ถอดรหัส Mamba Mentality หัวใจนักสู้ในแบบฉบับโคบี ไบรอันต์

เช้าวันอาทิตย์ที่ 26 มกราคม 2020 ตรงกับเวลาประเทศไทยช่วงเช้ามืดวันที่ 27 มกราคม เป็นวันที่คอกีฬาทั่วโลกต้องเศร้าโศก เพราะนั่นเป็นวันที่ โคบี ไบรอันต์ สุดยอดนักกีฬาบาสเกตบอลระดับตำนานของแอลเอ เลเกอร์ส เสียชีวิตจากอุบัติเหตุเฮลิคอปเตอร์ตก พร้อมกับลูกสาว จิอานนา ไบรอันต์ และผู้ร่วมเดินทางอีก 7 ราย

สารภาพตามตรงว่า ตอนที่เห็นข่าวนี้เป็นครั้งแรก ไม่เคยคิดอยู่ในหัวเลยว่ามันจะเป็นข่าวจริง ก่อนหน้านั้นหนึ่งวัน ยังเห็น โคบี ไบรอันต์ ปรากฏตัวในเกมการแข่งขันของแอลเอ เลเกอร์ส ที่พบกับฟิลาเดลเฟีย เซเวนตี ซิกเซอร์ส โดยเกมวันนั้น เป็นเกมที่เลอบรอน เจมส์ ทำแต้มแซงหน้าโคบี ไบรอันต์ ขึ้นแท่นเป็นนักบาสที่ทำแต้มสูงสุดตลอดกาลเป็นอันดับที่ 3

หลังจบเกมการแข่งขัน โคบี ไบรอันต์ ทวีตข้อความอวยพรให้กับรุ่นน้องคนเก่งอย่างเลอบรอน ที่เพิ่งทำแต้มแซงหน้าตัวของเขาไป และติดแฮชแท็ก #33644 แต่ใครเล่าจะรู้ว่านั่นจะเป็นทวีตสุดท้ายของโคบี ไบรอันต์

ความรู้สึกจุกอก ไม่เชื่อในสิ่งที่ตาเห็น น้ำตาที่ไหลรินออกมาอย่างไม่รู้เนื้อรู้ตัว ทุกอย่างมันเกิดขึ้นอย่างกะทันหันเหลือเกิน นั่นคือ ความรู้สึกของเช้าวันนั้น วันที่ 27 มกราคม ได้กลายเป็นวันที่แย่ที่สุดวันหนึ่งของชีวิต

แม้จะไม่ได้รู้จักกับโคบี ไบรอันต์ เป็นการส่วนตัว แต่จากการที่เห็นเขาโลดแล่นอยู่บนคอร์ตสนามบาสมานาน 20 ฤดูกาล มันเกิดกลายเป็นความผูกพันโดยไม่รู้เนื้อรู้ตัว

ถึงแม้ว่าโคบี ไบรอันต์ จะจากพวกเราไปแล้วเป็นเวลา 1 ปีเต็มๆ แต่โคบี ได้ทิ้งมรดกอันแสนล้ำค่าไว้ให้กับพวกเราที่อยู่ข้างหลัง มรดกนั้นถูกเรียกว่า Mamba Mentality และสิ่งที่เรียกว่า Mamba Mentality ได้ถูกกลั่นออกมาเป็นหนังสือ The Mamba Mentality: How I Play

เมื่อพูดถึงหนังสือ The Mamba Mentality: How I Play ต้องบอกเลยว่า หนังสือเล่มนี้ ถูกจัดเป็นหนึ่งในหนังสือที่ต้องซื้อหาเป็นเจ้าของ คะแนนรีวิวของเว็บไซต์ดังอย่าง Goodreads ค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 4.3/5 ขณะที่ Booktopia ให้คะแนนที่ 5/5

