หนึ่งในนิทรรศการที่น่าสนใจที่จะพาผู้ร่วมงานไปค้นสาเหตุว่า “อะไรที่ทำให้บิลค่าไฟของเราพุ่งกระฉูด” พร้อมวิธีการหยุดค่าไฟแพง และมีราคาที่ยุติธรรมสำหรับทุกคนผ่านข้อมูลที่เข้มข้น และแอ็กชันในรูปแบบอินเตอร์แอ็กทีฟที่ทุกคนสามารถมีส่วนร่วมได้ 

ในช่วงเดือนเมษายนปี 2565 ที่ผ่านมา มีเหตุการณ์ที่มี ‘ค่าไฟฟ้าที่แพงขึ้นทำให้คนไทยตั้งคำถามเรื่องโครงสร้างค่าไฟ และสนใจในเรื่องพลังงานมากขึ้น’ ในขณะเดียวกันเรื่องโครงสร้างค่าไฟฟ้า หรือโครงสร้างทางพลังงานของประเทศไทยก็เป็นประเด็นที่มีความซับซ้อนอย่างมาก อีกทั้งยังเต็มไปการผูกขาดทั้งทางข้อมูล แนวคิด และอำนาจในการวางแผนตัดสินใจจากภาครัฐ 

จากสาเหตุดังกล่าวทำให้ ภาครัฐผลักดันแคมเปญต่างๆ เพื่อรณรงค์ให้ประชาชนประหยัดไฟ และช่วยลดค่าไฟในแต่ละเดือน เช่น ปรับแอร์อุณหภูมิ 26 องศาฯ ปลดปลั๊กเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ไม่ใช้งาน เปลี่ยนมาใช้หลอดไฟ LED รวมไปถึงการรณรงค์ให้ประชาชนร่วมกันปิดไฟ 1 ชั่วโมงในวัน Earth Hour หรือวันปิดไฟเพื่อโลก โดยในปีนี้ตรงกับวันที่ 23 มีนาคม 2567

...

นอกจากการรณรงค์ที่กล่าวมาแล้ว จะมีวิธีไหนอีกบ้างที่เป็นหนทางที่จะทำให้เราจ่ายค่าไฟถูกลงอย่างยั่งยืน คำถามนี้นำมาสู่ การจัดนิทรรศการ “ปิดสวิตช์ อะไรให้ค่าไฟแฟร์ เปิดสาเหตุ อะไรทำค่าไฟแพง” ในครั้งนี้ จัดขึ้นโดยกลุ่ม JustPow อันเป็นการร่วมกันขององค์กรที่ทำงานในด้านข้อมูล องค์ความรู้ การสื่อสารในด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อม ประกอบไปด้วย Data Hatch, Epigram, Greenpeace Thailand, JET in Thailand และ Rocket Media Lab 

ภายในงานนิทรรศการนี้จะให้ความรู้ และเปิดให้เห็นถึงสาเหตุว่าอะไรที่ทำค่าไฟในประเทศไทยนั้นมีราคาแพง ผ่านข้อมูลในแต่ละชุด ไม่ว่าจะเป็นโครงสร้างค่า Ft ในบิลค่าไฟ ที่สุดท้ายแล้วกลายมาเป็นกลไกที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อการันตีผลกำไรให้ผู้ผลิตไฟฟ้า แล้วผลักภาระมายังผู้บริโภค หรือจะเป็นการเซ็นสัญญาโรงไฟฟ้าเพิ่มทั้งๆ ที่กำลังไฟฟ้าที่มีนั้นเกินพอจนทำให้โรงไฟฟ้าที่มีอยู่แล้วไม่ต้องเดินเครื่องเต็มศักยภาพ เพราะเราใช้ไฟไม่ถึง แต่ประชาชนคนไทยกลับจะต้องจ่ายค่าไฟแพงขึ้นเรื่อยๆ ไปจนถึงสาเหตุที่ทำให้พลังงานแสงอาทิตย์หรือโซลาร์ที่กำลังได้รับความนิยมในขณะนี้ยังไม่สามารถเดินหน้าต่อไปได้ 

พร้อมทั้งยังเชิญชวนให้ผู้ที่เข้ามาชมนิทรรศการร่วมตัดสินใจด้วยตัวเองหลังจากที่ได้อ่าน และทำความเข้าใจในแต่ละประเด็นว่าอะไรทำให้ค่าไฟแพงแล้วว่า คุณจะเลือก ‘ปิด’ หรือ ‘เปิด’ อะไร เพื่อทำให้ค่าไฟเป็นธรรมสำหรับทุกคน ผ่านระบบอินเตอร์แอ็กทีฟในรูปแบบสวิตช์ไฟที่ติดตั้งอยู่ในแต่ละบอร์ดข้อมูลในนิทรรศการ 

รวมไปถึงเกมสนุกๆ กับบอร์ดค่าไฟฟ้าในรูปแบบอินเตอร์แอ็กทีฟ ที่จะชวนให้ผู้ที่เข้ามาชมนิทรรศการร่วมเล่นด้วยการปิดสวิตช์ไฟในแต่ละหัวข้อดูว่าสิ่งเหล่านั้นจะช่วยให้ค่าไฟของคุณลดลงมากน้อยแค่ไหน ไม่ว่าจะเป็น การปิดไฟ 1 ชั่วโมงตามแคมเปญวัน Earth Hour หรือการสัญญาซื้อขายโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่เพิ่ม อะไรที่จะทำให้ค่าไฟของคุณถูกลงได้มากกว่ากัน 

นิทรรศการ “ปิดสวิตช์ อะไรให้ค่าไฟแฟร์ เปิดสาเหตุ อะไรทำค่าไฟแพง” จะจัดแสดงระหว่างวันที่ 19-24 มีนาคม 2567 เวลา 10.00-20.00 น. ณ ชั้น L หอศิลปวัฒนธรรมกรุงเทพมหานคร