การบุกตลาดต่างแดนนับเป็นสิ่งท้าทายของทุกองค์กรไม่ว่าเล็กหรือใหญ่ ความแตกต่างด้านวัฒนธรรม ความเชื่อ การใช้ชีวิต รวมถึงกฎเกณฑ์ข้อบังคับของรัฐบาลยังเป็นปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการ “เกิด” หรือ “ดับ” โดยเฉพาะอย่างยิ่งตลาดเมือง “จีน” ที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก ด้วยจำนวนประชากรมหาศาลกว่า 1,400 ล้านคน ที่ไม่เพียงแต่จะหอมหวานล่อใจให้แบรนด์น้อยใหญ่ทั่วโลกไปเปิดตลาดลงทุนแล้ว ขณะเดียวกันแดนมังกรยังเป็นอีกหนึ่งตลาดปราบเซียนที่หลายธุรกิจต้องถอยทัพ
เมื่อสัปดาห์ก่อน แอมะซอน บริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ของสหรัฐฯ ออกแถลงการณ์ผ่านบัญชี “WeChat” ของบริษัท ประกาศยุติบริการคินเดิล (Kindle) ร้านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ ในจีนอย่างถาวรในปีหน้าโดยไม่ระบุเหตุผล ปิดฉากบริการจากแอมะซอนอีกหนึ่งรายการ หลังปิดร้านค้าออนไลน์ในจีนไปแล้วตั้งแต่เมื่อปี 2562 การประกาศครั้งนี้ทำให้ผู้บริโภคจะไม่สามารถซื้ออีบุ๊ก หรือคลังหนังสืออิเล็กทรอนิกส์จากคินเดิล ประเทศจีนได้อีกต่อไป ตั้งแต่วันที่ 30 มิ.ย.2566 แต่ยังดาวน์โหลดหนังสือที่ซื้อไว้ก่อนเวลาดังกล่าวได้หลังจากนั้นเป็นเวลาหนึ่งปี หรือจนถึงวันที่ 30 มิ.ย.2567 จากนั้นบริษัทจะนำคินเดิลออกจากร้านค้าแอปพลิเคชันของจีน
แอมะซอน นับเป็นบริษัทล่าสุดในบรรดากลุ่มบริษัทเทคโนโลยีในซิลิคอนแวลลีย์ที่เตรียมลดขนาดหรือถอนตัวออกจากตลาดจีนทั้งหมด หลังจาก “ยาฮู” (Yahoo) ผู้ให้บริการอินเตอร์เน็ตของสหรัฐฯ ถอนตัวเมื่อปีที่แล้ว และไมโครซอฟต์ที่ปิดกิจการ “ลิงค์อิน” (LinkedIn) เครือข่ายสังคมสำหรับคนทำงานในจีน โดยอ้างถึงสภาพแวดล้อมการทำงานที่ท้าทายมากขึ้น ขณะที่ทางการจีนออกควบคุมบริษัทเทคโนโลยีอย่างเข้มงวด รวมถึงการเซ็นเซอร์และควบคุมเนื้อหา รวมทั้ง “แอร์บีเอ็นบี” (Airbnb) ผู้ให้บริการแพลตฟอร์มเช่าที่พักที่อำลาตลาดจีนตั้งแต่วันที่ 30 ก.ค.
...
นับตั้งแต่คินเดิลเข้าสู่สมรภูมิการค้าของจีนมาตั้งแต่ปี 2556 กลายเป็นผู้เล่นที่โดดเด่นและมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนการพัฒนาตลาดอีบุ๊กจนเติบโตก้าวกระโดดจนมีชาวจีนมากกว่า 500 ล้านคนใช้บริการฟังหรืออ่านหนังสือดิจิทัลในปี 2564 ขณะที่มีเสียงวิจารณ์ว่า ปัญหาการละเมิดลิขสิทธิ์อาจมีส่วนสำคัญในการปิดกิจการ แต่นักวิเคราะห์มองว่าเป็นเพราะสูญเสียส่วนแบ่งการตลาดให้กับคู่แข่ง ทั้งเสียวหมี่ (Xiaomi), ไอฟลายเทค (iFlyTek) และ หัวเว่ย (Huawei) บริษัทท้องถิ่นที่ได้เปรียบและเข้าใจผู้บริโภคชาวจีนมากกว่า
ไม่แน่ใจว่าเข้าข่าย “อ่อนแอก็แพ้ไป” หรือว่าเป็น “ถอนทัพเพื่อปรับกระบวนรบครั้งใหม่”.
อมรดา พงศ์อุทัย