หนังสือ The Mamba Mentality: How I Play เป็นหนังสือที่อัดแน่นไปด้วยภาพในหลายช่วงเหตุการณ์ชีวิตของโคบี ไบรอันต์ ไม่ว่าจะเป็นช่วงการฝึกซ้อม ภาพขณะที่ลงทำการแข่งขันในสีเสื้อม่วง-ทอง ของแอลเอ เลเกอร์ส ภาพขณะที่ได้รับบาดเจ็บ หลังการผ่าตัดฟื้นฟูสภาพร่างกาย สนีกเกอร์แต่ละรุ่น การปะทะกับซุปเปอร์สตาร์นักบาสเอ็นบีเอ โดยได้สอดแทรกคำอธิบาย แง่คิด การทำงานในแบบฉบับของโคบี ไบรอันต์ และมุมมองอย่างคมคาย ตลอด 207 หน้าของหนังสือเล่มนี้

แม้ในหนังสือ The Mamba Mentality: How I Play จะไม่สามารถถ่ายทอดความเป็นตัวตนของโคบี ไบรอันต์ ได้ครบ 100 เปอร์เซ็นต์ แต่ทุกหน้าของหนังสือเล่มนี้ เราจะเห็นได้ว่า โคบี ไบรอันต์ อยากเป็นคนที่เก่งที่สุด เก่งตลอดเวลา และต้องเก่งในทุกๆ เรื่อง

อย่างไรก็ดี ความพยายามอยากเป็นที่หนึ่งในทุกเรื่องของโคบี ไบรอันต์ ก็สร้างความอึดอัดใจให้กับเพื่อนร่วมทีมไม่น้อย โดยโคบี มักจะท้าทายเพื่อนร่วมทีม และทำให้เพื่อนร่วมทีมของเขารู้สึกอึดอัดใจ

โคบี มักจะมีระยะห่างกับเพื่อนร่วมทีมที่เขายังมองว่าไม่เก่งพอ ซึ่งคนที่เขามองว่าไม่เก่งพอ ก็ต้องไปซ้อมให้หนักเพื่อให้เก่งขึ้น เก่งเมื่อไรค่อยกลับมาคุยกับเขา

โคบี ทราบดีว่าการที่เขาทำแบบนี้ เขาจะไม่ได้รับความนิยมชมชอบจากเพื่อนร่วมทีม แต่ในมุมของโคบี เขาไม่สน เขาจำเป็นต้องทำ เพราะเขาเชื่อว่า ถ้าไม่ทำแบบนี้ เพื่อนร่วมทีมก็จะไม่เก่งขึ้น และถ้าเพื่อนร่วมทีมไม่เก่งขึ้น ทีมแอลเอ เลเกอร์ส ของเขาก็จะไม่มีวันได้แชมป์

ขณะที่กิจวัตรประจำวันของโคบี เขาจะเป็นคนที่ให้ความสำคัญอย่างหนักในเรื่องของการเตรียมตัว โคบี จะตรวจสอบความผิดพลาดจากเกมก่อนๆ ดูคู่แข่งที่ต้องเผชิญด้วยว่ามีจุดแข็ง จุดอ่อนอย่างไร จะเอาชนะเขาได้ด้วยวิธีการใดในห้องฟิล์ม แล้วเอาไปใช้ในสนามซ้อมเพื่อให้ทุกอย่างพร้อมที่สุด ก่อนที่จะลงทำการแข่งขันเพื่อความเป็นที่หนึ่งที่เขาหลงใหล

แล้วถ้าเกิดในการแข่งขันนั้น ทีมแอลเอ เลเกอร์สของ โคบี ไบรอันต์ เป็นฝ่ายพ่ายแพ้จะต้องทำอย่างไร ประเด็นนี้ โคบี เขียนเอาไว้ชัดเจนว่า หลักการของ Mamba Mentality ความพ่ายแพ้เป็นเรื่องปกติ แต่เมื่อพ่ายแพ้แล้ว จะกลับมาได้เร็วแค่ไหน ลองพยายาม พยายามอีกครั้ง อย่ากลัวกับความพ่ายแพ้ อย่าปล่อยให้มันมาเหนี่ยวรั้งคุณ

