสมบูรณ์ของสัตว์น้ำมีสูง ทว่ายังมีปัญหาความไม่สงบ ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินมีน้อยมาก

2-3 ปีที่แล้ว มีการชุมนุมสนับสนุนประชาธิปไตยในกรุงคาร์ทูม กองทัพไม่พอใจ ส่งทหารไปยิงเปรี้ยงๆ คนตายไปไม่ต่ำกว่า 30 คน บาดเจ็บอีกเป็นร้อย ประเทศนี้มีแต่เรื่องการโค่นอำนาจ มีแต่ข่าวการปฏิวัติรัฐประหาร พ่อผมบอกกับสมาชิกของครอบครัวนี้ว่า ไม่น่าไปทำงานที่กรุงคาร์ทูมดอกครับ

มีอีกหลายประเทศในโลกนี้ที่ควรมีการเตือนก่อนการเดินทาง ยกตัวอย่างกรุงแบกแดดของสาธารณรัฐอิรัก ที่มีคนอยู่ในเขตเมืองมากกว่า 6.5 ล้านคน เมื่อ 4-5 ปีที่แล้วพ่อผมต้องเดินทางไปเยือนและบรรยายหลายครั้ง ทุกครั้งที่ไป จะได้ยินข่าวแต่การลอบฆ่ากัน พวกระเบิดพลีชีพอะไรอย่างนี้ก็มีอยู่ หรืออย่างกรุงบังกี เมืองหลวงของสาธารณรัฐแอฟริกากลาง นี่ก็ไม่ควรไป แม้ว่าจะมีโบราณสถานเก่าแก่งดงามอยู่มากมายทั้งในและรอบกรุงบังกี ซึ่งได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นมรดกโลก ทว่าก็อย่าไปเสี่ยง เพราะยังมีความไม่สงบและปัญหาความรุนแรงอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน

หลายประเทศมีการลักพาตัวชาวต่างชาติไปเรียกค่าไถ่อยู่เป็นประจำ อย่างสาธารณรัฐคองโก ผู้คนชอบไปเที่ยวเมืองปอยท์นัวร์เพราะติดใจหลงใหลในความสวยงามของชายหาด แต่เมืองนี้มีการทำร้ายนักท่องเที่ยวบ่อย ออกมาเดินตามท้องถนนหนทางมีโอกาสโดนทำร้ายและชิงทรัพย์ แม้แต่กำลังนั่งรถอยู่ก็มีการบังคับให้รถจอด ตามด้วยการทุบตีจี้ปล้นนักท่องเที่ยวแล้วก็เอารถไป

...

พูดถึงคองโกมีทั้งสาธารณรัฐคองโกและสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก ไม่ว่าจะคองโกไหนก็ไม่น่าไปทั้งนั้น กรุงกินชาซาเป็นเมืองหลวงที่อันตรายที่สุดในทวีปแอฟริกา ผู้คนฆ่ากันอย่างกับผักปลา แม้ว่าเผ่าพันธุ์เดียวกันแต่ในสงครามคองโกครั้งที่ 2 ที่สิ้นสุดเมื่อไม่ถึง 20 ปีที่ผ่านมา สงครามเดียวคนตายหลายล้านครับ ผู้คนเคยชินกับความรุนแรง จนมองการทำร้ายและฆ่ากันเป็นเรื่องธรรมดา

เยเมนก็ยังไม่น่าไปครับ แม้ว่าในกรุงซานาเมืองหลวงจะเต็มไปด้วยโบราณสถานและสถาปัตยกรรมอันเก่าแก่ที่ได้รับการประกาศให้เป็นมรดกโลก ทว่าก็ยังมีการทำร้ายนักท่องเที่ยวต่างชาติอยู่เป็นประจำ ประเทศเหล่านี้มีความเสี่ยงสูง บางคนก็เชื่อว่าความเสี่ยงคือโอกาส มีการชักชวนไปทำร้านอาหารไทยในประเทศอันตรายเหล่านี้ ผมพิจารณาแล้วว่าไม่คุ้ม

มนุษย์เรามักแสวงหาโอกาสและชีวิตที่ดีกว่า ยิ่งคนที่มีฐานะและมีการศึกษาสูงยิ่งมีโอกาสเลือก ปัจจุบันทุกวันนี้ มีหลายอาชีพที่อยู่ที่ไหนก็ได้แต่ยังส่งงานได้ในโลกไซเบอร์ ส่วนใหญ่จะไปกระจุกกันอยู่ในเมืองที่ปลอดภัย ค่าครองชีพไม่สูงมาก มีภูมิอากาศไม่ร้อน ไม่หนาว ไม่ชื้นมากเกินไป มีการสาธารณสุขที่ดี มีโครงสร้างพื้นฐานที่ได้มาตรฐานทั้งถนนหนทาง ประปา ไฟฟ้า และที่สำคัญที่สุดก็คือสถานที่ที่มีธรรมาภิบาลสูง ทั้งรัฐบาลและประชาชนคนท้องถิ่นเคารพในเสรีภาพส่วนบุคคล มีการปกครองที่มั่นคง

ขณะนี้มีคนอเมริกันจำนวนไม่น้อยที่เตรียมอพยพไปอยู่สาธารณรัฐปานามา ซึ่งเป็นประเทศที่มีความสะดวกสบาย ค่าครองชีพไม่สูงมาก แถมรัฐบาลปานามายังมีโครงการ Pensionado Program ที่มอบส่วนลดให้กับผู้เกษียณที่เป็นชาวต่างชาติ มีการยกเว้นภาษีนำเข้าสินค้าในครัวเรือน มีส่วนลดร้อยละ 25 สำหรับค่าสาธารณูปโภคและตั๋วเครื่องบิน ใครที่ไม่มีประกันสุขภาพก็จะมีส่วนลดค่าแพทย์ร้อยละ 20 ค่ารักษาพยาบาล ค่าตรวจทันตกรรมและตา มีส่วนลดร้อยละ 15 ค่ายา ร้อยละ 10 คนเกษียณจะไปเข้าชมภาพยนตร์และกีฬาจะเสียค่าตั๋วเพียงครึ่งหนึ่ง ค่าโรงแรมก็ลดครึ่งหนึ่งในวันจันทร์-วันพฤหัสบดี ส่วนวันหยุดสุดสัปดาห์ ลดร้อยละ 30

เห็นหลายคนพูดกันเรื่องจะให้หลายเมืองในประเทศไทยเป็นสถานที่ที่ชาวต่างชาติเกษียณแล้วมาอยู่ ขอเรียนว่าต้องสร้างบรรยากาศและแรงจูงใจให้น่าดึงดูดครับ.

นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com