เพจเจอร์ฮิซบอลเลาะห์ระเบิดได้อย่างไร แล้วใครเป็นผู้อยู่เบื้องหลัง? (คลิป)

• เพจเจอร์ที่กลุ่มฮิซบอลเลาะห์, เจ้าหน้าที่ของเลบานอน และทูตอิหร่านหลายคนใช้งาน เกิดระเบิดต่อเนื่องกันเมื่อวันอังคาร ในหลายพื้นที่ของเลบานอน เสียชีวิตแล้ว 9 ศพ บาดเจ็บอีกกว่า 2,750 ราย
  
  
• นักวิเคราะห์ต่างตกตะลึงกับสิ่งที่เกิดขึ้น และตั้งสมมติฐานหลายข้อว่าอะไรเป็นสาเหตุที่ทำให้เพจเจอร์เกิดการระเบิด ซึ่งมีทั้งเป็นไปได้มากและเป็นไปได้น้อย
  
  
• เลบานอนกับกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ กล่าวโทษอิสราเอล ว่าเป็นผู้อยู่เบื้องหลังการระเบิดครั้งนี้ ขณะที่ฝ่ายอิสราเอลยังคงปิดปากเงียบ
  
  

เพจเจอร์ที่กลุ่มฮิซบอลเลาะห์, เจ้าหน้าที่ของเลบานอน และทูตอิหร่านหลายคนใช้งาน เกิดระเบิดต่อเนื่องกันเมื่อวันอังคาร ในหลายพื้นที่ของเลบานอน โดยเฉพาะกรุงเบรุต ทำให้มีผู้เสียชีวิตแล้ว 9 ศพ บาดเจ็บอีกกว่า 2,750 ราย

เหตุการณ์นี้สร้างความตกตะลึงไปทั่วโลก เนื่องจากการระเบิดพร้อมๆ กันของเพจเจอร์เป็นสิ่งที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน และมีโอกาสสูงมากว่านี่อาจเป็นการจงใจโจมตี แม้จะยังไม่มีฝ่ายใดออกมายอมรับ แต่ฮิซบอลเลาะห์กับเลบานอนก็กล่าวโทษอิสราเอล คู่อริที่กระทบกระทั่งกันมาตลอด ว่าเป็นผู้อยู่เบื้องหลัง

จนถึงตอนนี้ ยังไม่มีการยืนยันอย่างเป็นทางการว่า อะไรเป็นสาเหตุที่ทำให้เพจเจอร์ระเบิดกันแน่ แต่บรรดาผู้เชี่ยวชาญออกมาให้เหตุผลที่อาจเป็นไปได้หลายข้อ ซึ่งมีทั้งเป็นไปได้มากและเป็นไปได้น้อย

เพจเจอร์ระเบิดทั่วเลบานอน

เหตุระเบิดเริ่มขึ้นในพื้นที่ทางตอนใต้ของกรุงเบรุต เมืองหลวงของเลบานอน และหลายเมืองทั่วประเทศ เมื่อเวลาประมาณ 15.45 น. วันอังคารที่ 17 ก.ย. 2567 ตามเวลท้องถิ่น โดยระเบิดเกิดขึ้นต่อเนื่องกันนานปะมาณ 1 ชั่วโมง และจากระเบิดครั้งแรก

ผู้เห็นเหตุการณ์บอกกับสื่อว่าเห็นควันลอยออกมาจากกระเป๋าของผู้คน จากนั้นจึงเกิดการระเบิดขนาดเล็กขึ้น โดยมีเสียงดังคล้ายพลูหรือเสียงปืน ขณะที่คลิปจากกล้องวงจรปิดแสดงให้เห็นว่า เกิดระเบิดจากภายในกางเกงของชายคนหนึ่ง ซึ่งกำลังยืนซื้อของ

จากนั้น ผู้บาดเจ็บจำนวนมากก็เริ่มเดินทางมาหรือถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลทั่วเลบานอน ทำให้เกิดความสับสนอลหม่าน โดยฮิซบอลละห์ยืนยันว่า นักรบของพวกเขาเสียชีวิต 8 ศพ อีกรายเป็นเด็กหญิงวัยเพียง 8 ขวบ

สำนักข่าว รอยเตอร์ส รายงานอ้างการเปิดเผยของแหล่งข่าวว่า หนึ่งในนักรบที่เสียชีวิต เป็นลูกชายของสมาชิกสภาเลบานอนจากกลุ่มฮิซบอลเลาะห์

ด้านกระทรวงสาธารณสุขของเลบานอนระบุว่า ยืนยันว่ามีผู้บาดเจ็บกว่า 2,750 ราย และ 200 รายในจำนวนนี้อยู่ในอาการวิกฤติ