แน่นอนว่า สิ่งที่ควบคู่กับนักกีฬาราวกับเป็นเงาตามตัว นั่นคือ เรื่องของอาการบาดเจ็บ ตลอดชีวิตบนคอร์ตบาส โคบี ไบรอันต์ ประสบปัญหาอาการบาดเจ็บหนักๆ หลายต่อหลายครั้ง ไม่ว่าจะเป็นนิ้วหัก อาการบาดเจ็บที่มือ ข้อเท้า และอาการบาดเจ็บที่หนักหน่วงรุนแรงที่สุดอย่างหนึ่งของนักบาสเกตบอลอย่างอาการบาดเจ็บที่เอ็นร้อยหวาย

โคบี ไบรอันต์ ใช้หลักแนวคิด Mamba Mentality ในการเอาชนะอาการบาดเจ็บทั้งหมด โดยถือว่าอาการบาดเจ็บที่เกิดขึ้นจากการลงทำการแข่งขันให้กับแอลเอ เลเกอร์ส ทั้งหมดนี้ มันคือความท้าทาย ถ้าหากเขาสามารถกลับมาจากอาการบาดเจ็บได้ และยังคงรักษาผลงานที่เยี่ยมยอดให้กับทีมได้ต่อไปนั้น นี่จะเป็นความสำเร็จ และเป็นชัยชนะครั้งสำคัญของเขา

นอกจากนี้ โคบี ได้ให้ความสำคัญอย่างมากต่อครอบครัว เวลาทั้งหมดนอกเหนือจากสิ่งที่เกี่ยวข้องกับบาสเกตบอล เขาจะอุทิศให้กับครอบครัวเสมอ แต่ในเมื่อทุกคนมี 24 ชั่วโมงเท่ากัน สิ่งที่เขาเลือกเสียสละมันเป็นเวลานอนของตัวเอง เขาเลือกที่จะนอนหลับให้น้อยลง โดยจะไปโรงยิมก่อนที่ภรรยาและลูกๆ จะตื่นนอน หรือเลือกเป็นเวลาที่ลูกๆ และภรรยาเข้านอนเรียบร้อยแล้ว ทุกๆ อย่างสามารถปรับเปลี่ยนเวลาได้ แต่สิ่งที่จะไม่ปรับคือปรัชญาแห่งความสำเร็จ ทั้งในฐานะนักบาสเกตบอลอาชีพและในฐานะหัวหน้าครอบครัว

สิ่งสุดท้ายที่โคบี ไบรอันต์ แนะนำให้กับเราผู้อ่าน นั่นคือ เขาแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการมีพี่เลี้ยงที่ดี (Mentor) เพราะโคบี เชื่อว่า การที่ใครคนใดคนหนึ่งมีพี่เลี้ยงที่ดี จะเป็นเหมือนดาวเหนือคอยนำทาง เป็นแสงสว่าง และความหวัง ซึ่งพี่เลี้ยงคนสำคัญของโคบี ไบรอันต์ ก็ไม่ใช่คนอื่นคนไกล คนคนนั้นคือไมเคิล จอร์แดน นักบาสเกตบอลที่ยิ่งใหญ่ที่สุดตลอดกาลของโลกใบนี้ นั่นเอง

ถ้าหากต้องจำกัดกรอบของคำว่า Mamba Mentality ให้สั้นที่สุดเท่าที่จะสั้นได้ คงบอกได้ว่า คำคำนี้ มีความหมายว่า ความหลงใหลต่องานและอาชีพ การทำทุกอย่างโดยไร้ความกลัว การมองโลกในแง่ดี เข้มงวดกับตัวเอง และการทุ่มเททุกอย่างเพื่อให้ได้มาซึ่งเป้าหมายที่ใหญ่ที่สุด

และทั้งหมดที่กล่าวมานี้ เป็นเพียงบางส่วนของหนังสือ Kobe Bryant The Mamba Mentality: How I Play 

ผู้เขียน: Wiwat Rungsaensuksakul
กราฟิก: Sathit Chuephanngam