“สกาลา” เป็นภาษาอิตาเลียน มีความหมายว่า “บันได”, ลา สกาลา (La Scala) ตรงกับคำว่า Scale ในภาษาอังกฤษ เป็นภาษาอิตาเลียนคือโรงละครขนาดใหญ่ที่ใช้แสดงอุปรากร

ในเมืองมิลาน อิตาลี มีโรงละครโรงใหญ่ที่มีชื่อเสียงมากชื่อ “La Scala” ส่วนโรงภาพยนตร์ “สกาลา” ในกรุงเทพมหานคร ตั้งอยู่ที่สยามสแควร์ ซอย 1 สถาปนิกผู้ออกแบบคือ พ.อ.จิระ ศิลป์กนก

สร้างเสร็จในปี พ.ศ.2512 เปิดฉายภาพยนตร์ต่างประเทศเป็นเรื่องแรกคือ “สองสิงห์ตะลุยศึก” (The Undefeated) นำแสดงโดย จอห์น เวย์น และ ร็อค ฮัดสัน

เป็น 1 ใน 4 โรงภาพยนตร์เครือเอเพ็กซ์ สยามสแควร์ อันประกอบด้วย โรงภาพยนตร์สยาม (ชื่อเดิมโรงภาพยนตร์จุฬา), ลิโด้ และศาลาเฉลิมไทย (ราชดำเนิน)

“สกาลา” เป็นโรงภาพยนตร์สแตนด์อโลน (Stand Alone) ที่สวยสง่างามสุดคลาสสิกระดับไฮ-เอ็นด์ ด้วยรูปทรงสถาปัตยกรรมเลท โมเดิร์นนิสต์ (Late Modernist) และอาร์ต เดโค (Art Deco)

มีเสาคอนกรีตโค้งขลังอลังการ ผสมผสานวัฒนธรรมตะวันออกและตะวันตก มีโคมไฟห้อยระย้าทรงหยดน้ำค้างแข็ง 5 ชั้น สั่งตรงจากอิตาลี เป็นโรงภาพยนตร์โรงหนึ่งที่งดงามคลาสสิกที่สุดในโลก

สกาลาปิดตัวเองลงด้วยผลกระทบรุนแรงจากสถานการณ์โควิด ในวันที่ 5 กรกฎาคม 2563 ด้วยการฉายเรื่องสุดท้ายในรอบ 18.00 น. “ซีเนม่า พาราดิโซ่” (Cinema Paradiso)

1 พฤศจิกายน 2564 “โรงมหรสพบันไดแห่งชีวิต-สกาลา” ก็ถูกทุบทำลาย สลดสังเวชหัวใจเป็นที่สุดกับความงดงามล้ำเลอค่าบนแผ่นดินไทยที่อันตรธานหายไปในพริบตา

ครั้งหนึ่งเคยได้รับรางวัล “อนุรักษ์สถาปัตยกรรมดีเด่น” จากสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ ประจำปี พ.ศ.2555

...

52 ปีแห่งอายุขัย ด้วยเกียรติยศและเกียรติภูมิอันยิ่งใหญ่เกริกไกรกล้า ประมาณค่าใดๆไม่ได้เลย

“เกินอำลากว่าอาลัย” สกาลาในดวงใจไทย พรากไปด้วยความเปลี่ยนแปลงอันเป็นสัจธรรมนิรันดร ด้วยดวงจิตคารวาลัย และดวงใจสุดอาดูรครับ.

“ดร.ศาสตร์ธนิก จุลมณี”

‘‘แจ๋วริมจอ’’
jaewrimjor@gmail.com