ขณะที่สำนักข่าว ฟาร์ส (Fars) ของอิหร่าน รายงานว่า นายโมจตาบา อามานี เอกอัครราชทูตอิหร่านประจำเลบานอน ได้รับบาดเจ็บเล็กน้อยหลังเพจเจอร์ของเขาระเบิด และตอนนี้กำลังดูอาการอยู่ที่โรงพยาบาล

นักวิเคราะห์คาดสาเหตุทำเพจเจอร์ระเบิด

นักวิเคราะห์จำนวนมากออกมาแสดงความตกใจกับสิ่งที่เกิดขึ้นในเลบานอน เนื่องจากกลุ่มฮิซบอลเลาะห์มีความมั่นใจในความปลอดภัยของอุปกรณ์สื่อสารของพวกเขามาก โดยจนถึงตอนนี้ ยังไม่มีใครฟันธงได้ว่า สาเหตุของการระเบิดเกิดจากอะไร

ผู้เชี่ยวชาญบางคนคาดว่า อาจมีการแฮกระบบของเพจเจอร์ทำให้แบตเตอรีร้อนเกินขีดจำกัดจนเกิดระเบิด ซึ่งเป็นการกระทำที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน แต่ข้อเสนอนี้ขัดแย้งกับความเป็นจริง เนื่องจากภาพวงจรปิดที่แสดงให้เห็นการระเบิด ไม่มีข้อบ่งชี้ว่าเกิดความร้อนสูงที่แบตเตอรี

ผู้เชี่ยวชาญอีกกลุ่มมีทฤษฎีที่เป็นไปได้มากกว่า คือ นี่อาจเป็นการโจมตีห่วงโซ่อุปทานรูปแบบหนึ่ง กล่าวคือ การยุ่งเหยิงกับเพจเจอร์ระหว่างกระบวนการผลิตหรือการขนส่ง

การโจมตีห่วงโซ่กำลังสร้างความกังวลมากขึ้นเรื่อยๆ ให้แก่ฝ่ายความมั่นคงทางไซเบอร์ทั่วโลก เนื่องจากเหตุการณ์ใหญ่หลายเหตุการณ์ในช่วงที่ผ่านมา มีสาเหตุจากแฮกเกอร์สามารถเข้าถึงผลิตภัณฑ์ในตอนที่กำลังอยู่ในกระบวนการผลิตได้

แต่การโจมตีห่วงโซ่อุปทานมักมีเป้าหมายที่ ซอฟท์แวร์ การโจมตีที่ตัวฮาร์ดแวร์เกิดขึ้นน้อยกว่ามาก เพราะคนร้ายต้องได้จับต้องอุปกรณ์ด้วยตัวเอง

หากนี่เป็นการโจมตีห่วงโซ่อุปทานจริง ก็จะต้องมีปฏิบัติการขนาดใหญ่เข้ามาเกี่ยวข้อง เพื่อลอบดัดแปลงเพจเจอร์จำนวนมากขนาดนี้ ด้วยวิธีใดวิธีหนึ่ง

อดีตผู้เชี่ยวชาญด้านอาวุธของกองทัพอังกฤษ บอกกับสำนักข่าว บีบีซี ว่า อาจมีการซุกซ่อนวัตถุระเบิดเกรดกองทัพน้ำหนักประมาณ 10-20 กรัม เอาไว้ในองค์ประกอบอิเล็กทรอนิกปลอมภายในเพจเจอร์ และจุดระเบิดผ่านการส่งสัญญาณเข้าสู่เพจเจอร์

เพจเจอร์ไต้หวัน?

นิวยอร์กไทม์สรายงานอ้างการเปิดเผยของแหล่งข่าวว่า อิสราเอลได้ซ่อนวัตถุระเบิดไว้ในเพจเจอร์ที่สั่งซื้อจากบริษัทโกลด์ อพอลโล และจะส่งไปยังกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ นอกจากนี้ ยังมีการฝังสวิตช์เพื่อจุดระเบิดจากระยะไกลอีกด้วย

ขณะเดียวกัน มีภาพถ่ายหลายภาพบนโซเชียลมีเดีย ที่แสดงให้เห็นเพจเจอร์ของโกลด์ อพอลโลที่ได้รับความเสียหาย โดยภาพดังกล่าวถูกเผยแพร่ในวันอังคาร ซึ่งเป็นวันเดียวกับที่เกิดการระเบิด เพจเจอร์อย่างน้อยหนึ่งภาพที่ปรากฏในรูปภาพนั้นเป็นรุ่น โกลด์ อพอลโล AR924

ด้านแหล่งข่าวความมั่นคงระดับสูงของเลบานอนกล่าวว่า ว่ากลุ่มฮิซบอลเลาะห์สั่งซื้อเพจเจอร์ 5,000 เครื่องจากโกลด์ อพอลโล ซึ่งมีฐานอยู่ในไต้หวัน

อย่างไรก็ตาม ผู้ก่อตั้ง โกล อพอลโล ยืนยันว่า พวกเขาไม่ใช้ผู้ผลิตเพจเจอร์รุ่นดังกล่าว แต่เป็นบริษัทที่มีชื่อว่า BAC ในยุโรป ซึ่งได้รับอนุญาตให้ใช้แบรนด์ของพวกเขา

อิสราเอลอยู่เบื้องหลัง?

