ความเชื่อโบราณเกี่ยวกับการล้างเท้าพระเป็นพิธีกรรมที่มีรากฐานมาจากความเคารพและศรัทธาในพระสงฆ์ ซึ่งถือเป็นผู้ประพฤติดีปฏิบัติชอบและเป็นตัวแทนของพระพุทธเจ้าในพุทธ ศาสนา...มีความหมายเชิงสัญลักษณ์หลายอย่างที่สื่อถึงการชำระล้างความผิดบาปและเคราะห์ร้าย เพื่อให้ผู้ทำพิธีมีความเป็นสิริมงคล ความเจริญรุ่งเรืองในชีวิต
อาจจะกล่าวได้ว่า...ความเชื่อเกี่ยวกับการ “ล้างเท้าพระ” เกี่ยวโยงกับการชำระล้างบาปกรรมคนโบราณเชื่อว่าเป็นการชำระล้างสิ่งไม่ดีออกจากชีวิต เปรียบเสมือนการทำให้จิตใจสะอาดบริสุทธิ์ขึ้น
จึงถือเป็นการ “สะเดาะเคราะห์” และ “ปลดเปลื้องกรรม” ที่ติดตัวมา
ต่อเนื่องไปถึงความเชื่อในการแสดงความเคารพสูงสุด ด้วยว่าเป็นการแสดงออกถึงความเคารพอย่างสูงสุดต่อพระสงฆ์ ซึ่งถือว่าเป็นบุคคลที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ การที่ผู้ทำพิธีได้ล้างเท้าพระ จึงเสมือนเป็นการแสดงความเคารพและสำนึกบุญคุณต่อผู้ที่นำทางสู่ความดี
อีกทั้งเป็นการขอขมาต่อพระสงฆ์ หากผู้ทำพิธีเคยทำสิ่งผิดพลาดต่อพระสงฆ์โดยรู้ตัวหรือไม่รู้ตัว การล้างเท้าพระเป็นการแสดงความสำนึกผิด...ขออโหสิกรรม เพื่อที่จะได้เริ่มต้นใหม่ด้วยจิตใจที่บริสุทธิ์
...
ประเด็นสำคัญมีว่า...เป็นการ “เสริมสิริมงคล” และ “โชคลาภ” อีกด้วยเช่นกัน
“การล้างเท้าพระมักถูกเชื่อว่าช่วยเสริมดวงชะตา...นำพาโชคลาภมาสู่ผู้ทำพิธี คนโบราณมักล้างเท้าพระในโอกาสสำคัญ เช่น วันเกิด หรือในช่วงเวลาที่ชีวิตประสบปัญหาและอุปสรรค เพื่อให้เคราะห์ร้ายหายไป และสิ่งดีๆเข้ามาแทนที่”
สำหรับความเชื่อเกี่ยวกับบุญกุศล การล้างเท้าพระถูกมองว่าเป็นการสร้างบุญกุศลที่ยิ่งใหญ่ เพราะเป็นการถวายการดูแล เคารพต่อพระผู้ทรงศีล การได้ทำบุญกับพระสงฆ์เชื่อว่าจะได้รับอานิสงส์ผลบุญที่ดีทำให้...ชีวิตร่มเย็นเป็นสุข
พิธีโบราณการล้างเท้าพระ มักจะทำในวัดหรือสถานที่ประกอบพิธีสำคัญ ขั้นตอนทั่วไปเริ่มจาก... เตรียมน้ำสะอาดและขันสำหรับล้างเท้าบางครั้งอาจใส่น้ำอบไทยหรือดอกไม้หอมในน้ำเพื่อเพิ่มความเป็นสิริมงคล
นิมนต์พระสงฆ์มานั่งบนที่นั่งพิเศษและผู้ทำพิธีจะล้างเท้าพระด้วยความเคารพ โดยใช้ขันน้ำรดเท้าพระเบาๆพร้อมกับลูบเท้าด้วยความอ่อนโยน ขณะที่ทำการล้างเท้า ผู้ทำพิธีอาจสวดมนต์หรือท่องคำขอขมาด้วย หลังจากล้างเท้าเสร็จพระสงฆ์จะให้พรและอาจพรมด้วยน้ำมนต์เพื่อเสริมสิริมงคล
พึงย้ำว่า...การล้างเท้าพระเป็นพิธีกรรมโบราณที่สะท้อนถึงความศรัทธาในพระพุทธ ศาสนาและการปฏิบัติ เพื่อสร้างบุญกุศลที่ส่งผลดีต่อชีวิต
ให้รู้ไว้อีกว่า...วิธีสะเดาะเคราะห์แบบโบราณในประเทศไทยมีหลายวิธี ขึ้นอยู่กับความเชื่อและวัฒนธรรมของแต่ละพื้นที่ มุ่งเน้นทำเพื่อบรรเทา ปัดเป่าสิ่งไม่ดีออกจากชีวิต ป้องกันอุบัติเหตุ เสริมดวงชะตา
