วันนี้ “วันสงกรานต์” วันขึ้นปีใหม่ของไทย และเป็น “วันผู้สูงอายุแห่งชาติ” ด้วย วันพรุ่งนี้ 14 เมษายน เป็น “วันครอบครัว” ผมขออาราธนา พระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ จงดลบันดาลให้ประชาชนชาวไทยและท่านผู้อ่าน นสพ.ไทยรัฐ ทุกท่านจงประสบแต่ความสุขสมหวังทุกประการ ขอให้แคล้วคลาดจากภยันตรายทั้งปวงเทอญ

สงกรานต์ปีนี้คงไม่เหมือนเดิม เมื่อ ประเทศไทย ที่เคยเป็น อู่ข้าว อู่น้ำ ในน้ำมีปลาในนามีข้าว แต่วันนี้ไม่มีน้ำ ซ้ำเจอภัยแล้ง แม้แต่ ประเพณีสาดน้ำสงกรานต์ ที่โด่งดังไปทั่วโลก ปีนี้ก็ต้องประหยัด ก็ไม่รู้ประเทศไทยอันเป็นที่รักของเราเดินมาถึงจุดนี้ได้ยังไง

วันขึ้นปีใหม่วันนี้ ผมขอนำ “ความฝันประเทศไทย 4.0” มาเล่าสู่กันฟัง อย่างน้อยเราก็ยังมี “ความฝันดีๆ” ให้ฝัน เป็นความฝันที่ ดร.สุวิทย์ เมษินทรีย์ รัฐมนตรีช่วยพาณิชย์ แชร์มาให้ผมวันก่อน หลังจากที่ไปร่วมเสวนากับอาจารย์มหาวิทยาลัยในหัวข้อ “มหาวิทยาลัย ด่านหน้าของการเปลี่ยนผ่านสู่ประเทศไทย 4.0” จะช่วยปรับเปลี่ยนประเทศไทยไปสู่ Thailand 4.0 ได้อย่างไร

หลายประเทศกำลังค้นหาและพัฒนา New Economy Model เศรษฐกิจรูปแบบใหม่เพื่อสร้างความมั่งคั่งในศตวรรษที่ 21

อย่างเช่น สหรัฐอเมริกา วางโมเดลเศรษฐกิจในอนาคตเป็น A Nation of Makers อังกฤษ วางโมเดลเศรษฐกิจเป็น Design of Innovation ประเทศจีน วางโมเดลเศรษฐกิจเป็น Made in China 2025 อินเดีย ก็วางโมเดลเศรษฐกิจเป็น Make in India ประเทศเกาหลีใต้ วางโมเดลเศรษฐกิจเป็น Creative Economy

สำหรับประเทศไทย ดร.สุวิทย์ บอกว่า ได้เปลี่ยนผ่านจาก Thailand 1.0 ที่เน้นภาคการเกษตร ไปสู่ Thailand 2.0 ที่เน้นภาคอุตสาหกรรม และก้าวไปสู่ Thailand 3.0 ที่เน้นอุตสาหกรรมหนักในปัจจุบัน Thailand 3.0 ส่งผลให้เราต้องเผชิญกับ 1.กับดักประเทศรายได้ปานกลาง 2.กับดักความเหลื่อมล้ำ 3.กับดักความไม่สมดุลของการพัฒนา

...

ดังนั้น Thailand 4.0 จึงเป็นการค้นหา New Engines of Growth เครื่องยนต์สร้างการเจริญเติบโตตัวใหม่ ที่จะสร้างความมั่งคั่งอย่างยั่งยืนให้กับประเทศไทยในศตวรรษที่ 21 โดยการแปลง “ความได้เปรียบเชิงเปรียบเทียบ” ของประเทศไทยที่มีอยู่ 2 ด้านคือ ความหลากหลายเชิงชีวภาพ และ ความหลากหลายเชิงวัฒนธรรม เป็น ความได้เปรียบในเชิงแข่งขันใน 5 อุตสาหกรรมและเทคโนโลยีใหม่ ประกอบด้วย

กลุ่มที่ 1 อาหาร ผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรและไบโอเทค กลุ่มที่ 2 สุขภาพ การมีสุขภาพที่ดี และไบโอเมดดิซีน กลุ่มที่ 3 Automation การใช้เครื่องจักรทำงานแทนคน หุ่นยนต์และเครื่องกล กลุ่มที่ 4 อุปกรณ์ ดิจิตอล Internet of Things และ Embedded Technology กลุ่มที่ 5 วัฒนธรรม การสร้างสรรค์ และการเพิ่มมูลค่าบริการ

จาก 5 กลุ่มอุตสาหกรรมและเทคโนโลยีใหม่ จะทำให้ประเทศไทยได้ New Startups ผู้ประกอบการใหม่เกิดขึ้นมากมาย อาทิ

กลุ่มที่ 1 เทคโนโลยีการเกษตร เทคโนโลยีอาหาร กลุ่มที่ 2 เทคโนโลยีสุขภาพ สปา กลุ่มที่ 3 เทคโนโลยีหุ่นยนต์ กลุ่มที่ 4 เทคโนโลยีการเงินฟินเทค, Internet of Things, อี-คอมเมิร์ซ กลุ่มที่ 5 เทคโนโลยีการท่องเที่ยว เทคโนโลยีการออกแบบดีไซน์

Thailand 4.0 จึงเป็น Value-based Economy ที่สร้างความมั่งคั่งผ่านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วัฒนธรรม ความคิดสร้างสรรค์ เพื่อสร้างสินค้าที่เป็น “นวัตกรรม” ไม่ใช่สินค้าโภคภัณฑ์แบบเดิมๆ สิ่งเหล่านี้จะเกิดขึ้นได้ จะต้องสร้าง Center of Excellence, Research Institution, Lab Facility ด้วยความร่วมมือของมหาวิทยาลัยไทย มหาวิทยาลัยระดับโลก โดยมีรัฐบาลสนับสนุน

ที่สำคัญจะต้อง สร้างตัวขับเคลื่อน 3 ตัว คือ Creativity (ความคิดสร้างสรรค์) Business (ธุรกิจ) และ เทคโนโลยี เพื่อสร้าง New Growth Engines และ New Startups ให้เกิดขึ้น ฟังแล้วมันยากมากเลยครับ

แต่ถ้าทำได้ตามฝัน ประเทศไทยก็จะก้าวพ้นกับดักไปสู่ความมั่งคั่งใหม่ทันที.

“ลม เปลี่ยนทิศ”