จนถึงตอนนี้ยังไม่มีฝ่ายใดออกมาอ้างตัวเป็นผู้อยู่เบื้องหลังเหตุการณ์นี้ ถึงแม้ว่า นายกรัฐมนตรีเลบานอน กับกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ จะกล่าวโทษว่าเป็นฝีมือของอิสราเอลก็ตาม

โดยนายกรัฐมนตรี นาจิบ มิคาติ แห่งเลบานอน กล่าวว่า เหตุระเบิดที่เกิดขึ้นเป็นการละเมิดอธิปไตยของเลบานอนอย่างร้ายแรง และเป็นอาชญากรรมไม่ว่าจะวัดด้วยมาตรฐานใดก็ตาม

ส่วนแถลงการณ์ของกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ ระบุว่า อิสราเอลจะต้องรับผิดชอบอย่างเต็มที่ต่อ “อาชญากรรมรุกราน” ครั้งนี้ ซึ่งมุ่งเป้าหมายไปที่พลเรือนด้วย “ศัตรูผู้เป็นอาชญากรและเป็นอันตรายผู้นี้ จะต้องได้รับบลงโทษต่อบาปแห่งการรุกรานครั้งนี้ ไม่ว่าพวกเขาจะคาดคิดเอาไว้หรือไม่ก็ตาม”

ฝ่ายอิสราเอลยังไม่ออกมาแสดงความเห็นใดๆ ต่อข้อกล่าวหาของเลบานอนและฮิซบอลเลาะห์ แต่นักวิเคราะห์ส่วนใหญ่เชื่อว่า ผู้อยู่เบื้องหลังน่าจะเป็นอิสราเอล

ศาสตราจารย์ ไซมอน มาบอน ประธานสภาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ จากมหาวิทยาลัยเลสเตอร์ บอกกับ บีบีซี ว่า อิสราเอลเคยเทคโนโลยีเพื่อตามรอยเป้าหมายมาก่อน แต่การโจมตีในขนาดนี้เป็นสิ่งที่ไม่เคยเกิดขึ้น

ขณะที่ น.ส.ลีนา คาติบ จากสถาบันกิจการระหว่างประเทศ “แชทแฮม เฮาส์” (Chatham House) ระบุว่า การโจมตีครั้งนี้กำลังบ่งชี้ว่า อิสราเอลแทรกซึมเข้าไปภายในเครือข่ายสื่อสารของฮิซบอลเลาะห์อย่างลึกซึ้ง

ทำไมฮิซบอลเลาะห์ใช้เพจเจอร์?

ฮิซบอลเลาะห์เลิกใช้โทรศัพท์มือถือเป็นอุปกรณ์การสื่อสารหลัก และหันไปใช้เพจเจอร์มานานแล้ว นับตั้งแต่โทรศัพท์ถูกใช้ตามรอยจนทำให้นาย ยาห์ยา ไอยาช นักสร้างระเบิดของกลุ่มฮามาส ถูกอิสราเอลลอบสังหารนปี 2539

แต่แหล่งข่าวฝ่ายความมั่นคงในเลบานอน 3 คน บอกกับรอยเตอร์ส ว่า เพจเจอร์ดังกล่าวเป็นรุ่นล่าสุดที่กลุ่มฮิซบอลเลาะห์นำเข้ามาเมื่อไม่กี่เดือนก่อน ขณะที่เจ้าหน้าที่ของฮิซบอลเลาะห์คนหนึ่ง บอกกับสำนักข่าว เอพี ว่า นี่เป็นเพจเจอร์แบรนด์ใหม่ ที่ฮิซบอลเลาะห์ไม่เคยใช้มาก่อน

น.ส.เอมิลี ฮาร์ดิง อดีตนักวิเคราะห์ของสำนักข่าวกรองกลาง (ซีไอเอ) ของสหรัฐฯ กล่าวว่า การละเมิดด้านความมั่นคงครั้งนี้ ไม่เพียงสร้างความเสียหายทางกายภาพ แต่ยังสร้างความอับอายอย่างยิ่งแก่กลุ่มฮิซบอลเลาะห์ และมันจะทำให้พวกเขาตั้งคำถามเกี่ยวกับระบบความปลอดภัยทั้งหมดของตัวเอง

“ฉันคาดว่าจะได้เป็นพวกเขาดำเนินการสืบสวนเป็นการภายในอย่างเข้มข้น ซึ่งอาจเบี่ยงเบนความสนใจของพวกเขาไปจากการต่อสู้ที่อาจเกิดขึ้นได้กับอิสราเอล”





ผู้เขียน : ทิตชนม์ สว่างศรี

ที่มา : bbc [1] [2] , cna