“แกงอาจาด” เมนูดั้งเดิมของชาวพังงา รสชาติเข้มข้น เหมาะอย่างยิ่งสำหรับคนที่เลือกรับประทานอาหารมังสวิรัติ ไม่ใส่เนื้อสัตว์ เพราะรสชาติเอร็ดอร่อย เสิร์ฟกับข้าวสวยร้อนๆ เรียกได้ว่าทั้งอิ่มท้อง และอิ่มใจ โดยเฉพาะทางเลือกสำหรับช่วงนี้ในเทศกาลกินเจ ที่หลายคนอาจไม่ได้เคร่งครัดการกินเจ และเลือกทานเป็นมังสวิรัติแทน
แกงอาจาด ปัจจุบันเป็นเมนูที่หาทานได้ยาก โดยเฉพาะรสชาติดั้งเดิมพื้นถิ่น ที่คุณป้าอารมณ์ ส่องแสง อายุ 65 ปี ชาวตำบลนาเตย ที่สืบทอดการทำแกงอาจาด มาตั้งแต่บรรพบุรุษ จากแม่สู่ลูก จากลูกสู่หลาน จนปัจจุบันเป็นเจ้าของร้านบ้านข้าวหอม ต.นาเตย อ.ท้ายเหมือง จ.พังงา ได้เปิดสูตร และวิธีการทำ แกงอาจาด ที่เรียกได้ว่าส่วนผสมก็หาได้ง่าย วิธีทำก็ไม่ยาก
...
เริ่มตั้งแต่เตรียมส่วนผสม ที่มีดังนี้ เริ่มจากแตงกวาหั่นซีกแล้วดองด้วยน้ำส้มสายชูนานไม่ต่ำกว่า 1 ชั่วโมง ถั่วฝักยาวหั่นชิ้นยาวลวก ผักบุ้งหั่นชิ้นลวก พักไว้ จากนั้นนำเครื่องแกงใต้ผสมกับน้ำปั่นให้ละลายเข้ากัน น้ำมะขาม ขมิ้นผงหรือขมิ้นปั่นละเอียด ถั่วลิสงคั่วปั่นหยาบ หัวกะทิสด และหางกะทิสด
วิธีการทำ นำน้ำหางกะทิผสมกับน้ำเครื่องแกงใต้ น้ำมะขาม ถั่วลิสงคั่วปั่นหยาบ ใส่เข้าด้วยกัน เปิดไฟปานกลาง รอจนใกล้เดือดแล้วใส่แตงกวาดอง ถั่วฝักยาวลวก ผักบุ้งลวก ตั้งไฟจนเดือดแล้วใส่หัวกะทิลงไป จนผักและน้ำแกงเดือดจัด ปรุงรสด้วย เกลือ น้ำตาล ผงชูรส น้ำมะขาม ชิมรสให้กลมกล่อม เน้นหนักน้ำตาล ชนิดหวานพอประมาณ จากนั้นใช้ไฟปานกลางจนผักทุกชนิดไม่สุกจนเกินไป จากนั้นก็เสิร์ฟได้
“แกงอาจาด” นี้ เป็นที่นิยมบริโภคที่พังงา และภูเก็ต มักจะทำในช่วงเทศกาลถือศีลกินผัก หรือ เทศกาลกินเจ เป็นทางเมนูอาหารทางเลือกที่ไม่มีเนื้อสัตว์ หรือเป็นมังสวิรัติ แต่ไม่ได้ถึงขั้นเป็นอาหารเจ เพราะปกติแล้วอาหารเจ จะไม่มีส่วนผสมของกระเทียม จัดเป็นเมนูสุขภาพเน้นผัก รสชาติไม่จัดจ้าน หากใครได้ลิ้มชิมรสรับรองถูกใจ