เมื่อ 4 ต.ค. เป็นวันครบรอบ 10 ปี ของ “วิกิลีกส์” (Wikileaks) เว็บไซต์จอมแฉ ผู้เผยแพร่ข้อมูลลับแล้วกว่า 10 ล้านชิ้น สร้างแรงสั่นสะเทือนให้รัฐบาล นักการเมือง และบริษัทต่างๆ ทั่วโลก จนถูกหมายหัวจากหลายประเทศ โดยเฉพาะ “สหรัฐอเมริกา”
ส่วนนายจูเลียน อาสซานจ์ ชาวออสเตรเลีย วัย 45 ปี ผู้ก่อตั้งวิกิลีกส์ ยังกบดานอยู่ในสถานทูตเอกวาดอร์ในกรุงลอนดอนตั้งแต่ปี 2555 เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกส่งตัวไปดำเนินคดีในสวีเดนในข้อหาข่มขืน ซึ่งเขาปฏิเสธมาตลอด อ้างว่าถูกจองเวรที่แฉข้อมูลลับ
เว็บไซต์วิกิลีกส์จดทะเบียนโดเมนเนมเมื่อปี 2549 แต่เริ่มเปิดตัวเมื่อ 4 ต.ค.2550 โดยใช้วิธีเข้ารหัสเพื่อปกป้องแหล่งข่าวและเผยแพร่ข้อมูลลับไม่ให้ถูกสืบตามได้ วิกิลีกส์เริ่มตกเป็นเป้าสนใจของชาวโลกหลังเผยแพร่เอกสารคู่มือของผู้คุมเรือนจำของสหรัฐฯ ที่อ่าวกวนนาโมในคิวบา
แรกๆวิกิลีกส์ร่วมมือกับฝ่ายต่อต้านรัฐบาลเผยแพร่ความลับของรัฐบาลทั่วโลก ทั้งสหรัฐฯ ยุโรป จีน แอฟริกา ตะวันออกกลาง ต่อมามุ่งเป้าแฉสหรัฐฯ เป็นพิเศษ จนถูกสงสัยว่าร่วมมือกับรัสเซีย แต่อาสซานจ์ปฏิเสธ แม้จะไปออกทีวีช่อง “รัสเซีย ทูเดย์” บ่อยครั้ง และในปี 2553 วิกิลีกส์เผยแพร่เอกสารลับของกองทัพสหรัฐฯ เรื่องสงครามอิรักและอัฟกานิสถาน จนพลทหารแบรดลีย์ แมนนิง ซึ่งต่อมาแปลง
เพศเป็นหญิงชื่อเชลซี แมนนิง ผู้ส่งข้อมูลลับให้วิกิลีกส์กว่า 700,000 ชิ้น ถูกศาลตัดสินจำคุก 35 ปี
แต่ที่ฮือฮาที่สุด คือการร่วมมือกับหนังสือพิมพ์ยักษ์ใหญ่ในหลายประเทศ ทั้งนิวยอร์ก ไทม์ส,การ์เดียน, เดอ สปีเกล, เลอ มงด์ และเอล ปาอิส เผยแพร่ข้อมูลลับด้านการทูตหลายล้านชิ้นของกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ที่เรียกกันว่า “เคเบิลเกต” เมื่อปลายปี 2553 จนส่งผลกระทบไปทั้งโลก
...
เดือน ก.ค.ปีนี้ วิกิลีกส์ก็แผลงฤทธิ์อีก เมื่อเผยแพร่อีเมลของเจ้าหน้าที่พรรคเดโมแครต ซึ่งบ่งชี้ว่าต้องการให้นางฮิลลารี คลินตัน เป็นตัวแทนพรรคไปชิงเก้าอี้ประธานาธิบดีมากกว่านายเบอร์นี แซนเดอร์ส ส่งผลให้สมาชิกระดับสูงของพรรคหลายคนลาออก และเมื่อเร็วๆนี้ วิกิลีกส์ยังถูกกล่าวหาว่าเป็นผู้เปิดเผยตัวตนของเกย์หนุ่มคนหนึ่งในซาอุดีอาระเบีย ชาติมุสลิมเคร่งอิสลาม ซึ่งอาจทำให้เขาตกอยู่ในอันตราย แต่วิกิลีกส์ปฏิเสธ
วิกิลีกส์ยังสนับสนุน “เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน” ผู้เผยแพร่ข้อมูลลับสุดยอดด้านสอดแนมมวลชนของสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติ (เอ็นเอสเอ) ของสหรัฐฯ ในปี 2556 ก่อนหนีไปรัสเซีย และมีผู้นำเรื่องราวของวิกิลีกส์ไปสร้างภาพยนตร์ใหญ่แล้ว 2 เรื่อง คือ “The Fifth Estate” ปี 2556 และ “Risk” ฉายที่เทศกาลหนังเมืองคานส์ปีนี้
ในวันครบรอบ 10 ปี อาสซานจ์เผยว่าจะเผยแพร่ข้อมูลลับชุดใหม่เรื่องการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ใน 8 พ.ย.นี้ด้วย ต้องรอลุ้นกันว่ามีอะไรเด็ดๆ ถึงขั้นเขย่าโลกอีกหรือไม่!
บวร โทศรีแก้ว