เปิดฟ้าส่องโลกเรียนรับใช้เรื่องแนวโน้มการบริโภคของมนุษย์มานานเกือบ 20 ปี ว่ามนุษย์จะไม่ได้บริโภคเฉพาะสินค้าและบริการเพียงอย่างเดียว แต่ยังบริโภคความรับผิดชอบต่อสังคม สิ่งแวดล้อม และสัตว์โลก หรือแม้แต่ระบบการปกครองด้วย

ถึงทุกวันนี้ก็พิสูจน์ในสิ่งที่เคยเขียนรับใช้ไปแล้วนะครับ ปัจจุบันสตรีจำนวนไม่น้อยปฏิเสธเครื่องสำอางที่ใช้สัตว์ในการทดลองหรือใช้สัตว์เป็นส่วนประกอบในเครื่องสำอาง สมัยก่อนใครที่เคยทานฟัวกราส์หรือตับห่านพรีเมียมก็จะคุยโม้โอ้อวดกัน แต่วันนี้ไม่ใช่แล้วครับ มีต่อต้านและปฏิเสธการร่วมโต๊ะอาหารที่มีเมนูเหล่านี้

สัปดาห์นี้ เครือข่ายห้างซุปเปอร์มาร์เกตในอังกฤษสั่งเก็บผลิตภัณฑ์กะทิสำเร็จรูปและน้ำมะพร้าวไทยออกจากชั้นวางในห้าง ห้างเหล่านี้มีทั้งเวทโรส โอคาโด โค-อ๊อป บูทส์ มอร์ริสัน ฯลฯ หลายคนสงสัยว่าน้ำมะพร้าวหรือผลิตภัณฑ์กะทิสำเร็จรูปมีส่วนผสมของสัตว์หรือใช้สัตว์ในการทดลองตอนไหนอย่างไร ขอเรียนว่าไม่มีดอกครับ แต่การต่อต้านมาจากการที่มะพร้าวของไทยใช้ลิงเก็บ ถือว่าเป็นการทรมานสัตว์ เป็นการใช้สัตว์ราวกับเป็นเครื่องเก็บมะพร้าว

...

การต่อต้านน้ำมะพร้าวและผลิตภัณฑ์มะพร้าวสำเร็จรูปของไทยลุกลามบานปลายใหญ่โตไปทั่วอังกฤษและประเทศอื่น แม้แต่นางสาวแคร์รี ไซมอนด์ คู่หมั้นของนายบอริส จอห์นสัน ยังทวีตเมื่อ 3 กรกฎาคม 2563 ให้ห้างสรรพสินค้าทุกแห่งในอังกฤษร่วมมือกันต่อต้านผลิตภัณฑ์ที่มาจากมะพร้าวจากประเทศไทย

ไทยเป็นประเทศที่มีชื่อเสียงดีเด่นหลายด้าน แต่เริ่มมีด้านที่เสียหายมาจากการปฏิบัติต่อสัตว์ ที่คนต่อต้านกันในขณะนี้คือโรงเรียนลิงที่สอนให้ลิงแต่ละตัวเก็บมะพร้าววันละ 1,000 ลูก ในขณะที่มนุษย์เก็บได้เพียงวันละ 80 ลูก การต่อต้านลามปามไปถึงการฝึกให้ลิงขี่จักรยานหรือเล่นบาสเกตบอลเพื่อสร้างความบันเทิงให้นักท่องเที่ยวด้วย

ผมเคยต้อนรับคณะผู้ใหญ่จากต่างประเทศ ทุกอย่างราบรื่นเรียบร้อยจนกระทั่งถึงการเข้าไปดูการแสดงช้าง ระหว่างการแสดงก็ได้รับการแจ้งถึงความไม่สบายใจของแขกในเรื่องสิทธิสัตว์ ความสัมพันธ์และภาพลักษณ์ของเราที่เจ้าภาพเคยมองว่าดี กลับเป็นไปในทางตรงกันข้าม

การกีดกันทางการค้าและบริการในปัจจุบัน ไม่ใช่แค่เรื่องการใช้แรงงานเด็ก แรงงานคนป่วย แรงงานคนแก่ และแรงงานคนตั้งครรภ์เท่านั้น แต่ยังลามไปถึงสิทธิสัตว์ ผู้คนจำนวนหนึ่งปฏิเสธสินค้าและบริการจากเวียดนามและกัมพูชา รวมทั้งประกาศไม่เดินทางไปท่องเที่ยวใน 2 ประเทศนี้อย่างเด็ดขาด เพราะมีคลิปที่แสดงถึงการบริโภคและการชำแหละสุนัขอย่างทารุณ

สถานทูตของบางประเทศค้นประวัติบุคคลจากโซเชียลมีเดีย และจะไม่มีความยุ่งยากให้การออกวีซ่าให้หากพบว่า ผู้มาขอวีซ่าเป็นพวกที่เคยละเมิดสิทธิสัตว์หรือพวกที่นำสัตว์มาทดลองหรือจัดแสดงทางการค้า ดูแลสัตว์อย่างไม่เหมาะสม กักขัง หรือทำร้าย

โลกสมัยนี้ คนบางกลุ่มไม่ลงลึกไม่เฉพาะสัตว์ใหญ่หรือสัตว์เลี้ยง แต่ครอบคลุมไปถึงแมลง สัตว์รำคาญ และสัตว์ศัตรูพืชที่ควรจะได้รับโอกาสให้มีชีวิตอย่างปกติในระบบนิเวศที่เหมาะสม

ตามความเห็นของผม พวกสิทธิสัตว์สุดโต่งน่าจะมองว่า ถ้าเป็นสัตว์ศัตรูพืชที่อยู่ในเรือกสวนไร่นาของมนุษย์ก็อาจจะกำจัดได้ แต่ถ้าเป็นพวกแมลง หนู งู หรือสัตว์อื่นที่อยู่ในป่าก็ไม่ควรจะไปรบกวนหรือกำจัด ซึ่งเรื่องนี้แล้วแต่มุมมองของแต่ละคนของแต่ละกลุ่มนะครับ

มนุษย์ในสังคมหรือประเทศที่ละเลยเรื่องสิทธิและสวัสดิภาพสัตว์ อาจจะมีปัญหายุ่งยากในการจำหน่ายสินค้าและบริการ เพราะเริ่มมีคนบางกลุ่มบางประเทศใช้สิทธิและสวัสดิภาพสัตว์มาเป็นเกณฑ์ปฏิบัติในการทำการค้าและบริการมากขึ้นเรื่อยๆ

เมื่อก่อนใครพูดใครเขียนเรื่องนี้ อาจจะถูกมองว่าเป็นคนแปลก เป็นพวกสุดโต่ง เป็นพวกโลกสวย แต่ตอนนี้เริ่มกลายเป็นเรื่องปกติที่เป็นแนวปฏิบัติของคนในโลกไปแล้ว.

...

นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com