"สามารถ" เผย ทอท. อ้าง หัวหน้า คสช. อนุมัติตามมติ คตร. เห็นชอบเปิดซองประมูลระบบตรวจสอบและกลั่นกรองผู้โดยสารล่วงหน้า มั่นใจ หาก "บิ๊กตู่" รู้เรื่องแก้ TOR จะไม่อนุมัติให้เปิดซองแน่ พร้อมเรียกร้องหาผู้รับผิดชอบ

เมื่อวันที่ 9 ธ.ค. 58 นายสามารถ ราชพลสิทธิ์ อดีต ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาธิปัตย์ โพสต์ความคืบหน้าในการตรวจสอบการบริหารงานของ ทอท. ว่า หลังโพสต์เรื่อง “ระบบตรวจสอบและกลั่นกรองผู้โดยสารล่วงหน้า (APPS) กลิ่นไม่ดี” เมื่อวันที่ 30 พ.ย. และเรื่อง “ฉงน! ค่าจ้างบริการระบบกลั่นกรองผู้โดยสารสูงเวอร์ สูงกว่าราคากลางถึง 45%” เมื่อวันที่ 3 ธ.ค. ที่ผ่านมา ปรากฏว่ามีผู้สงสัยว่า เหตุใดบริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) หรือ ทอท. จึงกล้าแก้ข้อกำหนดของผู้ว่าจ้าง (TOR) หลังจากเปิดประมูลจัดซื้อระบบตรวจสอบและกลั่นกรองผู้โดยสารล่วงหน้า (Advance Passenger Processing System หรือ APPS) แล้ว เพราะทำให้เกิดการได้เปรียบเสียเปรียบกับบริษัทที่สนใจเข้าร่วมประมูลได้ โดยมีบริษัทซื้อซองประกวดราคาจำนวน 8 ราย แต่ยื่นซองประมูลเพียง 2 รายเท่านั้น บริษัทที่เหลืออีก 6 ราย ไม่ยื่นซอง ซึ่งอาจเป็นเพราะไม่สามารถปฏิบัติตามเงื่อนไขบางอย่างที่ระบุไว้ใน TOR ก็ได้

นายสามารถ ระบุต่อว่า ทอท. ได้แก้ TOR โดยการตัดการจ่ายค่าสนับสนุนการดำเนินงานของสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง (สตม.) จำนวน 5 บาทต่อผู้โดยสาร 1 คน ซึ่ง TOR กำหนดให้จ่ายผ่านบริษัทผู้ให้บริการ แต่ถูกทักท้วงจากบริษัทที่สนใจเข้าร่วมประมูลบางราย รวมทั้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องว่าเป็นการกระทำที่ไม่ถูกต้อง ทอท. จึงตัดการจ่ายค่าสนับสนุนการดำเนินงานของ สตม. ออกไป แต่เป็นการตัดหลังจากมีการยื่นซองประกวดราคาแล้ว จึงทำให้มีการได้เปรียบเสียเปรียบเกิดขึ้น ซึ่งในทางที่ถูกต้องนั้น ทอท. จะต้องยกเลิกประมูล แล้วเปิดประมูลใหม่

...

ทั้งนี้ เบื้องหลังการตัดการจ่ายค่าสนับสนุนการดำเนินงานของ สตม. ปรากฏในหนังสือของ ทอท. ถึงประธานกรรมการติดตามและตรวจสอบการใช้จ่ายงบประมาณภาครัฐ (คตร.) ลงวันที่ 16 ม.ค. 58 มีข้อความที่เกี่ยวข้องดังนี้

“ทอท. สามารถตัดการจ่ายค่าสนับสนุนการดำเนินงานของ สตม. จำนวน 5 บาทต่อเที่ยวต่อผู้โดยสาร ออกจากข้อกำหนดรายละเอียดในการจ้างได้ เพื่อให้เป็นไปตามข้อเสนอแนะของ คตร. และสำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) เพื่อให้ถูกต้องตามกฎหมาย พระราชบัญญัติเงินคงคลัง พ.ศ. 2491 มาตรา 4 ภายใต้บังคับแห่งมาตรา 13 และพระราชบัญญัติงบประมาณ พ.ศ. 2502 มาตรา 24 วรรค 1”