นับเนื่องตั้งแต่...การทำบุญตักบาตร สร้างบุญกุศล เพื่อสะเดาะเคราะห์...เสริมดวง โดยอาจทำเป็นประจำทุกวันพระหรือวันเกิด เชื่อว่า... การใส่บาตรด้วยอาหาร น้ำดื่ม ถวายปัจจัยต่างๆ จะช่วยให้ชีวิตดีขึ้น
ถัดมา...การปล่อยสัตว์ ปล่อยนก ปล่อยปลาหรือปล่อยสัตว์อื่นๆ เช่น เต่า...เชื่อว่าการให้ชีวิตแก่สัตว์จะเป็นการต่ออายุให้ตนเอง ลดเคราะห์ร้าย โดยเฉพาะการปล่อยปลาหน้าเขียงที่กำลังจะถูกฆ่า
อีกทั้ง...การทำสังฆทานเสริมดวง... สะเดาะเคราะห์ที่นิยมมาก ประกอบ ไปด้วยปัจจัยหรือสิ่งของจำเป็น เช่น อาหารแห้ง ยารักษาโรค ผ้าไตรจีวร ฯลฯ ซึ่งเป็นการสะเดาะเคราะห์และอุทิศส่วนบุญส่วนกุศลให้เจ้ากรรมนายเวร
...
นอกจากนี้ก็ยังมีการสะเดาะเคราะห์ด้วยน้ำมนต์, การทำพิธีบังสุกุลตาย...บังสุกุลเป็น, การถวายพระพุทธรูปหรือหล่อพระ...ที่เชื่อกันว่าจะช่วยให้ชีวิตเจริญรุ่งเรือง พ้นจากเคราะห์ร้ายและอุปสรรคต่างๆ
การเผาบาปเคราะห์...ทำพิธีเผากระดาษที่เป็นตัวแทนของเคราะห์ร้าย โดยเขียนชื่อวันเกิด หรือปัญหาที่ต้องการสะเดาะเคราะห์ลงบนกระดาษ แล้วนำไปเผาทิ้ง เชื่อว่าความทุกข์... เคราะห์ร้ายจะถูกกำจัดไป
...
คาถา “สะเดาะเคราะห์” บทสวดโบราณปัดเป่าเคราะห์ร้ายเสริมดวง ชะตา นำมาซึ่งความเป็นสิริมงคลชีวิต ตัวอย่าง...คาถาสะเดาะเคราะห์ (หลวงพ่อจรัญ) “นะ โม พุท ธา ยะ มะ อะ อุ อิ สวาหะ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ”
สวดในตอนเช้า 9 จบ หรือในวันเกิด เพื่อสะเดาะเคราะห์และเสริมดวงชะตา
คำแปล...“นะ โม พุท ธา ยะ” เป็นคำย่อ จากพุทธคุณ 5 ประการ หมายถึงพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์เป็นที่พึ่งและเป็นการขอให้พ้นจากเคราะห์ร้าย...“มะ อะ อุ อิ สวาหะ”
เป็นเสียงที่แสดงถึงความเคารพบูชาและเรียกถึงพลังแห่งพระพุทธคุณ...“พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ” แปลว่า ข้าพเจ้าขอถึงพระพุทธเจ้าเป็นที่พึ่ง
“ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ” แปลว่า ข้าพเจ้าขอถึงพระธรรมเป็นที่พึ่ง... “สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ” แปลว่า ข้าพเจ้าขอถึงพระสงฆ์เป็นที่พึ่ง
คาถานี้เป็นการขอความคุ้มครองจาก พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เพื่อให้พ้นจากภัยและเคราะห์ร้าย...กระนั้นแล้วก็ให้พึงคิดด้วยว่าคาถาสะเดาะเคราะห์เหล่านี้เป็นเพียงเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ ช่วยให้มีความสงบและมั่นคงในใจ ควรสวดพร้อมกับการทำความดี สร้างบุญกุศลเพื่อให้ผลลัพธ์ดีขึ้น
“ศรัทธา”...นำมาซึ่งปาฏิหาริย์? เชื่อไม่เชื่อโปรดอย่าได้...“ลบหลู่”.
รัก-ยม
คลิกอ่านคอลัมน์ “เหนือฟ้าใต้บาดาล” เพิ่มเติม