อาหารการกินจนกระทั่งถึงประเภทของ prebiotic คือพืชผักผลไม้กากใย probiotic เช่น นมเปรี้ยว โยเกิร์ต จนกระทั่งถึงในรูปของยา และ synbiotic ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ซึ่งปรับแต่งให้มีจุลินทรีย์ดีหลายชนิดจำนวนมากขึ้น มีจุดมุ่งหมายที่จะกั้นผนังลำไส้ไม่ให้รั่ว...

ปรับหน้าตาของจุลินทรีย์ให้ผลิตของดีรวมทั้งสารที่ต้านการอักเสบ ที่มีการศึกษามากคือ กรดอะมิโนทริปโตเฟน (tryptophan) ซึ่งเป็นตัวตั้งต้นของซีโรโทนิน จะถูกย่อยได้ตัวที่ปกป้องสมองหรือเป็นพิษต่อสมองโดย Kynurenine ถ้ากลายเป็น 3-hydroxyky nurenine จะเป็นพิษ รวมทั้ง Quinolinic acid แต่ถ้าเปลี่ยนเป็น Kynurenic acid และ picolinic acid จะเป็นของดี

ทั้งนี้ โดยที่จุลินทรีย์ดีในลำไส้จะต้านสารอักเสบที่เกิดขึ้น

ทั้งนี้ มีการศึกษาในการใช้ probiotics และ synbiotic รูปแบบต่างๆ จนถึง Kefir โดยที่มีจุลินทรีย์ดีชนิดเดียวหรือหลายชนิดปนกัน ทำในหนูทดลอง germ free mice ในหนู rats ที่ปรับแต่งให้เป็นโรคสมองเสื่อมหรือปรับแต่งพันธุกรรมสมองเสื่อมแบบในมนุษย์และยังศึกษาในคนป่วยโรคสมองเสื่อมจริงและคนปกติ และวัดระดับสารดีและไม่ดีจาก tryptophan ลงไปจนกระทั่งถึงการทำงานของ SIRT1 ที่เป็นกระบวนการในการกำหนดชะตาของเซลล์ให้เป็นการทำงานประหยัดมัธยัสถ์ autophagy และวัดระดับสารอักเสบรวมทั้งการเปลี่ยนแปลงของความเสื่อมของสมอง

...

การศึกษาตั้งแต่ในช่วง 2013 จนกระทั่งถึงในปัจจุบัน ผลบ่งชี้ไปในทางดีขึ้น แม้จะไม่ชัดเจนในคนที่เป็นโรคสมองเสื่อม...ทั้งนี้ เนื่องจากจะต้องมีการวัดที่ชัดเจนขึ้นไม่ว่าจะเป็นปริมาณของสารพิษในน้ำไขสันหลังหรือในเลือดซึ่งสามารถตรวจได้แล้วในปัจจุบันหรือการตรวจด้วย PET scan เพื่อดูว่าปริมาณการสะสมตัวจะช้าลงหรือลดลงหรือไม่

การตรวจในเลือดเพื่อดูว่ามีสมองเสื่อมหรือไม่ เป็นชนิดอัลไซเมอร์หรือเปล่า และมีการทำลายเนื้อสมองในระดับรุนแรงเท่าใด สามารถตรวจได้แล้วที่ศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์จุฬาฯของเรา ตั้งแต่เดือนมีนาคม 2022

ทั้งนี้ ประกอบด้วยการตรวจต้นทุนทางสมองโดยนักจิตวิทยาทางสมอง แม้ว่าจะพบว่ามีการเพาะบ่มของโรคสมองเสื่อมแล้วแต่ไม่จำเป็นที่จะแสดงอาการออกเสมอไป ขึ้นอยู่กับว่ามีต้นทุนสมองมากน้อยเท่าไหร่และในระหว่างนี้มีการทำร้ายตัวเองด้วย การไม่รักษาสุขภาพ มีโรคอ้วน เบาหวาน ไขมัน ความดันสูง โรคเส้นเลือดที่ไม่ได้ควบคุม กินอาหารอักเสบ เจอะเจอกับสารเคมี มลภาวะต่างๆเหล่านี้จะทำให้ต้นทุนสมองลดลงทันทีและกระตุ้นการอักเสบ รวมทั้งการสร้างโปรตีนพิษในสมอง จนกระทั่งมีอาการได้ชัด รวดเร็ว และรุนแรง แม้กระทั่งการผ่าตัดที่ดูว่าน้อยนิด เช่น ผ่ากระดูกข้อเข่าหรือกระดูกสันหลัง จะกระตุ้นให้เกิดสมองเสื่อมได้ในระยะเวลาไม่นานนัก