ข้อความดังกล่าวข้างต้นแสดงให้เห็นว่าการที่ TOR ระบุให้ ทอท. จ่ายค่าสนับสนุนการดำเนินงานของ สตม. จำนวน 5 บาทต่อผู้โดยสาร 1 คน ผ่านบริษัทผู้ให้บริการนั้น เป็นการขัดต่อพระราชบัญญัติเงินคงคลัง และพระราชบัญญัติงบประมาณ จึงได้ตรวจสอบหนังสือจาก สตง. ถึง ทอท. ลงวันที่ 23 เม.ย. 57 เพื่อดูว่า สตง. ได้เสนอแนะไว้อย่างไร พบข้อความที่เกี่ยวข้องดังนี้

“การกำหนดเงื่อนไขการจ่ายเงินดังกล่าวไว้ในเอกสารการประมูลอาจขัดต่อกฎหมายและระเบียบแบบแผนของทางราชการ อีกทั้งอาจเป็นการเอื้อประโยชน์ให้แก่ผู้รับจ้างที่จะนำไปใช้หมุนเวียนในธุรกิจของผู้รับจ้าง ก่อนที่จะนำส่งให้แก่สำนักงานตรวจคนเข้าเมือง”

โดย สตง. ตั้งข้อสังเกตไว้เช่นนี้ ไม่ได้บอกว่าให้ตัดการจ่ายค่าสนับสนุนการดำเนินงานของ สตม. ออก แล้วเปิดซองราคาโดยไม่ต้องเปิดประมูลใหม่ ที่สำคัญ สตง. ได้ขอให้ ทอท. ทบทวนราคากลางซึ่งกำหนดไว้สูงมากถึง 8,313.9 ล้านบาท ดังข้อความต่อไปนี้

“การคิดราคากลางของ ทอท. ดังกล่าว อาจทำให้ ทอท. ต้องเสียประโยชน์จากการที่ต้องจ่ายค่าจ้างเกินกว่าความเป็นจริง ดังนั้น เพื่อรักษาประโยชน์สูงสุดของ ทอท. และป้องกันความเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้นแก่ ทอท. จึงเห็นควรให้พิจารณาทบทวนการคำนวณราคากลางให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่ใช้อยู่โดยทั่วไป”

แต่เหตุใด ทอท. จึงไม่ทบทวนตามข้อเสนอแนะของ สตง. นายสามารถ ระบุอีกว่า หลังจากนั้นในช่วงเดือน ก.ค.-ส.ค. 57 มีการให้สัมภาษณ์จากผู้ที่เกี่ยวข้องกับโครงการ APPS ว่า คตร. ได้สั่งให้ทบทวนโครงการ APPS เนื่องจากเห็นว่าใช้งบประมาณสูงเกินไป และ สตง. ได้ตั้งข้อสังเกต TOR ที่อาจก่อให้เกิดปัญหาด้วย แต่อย่างไรก็ตาม ต่อมาในวันที่ 11 ก.พ. 58 คตร. ได้มีหนังสือตอบ ทอท. มีข้อความที่สำคัญดังนี้

"หัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ได้อนุมัติตามมติคณะกรรมการติดตามและตรวจสอบการใช้จ่ายงบประมาณภาครัฐ (คตร.) เมื่อวันที่ 30 ม.ค. 58 เห็นชอบให้บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) ดำเนินการเปิดซองพิจารณาด้านราคา รวมทั้งเจรจาต่อรองราคาให้ลดราคาลงไม่ต่ำกว่าร้อยละ 10 จากราคา 32 บาท อนึ่ง ราคา 32 บาทต่อผู้โดยสาร 1 คน เป็นค่าบริการที่บริษัทผู้ให้บริการจะได้รับตามที่ ทอท. ได้กำหนดไว้เดิม"

อย่างไรก็ตาม นายสามารถ เผยทิ้งท้ายว่า มั่นใจว่าถ้าหัวหน้า คสช. ได้รับรายงานว่ามีการแก้ TOR หลังจากมีการยื่นซองราคาแล้ว และได้รับทราบว่า ทอท. ยังไม่ได้ทบทวนราคากลางตามข้อเสนอแนะของ สตง. จะไม่อนุมัติให้ ทอท. เปิดซองราคาตามมติ คตร. อย่างแน่นอน ด้วยเหตุนี้ จึงขอเรียกร้องให้หัวหน้า คสช. ดำเนินการหาผู้รับผิดชอบในการประมูลครั้งนี้ให้ได้ด้วย.