วันไหว้พระจันทร์ 2567 วันไหน? วันไหว้พระจันทร์ปีนี้ตรงกับวันอังคารที่ 17 กันยายน 2567 หรือวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติของจีนของทุกปี ถือเป็นเทศกาลที่คนเชื้อสายจีนให้ความสำคัญ มีประวัติความเป็นมาที่น่าสนใจอย่างไร ติดตามได้จากบทความนี้

รู้จัก "วันไหว้พระจันทร์" สำคัญอย่างไร ทำไมคนจีนต้องไหว้พระจันทร์?

วันไหว้พระจันทร์ 2567 หรือในภาษาจีนเรียกว่า "จงชิวเจี๋ย" (中秋节) คือ เทศกาลกลางฤดูใบไม้ร่วงของจีน จัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองการเก็บเกี่ยวพืชผล ทำให้ในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์ มักมีการจัดงานรื่นเริงเพื่อขอบคุณสิ่งต่างๆ ที่บันดาลให้การเพาะปลูกราบรื่น ให้ผลผลิตที่น่าพึงพอใจ

ส่วนสาเหตุที่คนจีนต้อง "ไหว้ขอบคุณพระจันทร์" ในคืนเดือนเพ็ญ เนื่องจากเชื่อว่า พระจันทร์มีอิทธิพลต่อน้ำขึ้น-น้ำลง ตามวิถีสังคมเกษตรกรรมของชาวจีนในสมัยโบราณ การไหว้เทพเจ้าแห่งดวงจันทร์ จึงเป็นการแสดงความเคารพและความขอบคุณนั่นเอง

นอกจากนี้ ในคืนเดือนเพ็ญ พระจันทร์จะมีลักษณะเป็นทรงกลมเต็มดวง สามารถสื่อความหมายถึงความสามัคคี รักใคร่กลมเกลียวของคนในครอบครัวได้อีกด้วย ทำให้เมื่อถึงเทศกาลไหว้พระจันทร์ของทุกปี ชาวจีนจะนิยมใช้เวลาอยู่พร้อมหน้าพร้อมตากับครอบครัว ถือเป็นโอกาสที่ญาติพี่น้องจะได้พบหน้า และทำกิจกรรมต่างๆ ร่วมกัน

...

ประวัติวันไหว้พระจันทร์ ตำนานความเชื่อจากรุ่นสู่รุ่น

ความเชื่อเกี่ยวกับประวัติวันไหว้พระจันทร์ที่โด่งดังมากที่สุดคือ "เทพธิดาฉางเอ๋อเหินสู่ดวงจันทร์" (嫦娥奔月) ตำนานเทพปกรณัมของจีนที่เล่าว่า เมื่อนานมาแล้ว โลกมีดวงอาทิตย์ถึง 10 ดวง ทำให้แผ่นดินร้อนระอุ ไร้ความอุดมสมบูรณ์ ทำให้ "โฮ่วอี้" บุรุษผู้มีฝีมือแม่นยำในการยิงธนู อาสาขจัดทุกข์ให้ชาวโลกด้วยการยิงธนูพุ่งเข้าใส่ดวงอาทิตย์ จนเหลือดวงอาทิตย์เพียง 1 ดวง นับจากนั้นเขาก็กลายเป็นวีรบุรุษที่ผู้คนเคารพนับถือ

ต่อมาโฮ่วอี้ได้แต่งงานกับหญิงงามนาม "ฉางเอ๋อ" วันหนึ่งระหว่างที่ทั้งคู่เดินทางขึ้นยอดเขาคุนหลุน ได้รับยาอายุวัฒนะมาจากฮองเฮาแห่งสวรรค์ หากใครกินแล้วจะกลายเป็นเซียน หรือเทพที่เหาะเหินเดินอากาศได้ แต่ทั้งคู่ตัดสินใจเก็บยาไว้กับตัว และใช้ชีวิตเป็นมนุษย์เช่นเดิม