อาหารที่ต้องกินคือ หนักพืชผักผลไม้กากใย วันละครึ่งกิโล ลดแป้ง โปรตีนจากพืช จากปลา ปู กุ้ง หอย งดเนื้อจากสัตว์บก ถั่วได้ทุกชนิด

การกินเบียร์ที่มีแอลกอฮอล์ประมาณ 5% โดยเฉพาะเบียร์ลาเกอร์และไวน์แดงในปริมาณที่พอเหมาะ หนึ่งถึงสองแก้วต่อวันกลับได้ประโยชน์และส่งผลถึงจุลินทรีย์ในลำไส้ในวงจรลำไส้จนไปถึงสมอง

การกินอาหารนั้นเราทราบแล้วว่าถ้ากินน้อยกลับตายยากและสุขภาพดี โรคไม่ถามหา แต่การกินน้อยนั้นที่กำหนดให้กินเป็นช่วงเวลาหรือไอเอฟ (IF intermittent fasting) ถ้ากินในช่วงเช้าตั้งแต่ตื่นนอนจนกระทั่งถึงเที่ยงหรือไม่เกินบ่ายโมง โดยกำหนดช่วงเวลา 5 ชั่วโมง จะมีผลต่อสุขภาพดีกว่ากินในช่วงบ่ายหรือเย็น แม้ว่าระยะจะเป็น 5 ชั่วโมงเช่นกัน และแม้ว่าเป็นการกินอาหารสุขภาพแบบเมดิเตอร์เรเนียน

แต่ถ้ากินตอนบ่ายไปจนกระทั่งถึงเย็นหรือกลางคืนกลับได้ผลน้อยกว่าในช่วงตั้งแต่เช้า

ทั้งนี้ แสดงว่าการให้ความสำคัญต่อสุขภาพตั้งแต่หัวจดเท้ามีความหมายหมดและของที่กินเข้าไปอย่างไร ผลก็ได้เช่นนั้น

ปัญหาใหญ่ของการควบรวม pre- หรือ pro- หรือ syn-biotics อยู่ที่จะต้องกินเป็นจำนวนเท่าใด เป็นแบคทีเรียหลากหลายเพียงใดที่จะสู้กับแบคทีเรียหน้าตาดุร้าย ซึ่งถูกกำหนดจากชะตาชีวิตของคนคนนั้นอยู่แล้ว รวมทั้งที่ถูกชักนำจากอาหารที่ไม่ดีและมลภาวะต่างๆ และเมื่อใช้ไปแล้ว ถ้าปรับเปลี่ยนจุลินทรีย์ได้ ความดีจะอยู่นานเท่าใดหรือต้องกินควบรวมไปตลอด ให้มี microbial succession ต่อเนื่องในทางดี

...

ในการประเมินพฤติกรรมว่ารักตัวเองแล้วหรือยัง โดยเฉพาะคนที่มีปัญหาสุขภาพโรคเมตาบอลิก รวมทั้งโรคสมองเสื่อม...การวิเคราะห์จุลินทรีย์ในลำไส้เป็นวิธีหนึ่งที่สามารถทำได้ และตอกย้ำให้กลับตัวกลับใจโดยรีบด่วน ทั้งนี้ ศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์จุฬาฯสามารถตรวจได้เช่นกัน

บทสรุปคือ ความรู้เรื่องสุขภาพเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อจะได้ดูแลตนเอง ไม่ใช้ยา ไม่พึ่งยาเกินจริง และไม่เสียสตางค์โดยใช่เหตุ ทั้งๆที่สามารถรักษาตัวเองได้.

หมอดื้อ