ข่าวถึงหู "เผิงเหมิง" ลูกศิษย์ของโฮ่วอี้ที่คิดทรยศอาจารย์ ด้วยการบังคับขู่ให้ฉางเอ๋อมอบยาอายุวัฒนะให้ในวันที่โฮ่วอี้พาลูกศิษย์คนอื่นๆ ไปล่าสัตว์ ฉางเอ๋อจึงตัดสินใจกินยาอายุวัฒนะเองจนหมด ทำให้ร่างลอยขึ้นเหนือพื้นดิน เหาะเหินสู่สวรรค์ แต่ฉางเอ๋อยังอาลัยสามี จึงเลือกไปเป็นเทพที่พระจันทร์แทน เนื่องจากอยู่ใกล้โลก เมื่อมองลงมาจะได้เห็นสามี

เมื่อโฮ่วอี้กลับมาทราบเรื่องก็ร้องไห้เสียใจอย่างมาก จึงแหงนหน้าขึ้นมองดวงจันทร์ ตะโกนเรียกชื่อภรรยา และเห็นเงาคล้ายรูปร่างของฉางเอ๋อในดวงจันทร์สว่างไสวออกมา ต่อมาชาวบ้านก็ได้จัดพิธีไหว้ดวงจันทร์ เพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อเทพธิดาฉางเอ๋อ ให้ช่วยคุ้มครองและปกปักรักษาให้ชีวิตอยู่เย็นเป็นสุข กลายเป็นที่มาของเทศกาลไหว้พระจันทร์ในทุกวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 นั่นเอง

เกร็ดประวัติศาสตร์ : ทำไมต้องกิน "ขนมไหว้พระจันทร์" ในคืนเดือนเพ็ญ?

การเริ่มรับประทานขนมไหว้พระจันทร์ เริ่มขึ้นครั้งแรกในสมัยที่มองโกลเข้ามาปกครองจีน ในครั้งนั้นมองโกลได้รุกรานจีน พร้อมทั้งส่งทหารไปคุมในแต่ละหมู่บ้าน สร้างความไม่พอใจให้แก่ชาวจีนเป็นอย่างมาก

"หลิวปั๋วเวิน" จึงวางแผนเรียกร้องให้ชาวจีนร่วมมือกันขับไล่มองโกล โดยการเขียนข้อความระบุแผนการไว้บนกระดาษใบเล็กๆ และนำกระดาษไปสอดไว้ในขนม ส่งต่อๆ กันเพื่อกระจายข่าว ไม่ให้ศัตรูสงสัย เมื่อถึงวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ตามที่นัดหมายไว้ ชาวจีนก็จับอาวุธออกมาต่อสู้ขับไล่มองโกลให้พ้นแผ่นดิน

ทุกวันเพ็ญเดือน 8 จึงกลายเป็นวันที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ และชาวจีนจะนิยมส่งมอบขนมไหว้พระจันทร์เพื่อระลึกถึงเหตุการณ์ดังกล่าว โดยได้กลายเป็นหนึ่งในวัฒนธรรมที่ชาวจีนนิยมทำขนมไส้มงคลเพื่อมอบให้แก่ญาติผู้ใหญ่นั่นเอง

...

กิจกรรมในวันไหว้พระจันทร์ 2567 ทําอะไรบ้าง?

เทศกาลวันไหว้พระจันทร์ไม่ได้จัดขึ้นแค่ในประเทศจีนแผ่นดินใหญ่เท่านั้น แต่ญี่ปุ่น ไต้หวัน ฮ่องกง สิงคโปร์ รวมทั้งคนเชื้อสายจีนในประเทศไทย ก็ยังรับอิทธิพลดังกล่าวมาเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมที่ปฏิบัติสืบต่อกันมา

ในยามค่ำคืนจะมีการจัดไฟแสง สี เสียง พร้อมด้วยโคมไฟสีสันสวยงาม เพื่อเฉลิมฉลองวันไหว้พระจันทร์ 2567 พร้อมทั้งมีกิจกรรมรื่นเริงแห่เชิดมังกร และทุกบ้านจะนิยมซื้อขนมไหว้พระจันทร์มารับประทาน จัดพิธีไหว้พระจันทร์ตามความเชื่อ ถือเป็นวันที่สมาชิกในครอบครัวจะมาอยู่กันพร้อมหน้าพร้อมตา และทำกิจกรรมต่างๆ ร่วมกัน.

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง